Ἡ θεραπεία τῶν δύο τυφλῶν (Ματθ. θ΄ 27-35)

Ἁγίου Γρηγορίου Παλαμᾶ

Ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός, μὲ τὸ σῶμά πού ἔλαβε ἀπὸ ἐμᾶς πρὸς χάριν μας, κατὰ τή συναναστροφή του μέ τοὺς ἀνθρώπους, ἐθεράπευσε πολλοὺς σωματικά καί πνευματικά τυφλούς. Ἢ μᾶλλον, ἐὰν κανεὶς σκεφθεῖ τὴν ἀνάβλεψη τῆς διάνοιας, ποὺ εἶναι ἡ μετάθεση ἀπὸ τὴν ἀπιστία στήν πίστη καὶ ἀπὸ τὴν ἄγνοια στήν ἐπίγνωση τοῦ Θεοῦ, δέν εἶναι δυνατὸν οὔτε κἀν νά ἀπαριθμήσει τυφλούς πού ἀνέβλεψαν μέ τὴν ἐνανθρώπηση τοῦ Κυρίου.

Αὐτοὶ εἶναι ἀριθμημένοι μόνον ἀπὸ Ἐκεῖνον πού ἔχει ἀριθμημένες τίς τρίχες τῆς κεφαλῆς μας. Ἐὰν ὅμως σκεφθοῦμε τὴν ἀνάβλεψη τῶν σωματικῶν ὀφθαλμῶν, καὶ ὡς πρὸς αὐτὴν θὰ εὕρωμε πολλοὺς νά ἔχουν θεραπευθεῖ ἀπὸ τὸν Χριστό, ἄλλους μέ μόνο τὸν λόγο, ἄλλους μέ τὴν ἁφή. Ὁρισμένους δὲ καὶ μόνον μέ τὸ νά προσπέσουν σ’ Αὐτόν, καί μέ τὸ νά τὸν πλησιάσουν. Ἐπίσης καὶ μερικούς πού ἔλαβαν τὴν ἴαση καί μέ τὸ πτύσμα του ἢ καί μέ χρῖσμα πηλοῦ….

Ὅταν ὁ Κύριος εἶχε ἀναστήσει τὴν ἀποθαμμένη θυγατέρα τοῦ ἀρχισυναγώγου Ἰαείρου, μετὰ ἀπὸ λίγο, καθὼς περνοῦσε τὸν ἀκολούθησαν δύο τυφλοὶ κράζοντες καὶ λέγοντες, «ἐλέησον ἡμᾶς, υἱὲ Δαβίδ». Αὐτὸς εἰσῆλθε μαζὶ τοὺς στήν οἰκία καὶ ἀφοῦ ἤγγισε τοὺς ὀφθαλμοὺς των καὶ εἶπε πρὸς αὐτούς: «κατὰ τὴν πίστιν ὑμῶν γενηθήτω ὑμῖν», τούς ἐθεράπευσε. Ἐκτὸς λοιπὸν ἀπὸ αὐτούς πού δέν ἔχουν ἀναφερθεῖ, οἱ τυφλοὶ εἶναι ἕξι. Καὶ νομίζω ὅτι κανεὶς ἀπὸ τοὺς τυφλούς πού εὑρίσκοντο τότε στήν Ἰουδαία ἢ καὶ στίς γειτονικὲς περιοχὲς δέν ἔμεινε ἀφώτιστος. Γι’ αὐτὸ καὶ ὁ Ἠσαΐας, ὡς ἐκπρόσωπος τοῦ Χριστοῦ, προεῖπε περὶ αὐτοῦ, ὅτι ἀπεστάλη ἀπὸ τὸν Πατέρα καὶ τὸ Πνεῦμα «κηρύξαι αἰχμαλώτοις ἄφεσιν καὶ τυφλοὺς ἀνάβλεψιν». Ἀλλὰ πῶς δέν εἶπε ὁ Προφήτης ὅτι ἀπεστάλη γιά νά δώσει, ἀλλὰ γιά νά κηρύξει στούς τυφλοὺς ἀνάβλεψιν; Ἀκριβῶς, διότι ὁ Κύριος δέν ἦλθε στή γῆ πρωτίστως γιά νά ἀνοίξει τοὺς σωματικοὺς ὀφθαλμούς, ἀλλὰ τοὺς τῆς ψυχῆς, οἱ ὁποῖοι ὀφθαλμοὶ ἀποκτοῦν τὴν ἀνάβλεψη διὰ τοῦ εὐαγγελικοῦ κηρύγματος. Εὐλόγως, λοιπόν, ἡ προφητεία λέγει ὅτι ὁ Κύριος θὰ κηρύξει στούς τυφλοὺς ἀνάβλεψη….

