Κυριακή 15 Οκτωβρίου 2023

Κυριακή Δ΄ Λουκᾶ (Σπορέως Λουκ. 8, 5-15)

πό τὴν παραβολὴ αὐτή θὰ διδαχθοῦμε ποιὰ εἶναι τὰ πνευματικὰ καὶ ἄφθαρτα σπέρματα καὶ ποιὸς ὁ καιρὸς τῆς σπορᾶς, ποιὸς ἐπίσης ὁ Σπορέας καί ποια εἶναι ἡ κατάλληλη γῆ….

Γιατί λέει, «βγῆκε ὁ Σπορέας νὰ σπείρει τὸν σπόρο του». Ποιός εἶναι Αὐτός; Εἶναι ὁ ἴδιος ὁ Κύριος, αὐτὸς ποὺ μέσῳ τοῦ Ψαλμῳδοῦ προεῖπε γιὰ τὸν ἑαυτό Του, «θ’ ἀνοίξω τὸ στόμα μου μὲ παραβολές». Ἀλλά ἀπό ποῦ βγῆκε αὐτὸς πού εἶναι πανταχοῦ παρών; Καί ποῦ ἦρθε αὐτὸς πού δὲν εἶναι ἀπὸ πουθενὰ ἀπών; Αὐτὸς λέγει πάλι γιὰ τὸν ἑαυτό Του, «βγῆκα ἀπὸ τὸν Πατέρα μου καὶ ἦρθα στὸν κόσμο». Βγῆκε ἀπὸ τὸν Πατέρα Του χωρὶς νὰ ἀποχωρισθεῖ ἀπὸ τοὺς πατρικοὺς κόλπους, καὶ ἦρθε στὸν κόσμο Αὐτὸς ποὺ βρίσκεται μέσα στὸν κόσμο καὶ μέσῳ τοῦ Ὁποίου ἔγινε ὁ κόσμος, καὶ κατέβηκε ἀπὸ τὸν οὐρανὸ στὴ γῆ Αὐτὸς ποὺ γεμίζει τὸν οὐρανὸ καὶ τὴ γῆ. Ὥστε τὸ νὰ ἐξέλθει ὁ Μονογενής τοῦ Θεοῦ καὶ τὸ νὰ ἔχει κατεβεῖ ἀπὸ τοὺς οὐρανοὺς δὲν δηλώνει τίποτε ἄλλο, παρὰ την ἔνσαρκη παρουσία Του στὸν κόσμο καὶ τὴν κένωσή Του ἀπὸ τὸ ἀπόρρητο ὕψος τῆς θεότητας στὴ μηδαμινότητα τῆς ἀνθρώπινης φύσης.

Βγῆκε λοιπὸν Αὐτὸς ἔτσι «γιὰ νὰ σπείρει τὸν σπόρο του». Ποιός εἶναι αὐτὸς ὁ σπόρος; Ὁ λόγος τῆς διδασκαλίας, τὰ λόγια τῆς αἰώνιας ζωῆς, οἱ ἐντολὲς τῆς ἀθανασίας, ἡ ἐπαγγελία τῆς νέας ζωῆς, τὸ εὐαγγέλιο τῆς βασιλείας τῶν οὐρανῶν. Αὐτοῦ εἶναι αὐτά· γιατί καὶ Αὐτὸς λέγει γιὰ τὸν ἑαυτό Του, «τὰ λόγια ποὺ ἐγὼ λαλῶ, εἶναι πνεῦμα καὶ ζωή», καὶ ὁ Πέτρος ἔλεγε πρὸς Αὐτόν, «ἔχεις λόγια ζωῆς αἰώνιας». Μόνον δικος Του, λοιπὸν, εἶναι αὐτός ὁ σπόρος και μόνον Αὐτὸς εἶναι ποὺ τὸν σπέρνει ἀσταμάτητα, πράγμα πού φανερώνει ὅτι Αὐτὸς εἶναι ὁ Θεὸς τῶν πάντων. Βέβαια, κάθε διδάσκαλος καὶ εὐαγγελιστὴς καὶ κήρυκας τῆς εὐσέβειας καὶ τοῦ εὐσεβοῦς τρόπου ζωῆς σπέρνει ἀσφαλῶς καὶ αὐτὸς τὰ λόγια τῆς ζωῆς, τὸν λόγο τῆς εὐαγγελικῆς καὶ οὐράνιας διδασκαλίας, ἀλλά, ἀφοῦ ὑπηρετήσει στὴ γενεὰ Του τὴ βουλὴ τοῦ Θεοῦ, παρέρχεται, ἐνῶ δὲν ὑπῆρχε οὔτε προηγουμένως· και ὁ λόγος βέβαιά τῆς σωτηρίας ποὺ διδάσκοντας σπέρνει δὲν εἶναι δικός του, ἀλλὰ τοῦ Θεοῦ, ποὺ συνεργεῖ μὲ αὐτόν καὶ «τοῦ δίνει λόγο ὅταν ἀνοίγει τὸ στόμα του».