Τὴν πίστη τῶν τυφλῶν τή φανερώνουν καὶ τὰ ἀκόλουθα: Καθὼς ὁ Κύριος διήρχετο…, τὸν ἠκολούθησαν δύο τυφλοί, οἱ ὁποῖοι ὑποτύπωναν τοὺς δύο λαούς, τῶν Ἰουδαίων καὶ τῶν Ἐθνικῶν. Καὶ ἔκραζαν λέγοντας «ἐλέησον υἱὲ Δαυίδ», δεικνύοντας ὅτι αὐτὸς εἶναι ὁ προφητευόμενος καὶ προσδοκώμενος. Ὁ δὲ Κύριος ἐκπληρώνοντας καὶ τὴν ὑποτύπωση τῆς οἰκονομίας, καὶ δοκιμάζοντας ἀλλὰ καὶ φανερώνοντας τὴν πίστη τῶν τυφλῶν, τοὺς προσπερνᾶ σιωπηλὸς μέχρι νά εἰσέλθει στήν οἰκία ἀπὸ τὴν ὁποία εἶχε ἐξέλθει στήν ἀρχή. Ἔπειτα λέγει πρὸς αὐτούς: «πιστεύετε ὅτι δύναμαι τοῦτο ποιῆσαι;». Καὶ αὐτοὶ τοῦ ἀπαντοῦν «ναί, Κύριε». Καὶ δέν ἐρωτᾶ ἐπειδὴ ἀγνοεῖ, ἀλλὰ γιά νά φανερώσει σὲ ὅσους ἀγνοοῦν τὴν πίστη τῶν τυφλῶν. Γι’ αὐτὸ καὶ ἀφοῦ ἔψαυσε τοὺς ὀφθαλμοὺς των, προσέθεσε «κατὰ τὴν πίστιν ἡμῶν γενηθήτω ὑμῖν», καὶ ἀνοίχθησαν οἱ ὀφθαλμοὶ τους, μαρτυρώντας καὶ ὅτι ἐκεῖνοι τὸν εἴχαν πιστεύσει, ἀλλὰ καὶ ὅτι αὐτὸς ἤταν ὅπως τὸν ἐπίστευσαν, Θεὸς δηλαδὴ μαζὶ καὶ ἄνθρωπος. Διότι ὡς ἄνθρωπος μὲν ἤταν υἱὸς τοῦ Δαυὶδ καί μέ τὰ ἴδια του τὰ χέρια ἔψαυσε τοὺς ὀφθαλμοὺς των καὶ αἰσθητῶς ὁμίλησε. Ὡς Θεὸς δὲ καὶ Δημιουργὸς ἐφώτισε τοὺς σκοτεινοὺς ὀφθαλμούς. Ἐπειδὴ ὅμως δέν ἤταν ἀκόμη καιρὸς νά γίνει φανερὸς σὲ ὅλους, διότι αὐτὸ ἐπεφυλάσσετο γιά μετὰ τὸ Πάθος καὶ τὴν ἐκ νεκρῶν Ἀναστάσή Του, τοὺς ἐπιτίμησε λέγων, «ὁρᾶτε μηδεὶς γινωσκέτω» προστάζοντάς τους μέ πολλὴ σφοδρότητα νά ἀποσιωπήσουν τὸ γεγονός. «Οἱ δὲ ἐξελθόντες», λέγει, «διεφήμησαν αὐτὸν ἐν ὅλη τῇ γῇ ἐκείνη». Ὅπως φαίνεται, ἐὰν δέν τοὺς εἶχε παραγγείλει νά σιωπήσουν, θὰ γίνονταν καὶ παγκόσμιοι κήρυκες τῆς δυνάμεώς του. Ἐπειδὴ ὅμως διετάχθησαν, ἀπέφυγαν μὲν νά πορευθοῦν μακριά, δέν βάσταξαν ὅμως νά μὴν κηρύξουν στούς πλησίον χώρους. Ὥστε οἱ τυφλοί πού ἠκολούθησαν τὸν Χριστόν, ἐφωτίσθησαν τελείως ὄχι μόνον κατὰ τὸ σῶμα ἀλλὰ καὶ κατὰ τὴν ψυχή.