Ὁ Κύριος ὅμως Ἰησοῦς Χριστός, ὄντας Θεὸς ἀληθινός, ἔχει δικό Του τὸν σπόρο αὐτὸ τῆς αἰώνιας ζωῆς καὶ Αὐτὸς σπέρνει παντοτινὰ μέσα στὴ κτίση μέσῳ τοῦ φυσικοῦ νόμου καὶ μέσῳ τοῦ νόμου ποὺ ἔχει δοθεῖ γραπτῶς στοὺς Ἰσραηλῖτες, ἀλλά καὶ μέσῳ τοῦ προφητικοῦ λόγου καὶ τοῦ εὐαγγελίου τῆς χάριτος. Καιρός, βέβαια, τοῦ σπόρου αὐτοῦ τοῦ εἴδους εἶναι ὅλος ὁ βίος κάθε ἀνθρώπου, καὶ μάλιστα ὅλος ὁ χρόνος μετὰ τὴν παρουσία τοῦ Κυρίου μέχρι τὴ συντέλεια, ἐνῶ καιρὸς τοῦ θερισμοῦ τοῦ σπόρου αὐτοῦ εἶναι ὁ κατὰ τὴν προσδοκώμενη δεύτερη ἔλευση καὶ παρουσία τοῦ Κυρίου· γι’ αὐτὸ καὶ ὁ ἀπόστολος λέγει, «ὁ γεωργὸς ὀφείλει νὰ ὀργώνει μὲ ἐλπίδα», καὶ «αὐτὸς ποὺ σπέρνει στὸ πνεῦμα, θὰ θερίσει αἰώνια ζωή»· καὶ ὁ Ψαλμῳδὸς προφήτης· «αὐτοὶ ποὺ σπέρνουν τώρα μὲ δάκρυα, θὰ θερίσουν τότε μὲ ἀγαλλίαση».

Βγῆκε ὁ Κύριος νὰ σπείρει τὸν σπόρο του. Πού; Στίς καρδιὲς τῶν ἀνθρώπων, γιατί αὐτὲς εἶναι τὰ χωράφια ποὺ δέχονται τὰ πνευματικὰ σπέρματα. Ἀπὸ αὐτὲς, ἄλλες μοιάζουν με δρόμο, καταπατημένες κατὰ κάποιο τρόπο καὶ καταπιεσμένες ἀπὸ τοὺς πονηροὺς λογισμοὺς καὶ τὰ πάθη καὶ ἀπὸ τοὺς ἐπόπτες αὐτῶν, τοὺς πονηρότατους δαίμονες, ἄλλες μοιάζουν με πετρώδη γῆ, ὅσες ἀπὸ μικροψυχία καὶ πώρωση δὲν μποροῦν νὰ συγκρατήσουν μέχρι τὸ τέλος τὰ σπέρματα τῆς διδασκαλίας καὶ νὰ καρποφορήσουν μὲ αὐτὰ καρποὺς πρὸς αἰώνια ζωή, καὶ ἄλλες μοιάζουν μὲ γεμάτο ἀπό ἀγκάθια ἔδαφος, ἐπειδὴ τὸ ἐνδιαφέρον τοὺς συγκεντρώνεται στὰ κτήματα καὶ τὸν πλοῦτο καὶ τὶς πρόσκαιρες ἀπολαύσεις καὶ στὰ προερχόμενα ἀπὸ αὐτές.

Καθὼς λοιπὸν παρατηροῦνται πολλὲς διαφορὲς στὶς καρδιὲς τῶν ἀνθρώπων, «βγῆκε» λέγει, «ὁ σπορέας νὰ σπείρει τὸν σπόρο του· καὶ καθὼς ἔσπερνε, ἄλλος ἔπεσε στὸν δρόμο καὶ καταπατήθηκε καὶ τὸ κατέφαγαν τὰ πετούμενα τοῦ οὐρανοῦ». Ἕνα μέρος λοιπόν, λέγει, ὅτι ἐπεσε στόν δρόμο, δηλαδὴ σὲ καρδιὲς ποὺ ἢ ἦταν ἔξω ἀπὸ τὴν κύρια καὶ εὐθεῖα ὁδό, γι’ αὐτὸ καὶ καταπατήθηκε ἀπὸ τοὺς πονηροὺς δαίμονες ποὺ περπατοῦν στὸν κακοτόπο, ἢ ἦταν στὴν πονηρὴ ὁδὸ αὐτῶν, γι’ αὐτὸ καὶ τὰ πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ, δηλαδὴ τὰ ἐναέρια πονηρὰ πνεύματα, τὸν κατέφαγαν καὶ τὸν ἀφάνισαν, καὶ ἔτσι οἱ ἄνθρωποι ἐκεῖνοι εἶναι σάν νὰ μὴ ἄκουσαν καθόλου τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ· γιατί λέγει, «ἐκεῖνοι ποὺ ἔπεσαν δίπλα στὸ δρόμο εἶναι οἱ ἄνθρωποι ποὺ ἄκουσαν, ἔπειτα ἔρχεται ὁ διάβολος καὶ ἀφαιρεῖ ἀπὸ τὶς καρδιὲς τοὺς τὸν λόγο, γιὰ νὰ μὴ πιστεύσουν και σωθοῦν». «Καὶ ἄλλο μέρος», λέγει, «ἔπεσε στὴν πέτρα», ἐνῶ ὁ Ματθαῖος λέγει, «στα πετρώδη μέρη», δηλαδὴ σέ πωρωμένη καὶ σκληρὴ καρδιά, μέσα στὴν ὁποία δὲν μπορεῖ νὰ εἰσχωρήσει ὁ λόγος, ὥστε νὰ τὴν κυριεύσει μὲ δύναμη καὶ νὰ ριζωθεῖ κατὰ κάποιο τρόπο μέσα σ’ αὐτήν. Γι’ αὐτὸ καὶ λέγει, «ἀφοῦ φύτρωσε, ξηράθηκε, γιατί δὲν εἶχε ἰκμάδα»· δηλαδή, ἀφοῦ ἔμεινε λίγο καὶ φάνηκε νὰ προοδεύει κάπως, ἔπειτα ἐξαφανίσθηκε, καθὼς προέκυψαν κάποιοι πειρασμοί, χωρὶς νὰ μπορέσει νὰ φέρει τέλειο καρπό ἐξ’ αἰτίας τῆς ἀδυναμίας τῆς προαίρεσης· γιατί λέγει, «ἐκεῖνοι ποὺ ἔπεσαν πάνω στὴν πέτρα εἶναι ἐκεῖνοι ποὺ ὅταν ἀκούσουν τὸν λόγο τὸν δέχονται μὲ χαρά, δὲν ἔχουν ὅμως ρίζα, ἀλλὰ πιστεύουν προσωρινά, καὶ σὲ καιρὸ πειρασμοῦ ἀπομακρύνονται». «Καὶ ἄλλο μέρος ἔπεσε ἀνάμεσα στὰ ἀγκάθια», δηλαδή σέ καρδιὲς ποὺ εἶναι τελείως προσκολλημένες στὰ σωματικὰ καὶ πρόσκαιρα καὶ βιωτικὰ καὶ βυθισμένες στὶς φροντίδες γι’ αὐτὰ καὶ στὶς ἡδονὲς ἀπὸ αὐτά. Γι’ αὐτὸ καὶ ἀφοῦ βλάστησαν τά τέτοια ἀγκάθια μαζὶ μὲ τὸν σπόρο, τον κατέπνιξαν καὶ τον ἀφάνισαν. Γιατί λέγει, «αὐτὸ ποὺ ἔπεσε στὰ ἀγκάθια εἶναι ἐκεῖνοι ποὺ ἄκουσαν τὸν λόγο, ἀλλὰ πορευόμενοι μέσῳ τῶν φροντίδων καὶ τοῦ πλούτου καὶ τῶν ἡδονῶν τοῦ βίου πνίγονται μαζὶ μ’ αὐτὰ καὶ δὲν φέρουν καρπό».