Ἂς ἀκολουθήσουμε λοιπὸν καὶ ἐμεὶς ἀδελφοί μου, τὸ φῶς, ποὺ φωτίζει καὶ ψυχὴ καὶ σῶμα. Ἂς βαδίσουμε πρὸς τή λάμψη του καὶ «ὡς ἐν ἡμέρᾳ εὐσχημόνως περιπατήσωμεν». Ἂς Τὸν δοξάσωμε μέ ἔργα ἀγαθὰ καὶ ἂς βοηθήσουμε ὅσους μᾶς βλέπουν νά Τὸν δοξάζουν καὶ αὐτοί. Ἂς ἀπομακρυνθοῦμε ἀπὸ τὸ ἀντίθετο σκότος, ποὺ εἶναι ἡ ἁμαρτία καὶ ὁ προστάτης τῆς ἁμαρτίας διάβολος. Ἐκεῖνο τὸ φῶς, ὡς ἥλιος πού εἶναι τῆς καθολικῆς δικαιοσύνης, σωφροσύνης, εἰρήνης, συμπαθείας, ἀνεξικακίας, ἀγάπης καὶ γενικῶς κάθε ἀρετῆς, καθιστᾶ μετόχους αὐτοῦ ὅσους τὸν ποθοῦν. Ἐνῶ τὸ ἀντιθετο σκότος, ὡς σκότος κακίας πού εἶναι, καθιστᾶ ὅσους τὸ πλησιάζουν, πόρνους, μοιχούς, μνησικάκους, ἄσπλαχνους, ἀτάκτους, ἅρπαγες καὶ γενικῶς πλήρεις κάθε κακίας. Διότι εἰπέ μου, ἀπὸ ποῦ θὰ διακρίνουμε τὸν πιστὸ ἀπὸ τὸν ἄπιστο, τὸν φωτισμένο ἀπὸ τὸν ἀφώτιστο, μὲ ἄλλα λόγια, τὸν βαπτισμένο κατὰ Χριστὸν καὶ συντεταγμένο μέ τὸν Χριστὸ ἀπὸ τὸν ἀβάπτιστο καὶ συντεταγμένο μέ τὸν διαβολο; Ὄχι ἀπὸ τοὺς λόγους, ὄχι ἀπὸ τὰ ἔργα, ὄχι ἀπὸ τοὺς τρόπους; Ἐὰν λοιπὸν κάποιος ἐξομοιώνεται σ’ αὐτά μέ τοὺς ἀφώτιστους, ἂν καὶ λέγει ὅτι εἶναι βαπτισμένος κατὰ Χριστόν, εἶναι σαφὲς ὅτι δέν ἔχει πάψει νά ἀνήκει στήν συμμορία ἐκείνων γιά τοὺς ὁποίους ὁ Ἀπόστολος λέγει: «Θεὸν ὁμολογοῦσιν εἰδέναι (ὅτι τὸν γνωρίζουν δηλαδή), τοῖς δὲ ἔργοις ἀρνοῦνται, βδελυκτοὶ ὄντες καὶ ἀπειθεῖς, καὶ πρὸς πᾶν ἔργον ἀγαθὸν ἀδόκιμοι». Ποῦ λοιπόν, εἰπέ μου, θὰ κατατάξουμε αὐτούς πού ὁμολογοῦν καὶ συγχρόνως ἀρνοῦνται τὸν Θεό; Μὲ τοὺς πιστούς; Μέ τὰ ἔργα ὅμως τὸν ἀρνοῦνται. Μὲ τοὺς ἀπίστους; Ἀλλά μέ τή γλῶσσα τὸν ὁμολογοῦν. Ὄντως πρόκειται γιά ἕνα διπρόσωπο τέρας πού εἶναι δύσκολο νά τὸ κατατάξεις κάπου…

Ἡ πίστη ὠφελεῖ ἐὰν κανεὶς πολιτεύεται κατὰ συνείδησιν καὶ καθαίρει συνεχῶς τὸν ἑαυτὸ του μέ ἐξομολόγηση καὶ μετάνοια, καὶ μετατρέπει σὲ ἔργο τίς συνθῆκες τοῦ Ἁγίου Βαπτίσματος. Ἂν ὅμως δέν ὑπακούσει στή συνείδησή του καὶ ἀθετεῖ τίς συνθῆκες, ἡ πίστη του γίνεται ἀπιστία…

Ὅποιος λοιπὸν ἀγωνίζεται νά τηρεῖ τίς Θεῖες Ἐντολές, ἐκεῖνος εἶναι πού πιστεύει. Ἐνῶ ὅποιος δέν ἀγωνίζεται νά τὶς πράττει καὶ νά τὶς τηρεῖ, καὶ δέν θεωρεῖ ζημία τὸ νά μήν τίς τηρεῖ, οὔτε ἐπαναφέρει τὸν ἑαυτὸ του μέ τή μετάνοια, δέν θὰ σταθεῖ οὔτε μαζί μέ τοὺς βαπτισμένους, ἔστω καὶ ἂν λέγει ὅτι ἔχει βαπτισθεῖ. Διότι λέγει «διχοτομήσει αὐτόν, καὶ τὸ μέρος αὐτοῦ μετὰ τῶν ἀπίστων θήσει». Ἀλλὰ αὐτὸ γιά ἐμᾶς μὲν ἀποτελεῖ μόνον ἀπειλή, ἐπειδὴ ὁ Δεσπότης ἀναμένει φιλανθρώπως τή μετάνοιά μας…

πηγη:imaik.gr/