Ἀφοῦ ὁ Κύριος ἀπομάκρυνε ἔτσι καὶ ἀποδοκίμασε καὶ ἐκείνους ποὺ δὲν πρόσεξαν στὴ διδασκαλία τοῦ θείου Πνεύματος, καὶ ποὺ αὐτοὶ εἶναι ὅσοι ἔπεσαν δίπλα στὸν δρόμο, καὶ ἐκείνους ποὺ πρόσεξαν βέβαια, ἀλλὰ γιὰ λίγο, καὶ ποὺ εἶναι αὐτοὶ ποὺ μοιάζουν μὲ πετρώδη γῆ, καὶ ἐκείνους ποὺ τὴ δέχθηκαν ὁπωσδήποτε καὶ τὴν κρατοῦν μὲ γνώση, ἀλλ’ ἔχουν διαφθαρεῖ ἀπὸ τὸν πλοῦτο καὶ τὴ δόξα καὶ τὴν ἀπόλαυση (γιατί αὐτοὶ εἶναι οἱ ἀκανθώδεις), ἔπειτα μὲ τὴν παραβολὴ εἰσάγει καὶ παρουσιάζει ποιοὶ εἶναι οἱ εὐδόκιμοι, λέγοντας, «τὸ ἄλλο μέρος ἔπεσε στό εὔφορο ἔδαφος», δηλαδή, σέ ψυχὴ ποὺ ἔχει καλὴ καὶ ἀγαθὴ προαίρεση, ἡ ὁποία και δέχεται μὲ προθυμία καὶ κρατεῖ μέσα της τὸν λόγο τῆς διδασκαλίας, μὴ ἐπιτρέποντας στοὺς ἐχθρούς της σωτηρίας της νὰ δημιουργήσουν μέσα ἀπὸ αὐτὴν εἴσοδο, και τόν φυλάσσει ὑπομονετικά, μένοντας μέ σταθερότητα στά ὅσα ἄκουσε, μὲ τὸ να ὑποφέρει, μὲ γενναιότητα τοὺς πειρασμούς καὶ τελεσφορεῖ, ἀπορρίπτοντας τὸν χρηματιστικὸ καὶ ἀπολαυστικὸ καὶ ρευστὸ βίο, και φέρει καρπό, ὅπως λέγει ὁ θεῖος Μᾶρκος, «ποὺ ἀνεβαίνει καὶ αὐξάνει σὲ τριάντα καὶ ἑξήντα καὶ ἑκατὸ φορὲς περισσότερο».

«Ἡ Παραβολὴ δὲν λέει ὅτι ὁ Κύριος, βγῆκε νὰ ὀργώσει ἐμᾶς,τὰ λογικὰ χωράφια, οὔτε νὰ κατακόψει δυὸ καὶ τρεῖς φορὲς καὶ νὰ ξερριζώσει τὶς ρίζες τῶν ἄγριων βοτάνων καὶ νὰ καταθρυμματίσει τοὺς βώλους, δηλαδὴ νὰ προκαλλιεργήσει τὶς καρδιὲς καὶ τὶς διάνοιές μας. Ἀλλὰ βγῆκε  γιά νὰ σπείρει. Γιατί; Ἐπειδὴ ἡ πρὶν ἀπὸ τὴ σπορὰ καλλιέργεια αὐτὴ τῆς γῆς τῆς ψυχῆς μας πρέπει νὰ γίνεται ἀπό μᾶς. Γι’ αὐτὸ καὶ ὁ Πρόδρομος τοῦ εὐαγγελίου τῆς Χάριτος προέτρεπε μὲ μεγάλη φωνή, λέγοντας, «ἑτοιμάσατε τὴν ὁδὸ τοῦ Κυρίου, κάμετε εὐθεῖς τούς δρόμους Του», καὶ «μετανοεῖτε, γιατί πλησίασε ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν». Ἑτοιμασία βέβαια εἶναι ἡ ἀρχὴ τῆς μετανοίας εἶναι ἡ αὐτομεμψία, ἡ ἐξομολόγηση καί ἡ ἀποχὴ ἀπὸ κάθε κακό. Ἀλλὰ δεν φθάνει μόνο αὐτό. Θά πρέπει, ἐπὶ πλέον, νά φέρουμε καί καρποὺς ἄξιους τῆς μετανοίας, νά φθάσουμε, δηλαδή, στόν ἁγιασμό «οὗ χωρὶς οὐδεὶς ὄψεται τὸν Κύριον» (Ἑβρ.12,14).

Ἃς μετανοήσομε λοιπόν, ἀδελφοί, καὶ ἄς δείξουμε καρποὺς ἄξιους τῆς μετανοίας·ἄς ἀπομακρυνθοῦμε καθένας ἀπὸ τὶς κακίες του· ἃς μάθουμε νὰ λέμε καὶ νὰ πράττουμε καλά· ἃς καταστήσουμε τοὺς ἑαυτοὺς μας πρόθυμους γιὰ τὴν ὑποδοχὴ τοῦ οὐράνιου σπέρματος, τοῦ λόγου τῆς ζωῆς…

Καὶ γενικά ο καθένας σᾶς τ’ ἀγκάθια καὶ τὰ τριβόλια τῆς ἁμαρτίας ποὺ ἔθρεψε μέσα του μὲ τὴν ἐμπαθῆ καὶ φιλήδονη ζωὴ νὰ τὰ ξερριζώσει μὲ τὴ μετάνοια. Γιατί ετσι θὰ καλλιεργήσει τὸν ἑαυτό του καὶ θὰ ἑτοιμασθεῖ γιὰ τὴν ὑποδοχὴ τοῦ σωτήριου σπέρματος καί, ἀφοῦ τὸ λάβει, θὰ τελεσφορήσει καὶ θὰ καρποφορήσει τὴν αἰώνια ζωή, γιὰ τὴν ὁποία ζωὴ ὄχι μόνο τὶς ὀρέξεις τοῦ σώματος ἀλλά, ἂν χρειασθεῖ, καὶ τὴν ἴδια τὴ ζωή μας νὰ προσφέρομε, γιατί ἔτσι θ’ ἀκολουθήσομε τὰ δεσποτικὰ ἴχνη καὶ θὰ γίνομε μέτοχοί της μὲ τὴ χάρη τοῦ Χριστοῦ δόξας καὶ βασιλείας, ζωντας μαζὶ μ’ αὐτὸν καὶ δοξαζόμενοι μαζί του αἰώνια.

Ἅγιος Γρηγόριος Παλαμᾶς

πηγη: imaik.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου