Το βιβλίο ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΣ ΚΑΘΡΕΠΤΗΣ είναι πραγματικά μία αποκάλυψη. Ο καθένας από εμάς μπορεί να δεί μέσα σε αυτό την κατάσταση στην οποία βρίσκεται η ψυχή του. Είναι ακόμα και ένας οδηγός προς Μετάνοιαν και προς Σωτηρία της ψυχής μας που είναι και ο σκοπός της ζωής μας.
ΙΧΝΟΓΡΑΦΙΑ Α΄
Απεικόνισμα της εσωτερικής καταστάσεως αμαρτωλού, όστις αφίνει την καρδίαν αυτού να κυριεύηται υπό του διαβόλου.
ΙΧΝΟΓΡΑΦΙΑ Β΄
Απεικόνισμα της εσωτερικής καταστάσεως αμαρτωλού, όστις άρχεται να μετανοή και απομακρύνεται της αμαρτίας.
ΙΧΝΟΓΡΑΦΙΑ Γ '
Εσωτερική καταστάσις του αμαρτωλού, όστις επίστευσεν εις τόν Χριστόν καί είς το Ευαγγέλιον και επλήσθη Πνεύματος Αγίου.
ΙΧΝΟΓΡΑΦΙΑ Δ'
Εσωτερική κατάστασις του ανθρώπου, όστις καταλλάγη τω Θεώ διά της χάριτος του Χριστού καί περί ουδενός άλλου διαλογίζεται, εί μή πεί τού εσταυρωμένου Ιησού Χριστού.
ΙΧΝΟΓΡΑΦΙΑ Ε'
Το εσωτερικόν του Ορθοδόξου, όπερ εστί Ναός Θεού ζώντος καί μονή Τής Παναγίας Τριάδος.
ΙΧΝΟΓΡΑΦΙΑ ΣΤ '
Κατάστασις της Καρδίας του ανθρώπου, όστις παραχωρεί είς τό να ψυχρανθή ο ζήλος του, καί άρχεται πάλιν να αγαπά τόν κόσμον.
ΙΧΝΟΓΡΑΦΙΑ Ζ '
Κατάστασις τής καρδίας τού ανθρώπου όστις ήρξατο μετά τήν διόρθωσίν του πάλιν θεληματικώς αμαρτάνειν, παραχωρών ίνα βασιλεύη, έν εαυτώ ή αμαρτία καί ο Σατανάς.
ΙΧΝΟΓΡΑΦΙΑ Θ'
Εσωτερική κατάστασις τού Χριστινού, όστις πολεμεί ακαταπαύστως τήν αμαρτίαν μέχρι τέλους τής ζωής αυτού καί αγωνίζεται μάλλον ίνα στερεωθή είς τήν ευσέβειαν.
ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ Η ΖΩΣΑ ΠΙΣΤΗ....
ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΣ ΚΑΘΡΕΠΤΗΣ
Ἀγαπητοί, νῦν τέκνα Θεοῦ ἐσμεν, καὶ οὔπω ἐφανερώθη τί ἐσόμεθα· οἴδαμεν δὲ ὅτι ἐὰν φανερωθῇ, ὅμοιοι αὐτῷ ἐσόμεθα, ὅτι ὀψόμεθα αὐτὸν καθώς ἐστι. Καὶ πᾶς ὁ ἔχων τὴν ἐλπίδα ταύτην ἐπ᾿ αὐτῷ ἁγνίζει ἑαυτόν, καθὼς ἐκεῖνος ἁγνός ἐστι. Πᾶς ὁ ποιῶν τὴν ἁμαρτίαν καὶ τὴν ἀνομίαν ποιεῖ, καὶ ἡ ἁμαρτία ἐστὶν ἡ ἀνομία. Καὶ οἴδατε ὅτι ἐκεῖνος ἐφανερώθη ἵνα τὰς ἁμαρτίας ἡμῶν ἄρῃ, καὶ ἁμαρτία ἐν αὐτῷ οὐκ ἔστι. Πᾶς ὁ ἐν αὐτῷ μένων οὐχ ἁμαρτάνει· πᾶς ὁ ἁμαρτάνων οὐχ ἑώρακεν αὐτὸν οὐδὲ ἔγνωκεν αὐτόν. Τεκνία, μηδεὶς πλανάτω ὑμᾶς· ὁ ποιῶν τὴν δικαιοσύνην δίκαιός ἐστι, καθὼς ἐκεῖνος δίκαιός ἐστιν· ὁ ποιῶν τὴν ἁμαρτίαν ἐκ τοῦ διαβόλου ἐστίν, ὅτι ἀπ᾿ ἀρχῆς ὁ διάβολος ἁμαρτάνει. Εἰς τοῦτο ἐφανερώθη ὁ υἱὸς τοῦ Θεοῦ, ἵνα λύσῃ τὰ ἔργα τοῦ διαβόλου. Πᾶς ὁ γεγεννημένος ἐκ τοῦ Θεοῦ ἁμαρτίαν οὐ ποιεῖ, ὅτι σπέρμα αὐτοῦ ἐν αὐτῷ μένει· καὶ οὐ δύναται ἁμαρτάνειν, ὅτι ἐκ τοῦ Θεοῦ γεγέννηται. Ἐν τούτῳ φανερά ἐστι τὰ τέκνα τοῦ Θεοῦ καὶ τὰ τέκνα τοῦ διαβόλου. πᾶς ὁ μὴ ποιῶν δικαιοσύνην οὐκ ἔστιν ἐκ τοῦ Θεοῦ, καὶ ὁ μὴ ἀγαπῶν τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ. Ὅτι αὕτη ἐστὶν ἡ ἀγγελία ἣν ἠκούσατε ἀπ᾿ ἀρχῆς, ἵνα ἀγαπῶμεν ἀλλήλους. (Α´ Ἰω. γ´ 2-11).
ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΣ ΚΑΘΡΕΠΤΗΣ
Ἐκ τῆς ἐκδόσεως 1840
ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΦΙΛΑΝΑΓΝΩΣΤΑΣ
Τὸ παρὸν βιβλιάριον κατὰ πρῶτον μετεγλωττίσθη ἀπὸ τὴν γαλλικὴν εἰς τὴν γερμανικὴν διάλεκτον, καὶ ἔπειτα εἰς τὴν ρωσσικήν, ἐξ αὐτῆς δὲ μετεφράσθη ἤδη μέ τινας προσθαφαιρέσεις εἰς τὴν ἡμετέραν ἁπλοελληνικὴν διάλεκτον, πρὸς ὠφέλειαν τῶν ἀδελφῶν ἡμῶν Ὀρθοδόξων Χριστιανῶν, τὸ ὁποῖον μετωνομάσθη, ὡς καὶ πάλαι ποτὲ «Πνευματικὸς Καθρέπτης», εἰς τὸν ὁποῖον ὁ καθεὶς Χριστιανός, ὅστις ζητεῖ τὴν ἰδίαν του σωτηρίαν, δύναται νὰ θεωρήσῃ τὸν ἑαυτόν του, νὰ γνωρίσῃ τὴν κατάστασιν τῆς ψυχῆς του, καὶ οὕτω νὰ βάλῃ εἰς πρᾶξιν τὸν τρόπον τῆς ζωῆς του διὰ τὴν σωτηρίαν τῆς ψυχῆς του· αὐτὸς ὁ Καθρέπτης παρασταίνει σαφέστατα, τὸν μὲν διάβολον αἴτιον τῆς ἁμαρτίας καὶ τῆς ὑποδουλώσεως τοῦ πνεύματος· τὸν δὲ θεάνθρωπον Ἰησοῦν Χριστὸν αἴτιον τῆς ἐναρέτου πολιτείας, χορηγὸν τῆς πνευματικῆς ἐλευθερίας, καὶ δωτῆρα τοῦ μακαρισμοῦ τῶν τέκνων τοῦ Θεοῦ. Ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς καὶ οἱ αὐτοῦ Ἀπόστολοι μᾶς διδάσκουσι σαφῶς, ὅτι καθὼς ὁ Θεὸς ἔχει τὴν βασιλείαν του εἰς τοὺς εὐσεβεῖς καὶ ταπεινούς, εἰς τοὺς ὁποίους ἐνοικῶν ὡς εἰς ναὸν αὐτοῦ, ζωοποιεῖ αὐτοὺς διὰ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, καθαρίζει, ἁγιάζει καὶ πληροῖ αὐτοὺς θείας δυνάμεως, εἰρήνης οὐρανίου καὶ αἰωνίου ζωῆς· οὕτω καὶ ὁ Σατανᾶς ἔχει τὴν ἐπιρροήν του εἰς τοὺς ἀσεβεῖς καὶ ὑπερηφάνους· καὶ ἐπειδὴ αὐτὸς εἶναι ὅλος κακία, τὸ αὐτὸ κάμνει καὶ εἰς τοὺς ὀπαδούς του, καὶ ἀφ᾿ οὗ κατοικήσῃ εἰς αὐτούς, τοὺς ἀποκαθιστᾷ ἀθλίους καὶ κληρονόμους τῆς αἰωνίου κολάσεως· ὁ Σωτὴρ ἡμῶν λέγει εἰς τὸ Ἱερὸν Εὐαγγέλιον, ὅτι «ἐν τῷ καθεύδειν τοὺς ἀνθρώπους, ἦλθεν αὐτοῦ ὁ ἐχθρὸς καὶ ἔσπειρε ζιζάνια ἀνὰ μέσον τοῦ σίτου, καὶ ἀπῆλθεν. Ὁ δὲ ἐχθρὸς ὁ σπείρων αὐτά, ἐστὶν ὁ διάβολος» (Ματθ. ιγ´ 25, 39). Ποῖος Χριστιανὸς ἡμπορεῖ νὰ ἀπαρνηθῇ τὸν σπορέα τῶν ζιζανίων; οὐδείς· ὅστις ὅμως ἀρνεῖται καὶ λέγει, ὅτι δὲν ὑπάρχει διάβολος, οὗτος ἀποδεικνύεται πρῶτον, ὅτι δὲν πιστεύει εἰς τὰς Ἁγίας Γραφάς, καὶ δεύτερον, ὅτι εἶναι δεδουλωμένος ὑπὸ τοῦ διαβόλου, καὶ δὲν αἰσθάνεται ποῖος τὸν ἐξουσιάζει. Ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς ἔλεγεν εἰς τοὺς ἀσεβεῖς καὶ ἀπίστους· «Ὑμεῖς ἐκ πατρὸς τοῦ διαβόλου ἐστέ, καὶ τὰς ἐπιθυμίας τοῦ πατρὸς ὑμῶν θέλετε ποιεῖν, ἐκεῖνος ἀνθρωποκτόνος ἦν ἀπ᾿ ἀρχῆς, καὶ ἐν τῇ ἀληθείᾳ οὐχ ἔστηκεν· ὅτι οὐκ ἔστιν ἀλήθεια ἐν αὐτῷ· ὅταν λαλῇ τὸ ψεῦδος, ἐκ τῶν ἰδίων λαλεῖ, ὅτι ψεύστης ἐστὶ καὶ ὁ πατὴρ αὐτοῦ» (Ἰω. η´ 44).
Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος γράφει, ὅτι «οὐκ ἔστιν ἡμῖν ἡ πάλη πρὸς αἷμα καὶ σάρκα, ἀλλὰ πρὸς τὰς ἀρχάς, πρὸς τὰς ἐξουσίας, πρὸς τοὺς κοσμοκράτορας τοῦ σκότους τοῦ αἰῶνος τούτου, πρὸς τὰ πνευματικὰ τῆς πονηρίας ἐν τοῖς ἐπουρανίοις» (Ἐφ. στ´ 12).
Τούτων οὕτως ἐχόντων τὸ νὰ μὴ πιστεύῃ τις εἰς τὸ Ἱερὸν Εὐαγγέλιον τοῦ Χριστοῦ, δὲν εἶναι ἔργον τοῦ διαβόλου καὶ τύφλωσις διαβολική; καὶ πῶς ὄχι; ὁ διάβολος βέβαια τυφλώνει καὶ αὐτόν, καθὼς ἐτύφλωσε τὰ νοήματα τῶν ἀσεβῶν καὶ ἀπίστων, εἰς τὸ «μὴ αὐγάσαι αὐτοῖς τὸν φωτισμὸν τοῦ Εὐαγγελίου τῆς δόξης τοῦ Χριστοῦ, ὅς ἐστιν εἰκὼν τοῦ Θεοῦ τοῦ ἀοράτου» (Β´ Κορ. δ´ 4).
Ὁ Σατανᾶς λοιπὸν κατοικεῖ καὶ ἐνεργεῖ εἰς τοὺς ἀπίστους καὶ ἁμαρτωλούς, ὡς ἄνωθεν εἴρηται· οἱ ἀσεβεῖς, κατὰ τὸν Ἀπόστολον, νεκροί εἰσι τοῖς παραπτώμασι καὶ ταῖς ἁμαρτίαις αὐτῶν, καὶ οὗτοί εἰσιν οἱ περιπατοῦντες κατὰ τὸν αἰῶνα τοῦ κόσμου τούτου, κατὰ τὸν ἄρχοντα τῆς ἐξουσίας τοῦ ἀέρος, τοῦ πνεύματος, τοῦ νῦν ἐνεργοῦντος ἐν τοῖς υἱοῖς τῆς ἀπειθείας (Ἐφ. β´ 2).
Ὁ Ἀπόστολος Πέτρος μᾶς διδάσκει, ὅτι ὁ Σατανᾶς εἶναι ἀντίπαλος τῶν Ὀρθοδόξων καὶ ταπεινῶν· ὅθεν «νήψατε, λέγει, καὶ γρηγορήσατε, ὅτι ὁ ἀντίδικος ὑμῶν διάβολος, ὡς λέων ὡρυόμενος περιπατεῖ, ζητῶν τίνα καταπίει, ἀντίστησε αὐτῷ στερεοὶ τῇ πίστει» (Α´ Πέτρ. ε´ 8-9).
Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Θεολόγος λέγει, ὅτι ὁ Σατανᾶς ἐστιν ὁ πλανῶν τὴν οἰκουμένην ὅλην (Ἀποκ. ιβ´ 9). Αὐτὸς εἶναι τὸ αἴτιον τῆς ἁμαρτίας, καθότι ἀπ᾿ ἀρχῆς αὐτὸς ἥμαρτεν· ἔπειτα δὲ εἰσῆλθεν εἰς τὸν κόσμον ἡ ἁμαρτία, καὶ διὰ τῆς ἁμαρτίας ὁ θάνατος· ὁ ποιῶν τὴν ἁμαρτίαν ἐκ τοῦ διαβόλου ἐστίν, ὅτι ἀπ᾿ ἀρχῆς ὁ διάβολος ἁμαρτάνει· εἰς τοῦτο ἐφανερώθη ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ, ἵνα λύσῃ τὰ ἔργα τοῦ διαβόλου (Α´ Ἰω. γ´ 8).
Ὁ Ἅγιος Ἀπόστολος Ἰάκωβος γράφει, συμβουλεύων ταῦτα· «Ὑποτάγητε τῷ Θεῷ, ἀντίστητε τῷ διαβόλῳ, καὶ φεύξεται ἀφ᾿ ὑμῶν» (Ἰακ. δ´ 7).
Ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς ἔδωκε τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ ἐξουσίαν ὥστε ἐκβάλλειν τὰ δαιμόνια, καὶ πατεῖν ἐπὶ πᾶσαν τὴν δύναμιν τοῦ ἐχθροῦ (Ματθ. ι´ 8, Λουκ. ι´ 19). Ὅστις λοιπὸν πιστεύει εἰς τὴν διδασκαλίαν τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ καὶ τῶν αὐτοῦ Ἀποστόλων, δὲν θέλει διστάσῃ εἰς τοῦτο· ὅτι ἡ καρδία τοῦ ἀνθρώπου, ἢ ναὸς Θεοῦ γίνεται, ἢ κατοικητήριον τοῦ Σατανᾶ· ἐπειδὴ καθὼς ὁ Θεὸς καὶ Πατὴρ καὶ ὁ Ἰησοῦς Χριστός, καὶ τὸ Ἅγιον Πνεῦμα κατοικοῦσι καὶ ἐνεργοῦσιν εἰς τοὺς πιστούς, τοιουτοτρόπως καὶ ὁ Σατανᾶς ἐκπληροῖ τὰ ἔργα του εἰς τοὺς ἀσεβεῖς καὶ τοὺς κατεξουσιάζει.
Αὗται αἱ ἀλήθειαι τοῦ Ἱεροῦ Εὐαγγελίου, τὰς ὁποίας δέχεται ἡ Ὀρθόδοξος ἡμῶν Ἐκκλησία, φανερὰ φαίνονται εἰς τὸ παρὸν βιβλιάριον καὶ σαφηνίζονται μὲ δέκα Ἰχνογραφίας· ἵνα ἀπομακρύνωνται μὲν οἱ ἄνθρωποι ἀπὸ τῆς ἁμαρτίας καὶ δουλείας τοῦ Σατανᾶ, στηρίζονται δὲ πρὸς τὴν πίστιν καὶ εὐσέβειαν. Ἑκάστη Ἰχνογραφία παρασταίνει τὴν καρδίαν μὲ πρόσωπον· διότι, καθὼς τὸ πρόσωπον, τὸ ὁποῖον εἶναι ὡς καθρέπτης τοῦ ἐσωτερικοῦ ἀνθρώπου, ἐμφαίνει, ὅσον εἶναι δυνατόν, τὴν κατάστασιν τῆς καρδίας, εἰς τὴν ὁποίαν εὑρίσκεται καλόν τι ἢ κακόν· τοιουτοτρόπως καὶ ἀπὸ τὴν καρδίαν ἠμπορεῖ τις νὰ κρίνῃ περὶ τοῦ ἀνθρώπου αὐτοῦ ὁποίας ψυχῆς εἶναι. Καὶ διὰ τοῦτο εἰς κάθε Ἰχνογραφίαν παρατήρει, ὦ φιλαναγνῶστα, τὴν ἐδικήν σου καρδίαν, δηλαδὴ τὸ ἐσωτερικόν σου, διὰ νὰ γνωρίσῃς εἰς ποίαν κατάστασιν εὑρίσκεσαι καὶ ποῖος εἶναι Κύριος ἐν σοί· ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς ἢ ὁ Σατανᾶς; ἆρά γε τοῦ Θεοῦ ἡ βασιλεία εὑρίσκεται ἐντός σου, ἢ ἡ ἐπίρροια τοῦ διαβόλου; δοῦλος εἶσαι τῆς ἁμαρτίας καὶ τοῦ Σατανᾶ, ἢ ἐλεύθερον τέκνον τοῦ Θεοῦ; μὴ ἀδιαφορήσῃς εἰς αὐτά, ἀλλὰ ὁμολόγησον εἰς τὸν ἑαυτόν σου ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ μὲ εἰλικρίνειαν καὶ καθαρὰν καρδίαν· τί, καὶ πῶς εὑρίσκεις τὴν καρδίαν σου. Σὺ παρίστασαι ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ, ὅστις ἐτάζει καρδίας καὶ νεφρούς, τὰ πάντα βλέπει καὶ γνώσκει, καὶ ἀπὸ τὸν ὁποῖον δὲν δύνασαι νὰ κρυβῇς, ὥστε νὰ μὴ σὲ εὕρῃ. Ἐὰν εὕρῃς εἰς τὸν ἑαυτόν σου τὴν ἁμαρτίαν μετανόησον δι᾿ αὐτήν, ὁμολόγησον εἰλικρινῶς τὰς ἁμαρτίας σου ἐνώπιον τοῦ πνευματικοῦ σου Πατρός, καὶ ἐπίστρεψον πρὸς τὸν Ἰησοῦν Χριστόν. Αὐτὸς ἐπίσης διὰ σὲ ἦλθεν εἰς τὸν κόσμον, καὶ διὰ σὲ ἠφάνισε τὰ ἔργα τοῦ διαβόλου. Αὐτὸς ἐρρύσατό σε ἐκ τῆς ἐξουσίας τοῦ σκότους, καὶ σὲ μετέστησεν εἰς τὴν βασιλείαν αὐτοῦ (Κολ. α´ 13). Αὐτὸς ἐπίσης δίδει καὶ εἰς σὲ δύναμιν καὶ ἐξουσίαν τοῦ νὰ πατῇς ἐπάνω ὄφεως καὶ σκορπίων, ἤτοι τῶν Ἰοβόλων δαιμόνων, καὶ νὰ μὴ δουλεύῃς πλέον τὴν ἁμαρτίαν· αὐτὸς δύναται νὰ σὲ ἐλευθερώσῃ, καὶ σὺ ὄντως ἐλεύθερος ἔσῃ (Ἰω. η´ 36). Καὶ λοιπὸν ἐνδύθητι τὴν πανοπλίαν διὰ νὰ πολεμῇς τὸν διάβολον, τὴν σάρκα, τὸν κόσμον, καὶ τὴν ἁμαρτίαν, καὶ ἐντύπωσον εἰς τὴν καρδίαν σου τὴν ἐν τῇ β´ ἐπιστολῇ πρὸς Θεσσαλονικεῖς παραμυθητικὴν μέν, ἀλλὰ φρικτὴν πρόσκλησιν τοῦ Ἀποστόλου Παύλου, ὅστις λέγει· «Ὑπομονὴν ἔχετε καὶ πίστιν ἐν πᾶσι τοῖς διωγμοῖς ὑμῶν καὶ θλίψεσιν, αἷς ἀνέχεσθε· ἔσται γὰρ ἡ δικαία κρίσις τοῦ Θεοῦ εἰς τὸ καταξιωθῆναι ὑμᾶς τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ, ὑπὲρ ἧς καὶ πάσχετε· εἴπερ δίκαιον παρὰ Θεῷ ἀνταποδοῦναι τοῖς θλίβουσιν ὑμᾶς θλίψιν, καὶ ὑμῖν τοῖς θλιβομένοις ἄνεσιν μεθ᾿ ἡμῶν ἐν τῇ ἀποκαλύψει τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ ἀπ᾿ οὐρανοῦ, μετ᾿ ἀγγέλων δυνάμεως αὐτοῦ ἐν πυρὶ φλογός, διδόντος ἐκδίκησιν τοῖς μὴ εἰδόσι Θεόν, καὶ τοῖς μὴ ὑπακούουσι τῷ Εὐαγγελίῳ τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, οἵτινες δίκην τίσουσιν ὄλεθρον αἰώνιον ἀπὸ προσώπου τοῦ Κυρίου, καὶ ἀπὸ τῆς δόξης τῆς ἰσχύος αὐτοῦ, ὅταν ἔλθῃ ἐνδοξασθῆναι ἐν τοῖς ἁγίοις αὐτοῦ καὶ θαυμασθῆναι ἐν πᾶσι τοῖς πιστεύουσασιν ἐν τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ» (Β´ Θεσ. α´ 4, 10).
ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΣ ΚΑΘΡΕΠΤΗΣ
Ἐκ τῆς ἐκδόσεως 1865
ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΝ
Ἀναγνῶσται! Ὁ ἄνθρωπος ἀκαταπαύστως ταλαιπωρεῖται ζητῶν εὐδαιμονίαν εἰς τὴν παροῦσαν ζωήν. Καὶ ὅμως εἶναι βέβαιον ὅτι πάντοτε ἀπομακρύνεται ταύτης. Τίς λοιπὸν ἡ αἰτία τῆς τοσαύτης μωρᾶς ἀποπλανήσεώς του; Ἡ ἄγνοια καὶ ἡ ἀνοησία αὐτοῦ!
Ὁ μὲν ζητεῖ τὴν εὐδαιμονίαν του εἰς τὸν πλοῦτον, ὁ δὲ εἰς τὴν δοξαν, ὁ δὲ εἰς τὰ μεγαλεῖα, ἄλλος εἰς φυσικὰ προτερήματα, καὶ ὁ μωρότερος εἰς τὴν ἀλαζονείαν, εἰς τὴν ἀπάτην, εἰς τὴν ἁρπαγήν, εἰς τὴν κακουργίαν! ἐνῷ ἡ πολυζήτητος αὕτη καὶ ἐρασμία θεὰ δὲν δύναται νὰ ἐνοικήσῃ εἰμὴ εἰς τὴν γαληνιαίαν καὶ ἐνάρετον καὶ εὐσεβῆ ψυχήν.
Ὁ πάνσοφος Δημιουργὸς ἐνέβαλεν εἰς τὸ ἀνθρώπινον γένος, ὡς καὶ εἰς ἅπασαν τὴν ζωτικὴν φύσιν, φυσικάς τινας διαφοράς, ἢ μᾶλλον ἀνισότητας αἵτινες εἶναι φυσικαί, ὀργανικαὶ ἀνεξάρτητοι ἀπὸ τὴν ἡμετέραν θέλησιν. Ὁ εἷς εἶναι ἰσχυρός, ὁ ἄλλος ἀδύνατος, ὁ τρίτος εὐφυής, ὁ τέταρτος μικρόνους, ὁ πέμπτος τολμηρός, ὁ ἕκτος δεινός, ὁ ἕβδομος ὡραῖος εὔσχημος καὶ ὁ ὅγδοος ἄσχημος. Αἱ διαφοραὶ αὖται λέγονται Ποικιλίαι, ἡ δὲ πέριξ ἡμῶν ποικιλία ἁπάντων τούτων τῶν φαινομένων εἶναι ἐκεῖνο, τὸ ὁποῖον καλεῖται ΚΟΣΜΟΣ.
Ὡς ἔργον λοιπὸν θεῖον, ὡς μὴ ἐξαρτωμένην ἀπὸ ἡμᾶς τὴν ποικιλίαν αὐτὴν ἢ διαφοράν, ἢ ἀνισότητα, χρεωστοῦμεν νὰ τὴν ἀποδεχώμεθα εὐχαρίστως καὶ ἀγογγύστως δοξάζοντες τὸν πάνσοφον Δημιουργὸν τοῦ Παντός.
Ἀλλά, δὲν παρατηρεῖς, ὅτι τὰ προτερήματα εἶναι πάντοτε σχετικὰ μὲ τὰ ἐλαττώματα· ὅτι ὁ ἔχων προτέρημά τι, ἔχει ἀμέσως καὶ τὸ ἐλάττωμά του, εἴτε ἠθικὸν εἴτε μὴ, ὅτι πολλάκις οἱ ἔχοντες τὰ μεγαλύτερα προτερήματα εἶναι ὑποκείμενοι, ἢ μᾶλλον δεδουλωμένοι εἰς μεγάλα καὶ σκληρὰ ἐλαττώματα! καὶ ὅτι τὸ ἀνθρώπινον γένος ἀκαταπαύτως κυματίζεται μεταξὺ ἀρετῶν καὶ κακιῶν, μεταξὺ προτερημάτων καὶ ἐλαττωμάτων; Ἔπειτα λοιπὸν ἐκ τῶν ἀνωτέρω αἰτιῶν ὅτι ὀφείλωμεν νὰ ἤμεθα μέτριοι, εἰρηνικοί, συμπαθεῖς καὶ δίκαιοι πρὸς ἀλλήλους, καὶ πρὸ πάντων νὰ εὐχαριστώμεθα εἰς τὴν παροῦσαν ἡμῶν κατάστασιν, καὶ εἰς πᾶν ὅ,τι αἱ δυνάμεις καὶ προσπάθειαι ἡμῶν δύνανται νὰ μᾶς προμηθεύσωσιν.
Ἄνθρωπός τις εἶναι προικισμένος ἀπὸ τὴν φύσιν μὲ μέγαν καὶ ἔξοχον νοῦν, τὸν ὁποῖον καλλιεργήσας καὶ συντροφεύσας μὲ τὰς ἠθικὰς ἀρετάς, ἠξιώθη ὑψηλῶν θέσεων καὶ μεγάλων τιμῶν ἐν τῇ κοινωνίᾳ· ὁποῖον λόγον ἔχω ἐγώ, ὅστις ἐκ φύσεως ἔχω περιωρισμένον νοῦν καὶ μὴ ἐπιδεκτικὸν οὐδεμιᾶς καλλιεργείας, νὰ μισῶ αὐτόν; Δὲν εἶναι μωρία τὸ νὰ ζητῶ, νὰ ἐξομοιοῦμαι μὲ τὸν τοιοῦτον, ἐνῷ φυσικῶς εἶναι ἀδύνατον; Ἄλλος πάλιν πλουτισθεὶς διὰ τῆς ἱκανότητος, ἢ ἀπὸ κληρονομίας τινός, ἐξοδεύει ἁδρῶς, σπαταλᾶ καὶ τρέχει ὁρμητικῶς πρὸς τὴν ὀλεθρίαν πολυτέλειαν. Μιμούμενος λοιπὸν καὶ ἐγὼ τὴν τοσοῦτον φθοροποιὸν σπατάλην καὶ πολυτέλειαν, δὲν θέλω ἀφεύκτως φέρει εἰς ἐμαυτὸν τὴν σκληρὰν καὶ ἀνοικονόμητον δυστυχίαν;
Ἀπωθῶν ὅμως ἀφ᾿ ἑνὸς μὲν τὴν τοιαύτην οἴησιν, δὲν ἐξευτελίζω ἀφ᾿ ἑτέρου ἐμαυτόν, οὐδὲ λογίζομαι ἔμπροσθεν αὐτῶν καταφονητέος. Καθότι ἄνθρωποι καὶ αὐτοὶ εἶναι ὑποκείμενοι εἰς τοὺς αὐτοὺς μὲ ἐμὲ νόμους τῆς φύσεως καὶ δημιουργημένοι ὑπὸ τοῦ αὐτοῦ Κτίστου, καὶ μὲ τὰς αὐτὰς χρείας καὶ ἀδυναμίας.
Ἂν ἐγὼ ἔχω χρείαν τοῦ ἀργυρίου ἢ τῆς καλῆς των διοικήσεως, ἔχουν ὅμως καὶ αὐτοὶ ἄφευκτον χρείαν τοῦ κόπου τῆς ὑπηρεσίας, ἢ τῆς βιομηχανίας μου. Ἰδοὺ ὁ φυσικὸς καὶ ὀρθὸς καὶ ἀναντίρρητος λόγος, ὦ ἀναγνῶστα! διὰ τὸν ὁποῖον ἡ «Ἀνάγκη καὶ ἡ Τιμή», εἶναι πράγματα ἀμοιβαῖα μεταξὺ τῶν ἀνθρώπων, καὶ διὰ τὸν ὁποῖον οὐδείς ποτε δύναται ὁποιασδήποτε θέσεως καὶ ἂν ἤθελεν εἶσθαι, ἀποτεινόμενος πρὸς τὸν ὁμοειδῆ του ἄνθρωπον, νὰ εἶπῃ «Δὲν ἔχω τὴν ἀνάγκην σου! σὲ καταφρονῶ!».
Ὅταν ὅμως ἐκεῖνο, τὸ ὁποῖον δύνασαι ἀφεύκτως καὶ αὐθορμήτως νὰ ἔχῃς παραβιάζεις σὺ αὐτὸς ἕρπων εἰς τὴν κολακείαν καὶ χαμέρπειαν, ὅταν καταφρονῇς αὐτὸς ἑαυτὸν διὰ τῆς διδομένης, ἀναξίως εἰς αὐτοὺς τιμῆς, ὅταν, λέγω, ἀπερισκέπτως καταθαμβεῖσαι πρὸς ἐκεῖνα τὰ πρόσωπα, τὰ ὁποῖα νομίζεις ἔμπροσθέν σου μεγάλα καὶ περίβλεπτα, καὶ τὰ ὁποῖα σὲ θεωροῦσι πάντοτε μὲ καταφρονητικὸν βλέμμα, τότε τίς σοῦ πταίει, ὦ ἄνθρωπε, ὁ κόσμος ἢ ἡ τύχη; Δὲν εἶναι τοῦτο παχυλὴ ἄγνοια καὶ ἀνοησία.
Θέλεις ὦ ἀναγνῶστα, νὰ ζήσῃς εὐτυχὴς εἰς τὸν κόσμον; Θήρευε τὴν ἀλήθειαν, τὴν τιμιότητα καὶ τὴν φιλοπονίαν, καὶ ἔσο βέβαιος, ὅτι διὰ τῶν τριῶν τούτων προτερημάτων δύνασαι ἀπαπαχοῦ νὰ ζῇς εὐτυχής. Μὴ ἀμφίβαλε ποσῶς ὅτι δι᾿ αὐτῶν θέλεις ἀποκτήσει εἰς τὸν κόσμον εἰλικρινεῖς φίλους, καλοὺς προστάτας, καὶ γενναίους βοηθοὺς καθ᾿ ὅλον τὸ στάδιον τῆς ζωῆς σου. Τὰ δὲ προτερήματα ταῦτα καλιεργούμενα σταθερῶς καὶ φρονίμως, γεννῶσιν εἰς τὴν καρδίαν τὰς ἐξόχους ἐκείνας καὶ θείας ἀρετάς, αἵτινες ἀνδρίζουσι τὴν ψυχήν, καὶ τὰς ὁποίας συνήθως καλοῦμεν Φιλοτιμίαν καὶ Ἀρετήν.
Ὁ φιλότιμος καὶ ἐνάρετος ἄνθρωπος, εἴτε πλούσιος εἷναι εἴτε πτωχός, εἴτε ἄρχων εἴτε ἀρχόμενος, εἴτε τιμώμενος εἴτε μὴ, θεωρεῖ πάντοτε μὲ μετριοφροσύνην τὴν παροῦσαν κατάστασίν του, προβλέπει τὰς συνεχεῖς καὶ ἀμετατρέπτους μεταβολὰς τῆς τύχης, δὲν κολακεύει ποτὲ ἐπ᾽ οὐδεμιᾷ αἰτίᾳ, δὲν ἐξευτελίζεται εἰς κανένα, συμμορφοῦται μὲ πάντα τὰ καλὰ ἀποφεύγων τὰ κακὰ μετὰ σπουδῆς καὶ συνέσεως, θηρεύει σταθερῶς καὶ ἐπιμόνως τὸ εὐτυχὲς μέλλον του, ἀντιμαχόμενος γενναίως πρὸς τὰς καταδρομὰς τῆς τύχης καὶ τῶν πονηρῶν ἀνθρώπων· καὶ τέλος πάντων, ἀνατείνει καθημέραν ἀθώας χεῖρας πρὸς τὸν Ὕψιστον, δοξάζων Αὐτὸν διὰ τὰς ἀφθόνους εὐεργεσίας τὰς ὁποίας ἀπαύστως ἐπιδαψιλεύει εἰς τὰ δημιουργήματα αὐτοῦ.
Βλέπε, ὦ ἀναγνῶστα! Βλέπε τὸ τέρας αὐτὸ εἰς τὰς Ἰχνογραφίας 1ην καὶ 6ην, τὸ ὁποῖον τὰ θηριώδη πάθη, μετασχηματισθέντα εἰς πραγματικὰ θηρία, κατασπαράτουσι καὶ καταξεσχίζουσι τὴν καρδίαν του! Συλλογίσου, ὅτι ἡ κατάκρισις τῆς Κοινωνίας, οἱ Νόμοι, ἡ Συνείδησις καὶ ἡ θεία ὀργὴ καταδιώκουσιν ἀφ᾿ ἑτέρου τὸν τοιοῦτον ἄνθρωπον, ὅπου ἂν ὑπάγῃ ὅπου ἂν σταθῇ. Ὥστε θεωρῶν τὴν ζωὴν καὶ τὸ τέλος τῶν διεφθαρμένων καὶ κακῶν ἀνθρώπων δύνασαι νὰ χειραγωγήσης ἑαυτὸν εἰς τὸ μέλλον σου στάδιον. Τρία εἶναι τὰ κύρια μέσα τῆς συμμορφώσεως καὶ ὀρθοβατήσεως τοῦ ἀνθρώπου· ἡ ἀνατροφή, τὰ καλὰ παραδείγματα, καὶ ἡ μελέτη τῶν καλῶν βιβλίων.
Ὡς ἓν κατάλληλον καὶ ἰσχυρὸν βοήθημα πρὸς τὸν σκοπὸν ἐνόμισα, ὦ ἀναγνῶστα, τὸ παρὸν βιβλιάριον, τὸ ὁποῖον, καὶ ἐξέδωκα πρὸς κοινὴν τοῖς πᾶσιν ὠφέλειαν. Σπούδαζε λοιπὸν προσεκτικῶς καὶ ἀδιακόπως αὐτό, βέβαιος ὤν, ὅτι θέλεις εὑρεῖ ἰσχυροὺς λόγους, οἵτινες νὰ σὲ ἀποτρέπωσιν ἀπὸ τῆς κακίας καὶ τῆς διαφθορᾶς.
Ἔῤῥωσο!
Ἐν Ἑρμουπόλει Σύρου,
τῇ 8ῃ Σεπτεμβρίου 1856
Ὁ ἐκδότης
Γεώργιος Πολυμέρης
ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΣ ΚΑΘΡΕΠΤΗΣ
Πρόσφατος ἀνατύπωσις 2004
ΑΝΤΙ ΠΡΟΛΟΓΟΥ
«Μακάριοι οἱ καθαροὶ τῇ καρδίᾳ
ὅτι αὐτοὶ τὸν Θεὸν ὄψονται»
ΣΚΛΗΡΟΣ καὶ ἀδυσώπητος ὁ ἀγὼν τοῦ ἀνθρώπου διὰ τὴν σωτηρίαν τῆς ψυχῆς του. Ὁ Ἀπ. Παῦλος δίδει τὰς τρομακτικὰς διαστάσεις τοῦ ἀγῶνος αὐτοῦ εἰς τὸ θαυμάσιον χωρίον τῆς πρὸς Ἐφεσίους ἐπιστολῆς του· «οὐκ ἔστιν ἡμῖν ἡ πάλη πρὸς αἷμα καὶ σάρκα, ἀλλὰ πρὸς τὰς ἀρχάς, πρὸς τὰς ἐξουσίας, πρὸς τοὺς κοσμοκράτορας τοῦ σκότους τοῦ αἰώνος τούτου, πρὸς τὰ πνευματικὰ τῆς πονηρίας ἐν τοῖς ἐπουρανίοις» (Ἐφ. στ´ 19).
Ἐπρόσεξες, ἀδελφέ μου, μὲ τί παλαίομεν;
Μὲ «τὰς ἀρχάς», «τὰς ἐξουσίας», «τοὺς κοσμοκράτορας τοῦ σκότους»· μὲ «τὰ πνευματικὰ τῆς πονηρίας»!
Δηλαδὴ μὲ τὸν Διάβολον.
Ὁ ἀγὼν τοῦ Διαβόλου, διὰ νὰ αἰχμαλωτίσῃ, καὶ νὰ κολάσῃ τὸν ἄνθρωπον, ἔχει δύο βασικοὺς στόχους· τὴν διάνοιάν του, καὶ τὴν καρδίαν του.
Μὲ τὸν πρῶτον στόχον ἐπιδιώκει νὰ παρασύρῃ τὸν ἄνθρωπον εἰς ἀπιστίαν, εἰς βλασφημίαν, εἰς ἄρνησιν· μὲ τὸν δεύτερον στόχον ἐπιζητεῖ νὰ καταβυθίσῃ εἰς τὸν βόρβορον τῆς διαφθορᾶς τὴν ταλαίπωρον ψυχήν.
Καὶ αἱ δύο αὐταὶ ἐπιθέσεις τοῦ Διαβόλου εἶναι τρομακτικαί· ἡ περισσότερον ὅμως ἐπικίνδυνος εἶναι ἐκείνη ποὺ στρέφεται κατὰ τῆς καρδίας, θεωρουμένης ὡς κέντρου τοῦ συναισθηματικοῦ βίου τοῦ ἀνθρώπου.
Τὴν καρδίαν τοῦ ἀνθρώπου ἐπιζητεῖ νὰ μολύνῃ· νὰ τὴν μεταβάλῃ εἰς χοιροστάσιον καὶ χῶρον ἀκαθαρσιῶν.
Διότι ὅταν ἡ καρδία ρυπανθῇ, τότε θὰ εἶναι εὐκολωτέρα καὶ ἡ ἀσέβεια. Εἶναι γνωστόν, ὅτι «φαῦλος βίος γεννᾶ πονηρὰ δόγματα». Ὁ δὲ ὑψιπέτης ἀετὸς τῆς Θεολογίας θεωρεῖ ὡς τὸ κυριώτερον αἴτιον τῆς ἀπιστίας τὴν ἠθικὴν διαφθοράν. «... καὶ ἠγάπησαν οἱ ἄνθρωποι» -λέγει ὁ Εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης- «μᾶλλον τὸ σκότος ἢ τὸ φῶς· ἦν γὰρ πονηρὰ αὐτῶν τὰ ἔργα» (Ἰω. γ´ 19).
Ὅταν ἡ καρδία μολυνθῆ, τότε ἐξ αὐτῆς «ἐξέρχονται διαλογισμοὶ πονηροί, φόνοι, μοιχεῖαι, πορνεῖαι, κλοπαί, ψευδομαρτυρίαι, βλασφημίαι» (Ματθ. ιε´ 19).
Ἐπιβάλλεται λοιπὸν ὁ ἄνθρωπος νὰ ἀγωνισθῇ διὰ τὴν καθαρότητα τῆς καρδίας του. Ὁ Κύριος, εἰς τὴν ἐπὶ τοῦ Ὄρους ὁμιλίαν Του, μακαρίζει αὐτοὺς ποὺ ἔχουν καθαρὰν τὴν καρδίαν των. «Μακάριοι οἱ καθαροὶ τῇ καρδίᾳ» -λέγει- «ὅτι αὐτοὶ τὸν Θεὸν ὄψονται» (Ματθ. ε´ 8). Ὁ δὲ Δαυῒδ παρακαλεῖ τὸν Θεὸν νὰ διατηρήσῃ τὴν καρδίαν του καθαράν. «Καρδίαν καθαρὰν κτίσον ἐν ἐμοὶ ὁ Θεός».
Μία φιλάδελφος συμβολὴ εἰς τὸν ἀγῶνα διὰ τὴν καθαρότητα τῆς καρδίας εἶναι καὶ ἡ ἐπανέκδοσις τοῦ ψυχωφελοῦς βιβλίου «Πνευματικὸς καθρέπτης».
Ὁ «Πνευματικὸς Καθρέπτης» ἐγαλούχησε πολλὰς γενεὰς εὐσεβῶν χριστιανῶν. Εἶναι μία ἐπιτυχὴς καὶ ἀρίστη ἐκλαΐκευσις τῶν τρόπων τῆς ἁμαρτίας, διὰ τῶν ὁποίων καταπίπτει ό ἄνθρωπος καὶ τῶν ὀφειλομένων πνευματικῶν ἀντιδράσεων πρὸς σωτηρίαν του.
Μὲ τὰς προβαλλομένας ἰχνογραφίας παρουσιάζονται αἱ διάφοροι καταστάσεις τῆς ψυχῆς· τὰ διάφορα στάδια τῆς ἁμαρτίας καὶ τῆς καθάρσεως. Παραλλήλως ἡ διασάφησις τῶν Ἰχνογραφιῶν βοηθεῖ εἰς τὴν βαθυτέραν κατανόησιν καὶ τὴν συναγωγὴν τῶν ἀπαραιτήτων συμπερασμάτων.
Ἔτσι καὶ ὁ ἁπλούστερος, ἀκόμη, χριστιανὸς εὐκόλως ἠμπορεῖ νὰ ἀντιληφθῇ τὰς συνεπείας τῆς διαφθορᾶς καὶ τὴν ὠφέλειαν τοῦ καθαρμοῦ.
Ὁ «Πνευματικὸς Καθρέπτης» ἔχει κυκλοφορήσει εἰς πολλὰς ἐκδόσεις.
Οἱ Ζηλωταὶ Πατέρες τοῦ Ἁγίου Ὄρους, χάριν τῆς ψυχικῆς ὠφελείας τῶν ἐν κόσμῳ ἀδελφῶν των, ἐπανεκδίδουν τὸν «Πνευματικὸν Καθρέπτην» ἐκ τῆς Δωδεκάτης Ἐκδόσεως τοῦ Μιχαὴλ Ι. Σαλιβέρου.
Ἡ μετὰ προσοχῆς ἀνάγνωσις τοῦ «Πνευματικοῦ Καθρέπτου» ἀσφαλῶς εἰς πολλοὺς θὰ δώσῃ τὴν εὐκαιρίαν νὰ ἐπιχειρήσουν τὴν σωτήριον στροφὴν πρὸς τὸν ἐσωτερικόν των κόσμον, πρὸς τὴν ἀναγκαίαν ἐνδοσκόπησιν, ποὺ ἀποτελεῖ τὴν ἀπαρχὴν τῆς μετανοίας, τῆς ἐπιστροφῆς καὶ τοῦ καθαρμοῦ τῆς καρδίας.
Τὸ εὐχόμεθα καὶ τὸ ἐλπίζομεν.
Οἱ Ζηλωταὶ Πατέρες.
ΔΙΑΤΙ ΤΟ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ ΑΚΟΛΟΥΘΕΙ ΤΟ ΠΑΛΑΙΟΝ ΟΡΘΟΔΟΞΟΝ ΕΟΡΤΟΛΟΓΙΟΝ
α) Διότι τὸ παλαιὸν ἑορτολόγιον εἶναι παράδοσις τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας.
β) Βάσει αὐτοῦ τοῦ ἑορτολογίου ἡ Α´ Ἁγία Οἰκουμενικὴ Σύνοδος ἐθέσπισε τὸν Πασχάλιον Κανόνα καὶ ὥρισε νὰ κυμαίνεται ἡ ἑορτὴ τοῦ Ἁγίου Πάσχα ἀπὸ 22 Μαρτίου ἕως 25 Ἀπριλίου, ἐνῶ μὲ τὸ νέον (Παπικὸν) κυμαίνεται μέχρι τῆς 8 Μαΐου.
γ) Τὸ νέον Γρηγοριανὸν (Παπικόν) ἑορτολόγιον ἔχει καταδικασθῆ ὑπὸ τριῶν Πανορθοδόξων Συνόδων ἐπὶ Πατριάρχου Ἱερεμίου τοῦ Τρανοῦ.
δ) Διὰ Συνοδικῶν Πατριαρχικῶν Ἐγκυκλίων τὸ ἔτος 1593 οἱ Πατριάρχαι: Κωνσταντινουπόλεως Ἱερεμίας, Ἱεροσολύμων Σωφρόνιος, Ἀλεξανδρείας Σίλβεστρος καὶ τὸ ἔτος 1848 οἱ Πατριάρχαι Κωνσταντινουπόλεως Ἄνθιμος, Ἀλεξανδρείας Ἱερόθεος, Ἀντιοχείας Μεθόδιος, Ἱεροσολύμων Κύριλλος, καθυποβάλλουν εἰς φρικτὰ ἐκκλησιαστικὰ ἐπιτίμια ἐκείνους ὅσοι θὰ δεχθοῦν τὴν μεταρρύθμισιν τοῦ Ὀρθοδόξου Ἐκκλησιαστικοῦ Ἑορτολογίου.
Πλέον δὲ τούτων ἡ μεταρρύθμισις τοῦ ὀρθοδόξου ἑορτολογίου ἔγινε ἡ λεωφόρος διὰ τῆς ὁποίας εἰσῆλθεν εἰς τὴν ὀρθόδοξον μάνδραν τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ ὁ Οἰκουμενισμός. Ἡ μεταρρύθμισις τοῦ Ἐκκλησιαστικοῦ Ἑορτολογίου εἶναι τὸ πρῶτο ρήγμα καὶ τραῦμα ποὺ ἐπέφερεν ὁ Οἰκουμενισμὸς εἰς τὴν Ὀρθοδοξίαν. Τὰ ἄλλα προετοιμάζονται εἰς Μόναχον καὶ Σαμπεζύ. Δι᾿ αὐτὸ ὅλοι οἱ Μοναχοὶ τοῦ Ἁγίου Ὄρους εἶναι ἐναντίον τοῦ οἰκουμενισμοῦ, διότι εἶναι ὁ πλέον ὕπουλος ἐχθρὸς τῆς ὀρθοδοξίας.
ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΣ ΚΑΘΡΕΠΤΗΣ
ΙΧΝΟΓΡΑΦΙΑ Α´
Περὶ τῆς ἐσωτερικῆς καταστάσεως τοῦ ἀνθρώπου, ὅστις εἶναι ὑπόδουλος τῆς ἁμαρτίας, καὶ παραχωρεῖ ὥστε νὰ κυριεύῃ τὴν καρδίαν του ὁ Διάβολος.
Εἰς τοιαύτην λοιπὸν κατάστασιν εὑρίσκεται ἡ καρδία τοῦ ἀνθρώπου ἐκείνου, ὅστις εἶναι προσηλωμένος εἰς τὰς τρυφὰς τοῦ κόσμου, καὶ διάγει ἐν ἁμαρτίαις κατὰ τὸν αἰῶνα τοῦ κόσμου τούτου, κατὰ τὸν ἄρχοντα τῆς ἐξουσίας τοῦ ἀέρος, τοῦ πνεύματος τοῦ νῦν ἐνεργοῦντος ἐν τοῖς υἱοῖς τοῖς ἀπειθείας (Ἐφ. β´ 2). Τὸ πρόσωπόν του παριστάνει τὴν ἀδιαφορίαν· ὅθεν αὐτός, ἐπειδὴ ὄχι μόνον δὲν φοβεῖται τὴν ἁμαρτίαν, ἀλλὰ καὶ τίποτε δὲν λογίζεται ὡς ἁμαρτίαν, διὰ τοῦτο συγχωρεῖ εἰς τον ἑαυτόν του πᾶν ὅτι ἡ κακή του καρδία ἤθελεν ἐπιθυμήσει. Ὅθεν ζῇ ἀμερίμνως, μὴ συλλογιζόμενος καθόλου περὶ Θεοῦ, ἢ περὶ τῆς αἰωνίου ζωῆς, μήτε περὶ τῆς φοβερᾶς κρίσεως. Εἰς τὴν καρδίαν του κατοικεῖ ὁ διάβολος μὲ τὰ τάγματά του, ἤγουν μὲ τὰ ἑπτὰ θανάσιμα ἁμαρτήματα, τὰ ὁποῖα παριστάνονται ἐν εἴδει τῶν ἑπτὰ ἀκολούθων ζώων. -Α´. τὸ πτηνὸν ὀνομαζόμενον Ταὼς (παγῶνι) τὸ ὁποῖον ὑπερβαίνει μὲ τὰ ἁπλωμένα καὶ λαμπρὰ πτερά του ὅλα τὰ ἄλλα πτηνά, παριστάνει τὴν ὑπερηφάνειαν καὶ ἀλαζονίαν, ἡ ὁποία ρίπτει τοὺς ἀνθρώπους εἰς τὴν φιλαυτίαν ἕνεκα μερικῶν προτερημάτων αὐτῶν, καθὼς εἶναι παραδείγματος χάριν αἱ ἀξιότητες, ὁ πλοῦτος, τὸ κάλλος καὶ τὰ ἀξιώματα, τὰ ὁποῖα καὶ αὐτοὶ ἔλαβον ἀπὸ τὸν Θεὸν χωρὶς νὰ εἶναι διόλου ἄξιοι, ὅμως ὑψώνουσι τὸν ἑαυτόν των ἔμπροσθεν εἰς τοὺς ἄλλους, φανταζόμενοι ὅτι αὐτοὶ μὲ τὰς τοιαύτας χάριτας, τὰς ὁποίας ἐχάρισεν εἰς αὐτοὺς ὁ Θεός, ὑπερβαίνουσι τοὺς ἄλλους, καὶ διὰ τοῦτο ἔχουσι δίκαιον νὰ ἐξευτελίζωσι νὰ περιφρωνῶσι καὶ μάλιστα νὰ τυραννῶσιν αὐτούς. -Β´. ὁ Τράγος εἶναι ζῷον ἀσελγὲς καὶ βρωμερόν, σημαίνει δὲ τὴν ἀσωτίαν καὶ πᾶσαν ἀκαθαρσίαν. -Γ´. ὁ Χοῖρος σημαίνει τὴν ἀκρασίαν, ἤτοι τὴν γαστριμαργίαν καὶ μέθην. -Δ´. Ὁ Βάτραχος, ὁ ὁποῖος τρέφεται ἀπὸ τὸ χῶμα, δεικνύει τὴν φιλαργυρίαν, ἡ ὁποία παρακινεῖ τοὺς ἀνθρώπους νὰ ὁρμῶσι μὲ ἄπληστον καρδίαν πρὸς ἀπόκτησιν τῶν προσκαίρων ἀγαθῶν, καὶ μὲ τοῦτο τραυματίζει τὴν καρδίαν τῶν ἀνθρώπων. -Ε´. Ὁ Ὄφις, τὸ ὄργανον τοῦ διαβόλου, ὅστις ἠπάτησε καὶ διέστρεψε τοὺς προπάτοράς μας, φθονῶν τὴν εὐδαιμονίαν των, δηλοῖ καθ᾿ αὐτὸ τὸν φθόνον, καὶ τὴν ἐθελοκακίαν. -ΣΤ´. Ἡ Τίγρις, τὸ κάκιστον καὶ ἀγριώτατον ὅλων τῶν ἄλλων θηρίων, σημαίνει τὴν ὀργὴν καὶ ἐκδίκησιν, αἱ ὁποῖαι φέρουσι τοὺς ἀνθρώπους εἰς τοιαύτην κατάστασιν, ὥστε νὰ κάμνωσιν ἐκεῖνα, ὅσα εἶναι ἴδια μόνον αὐτῶν τῶν ἀγρίων.-Ζ´. Ἡ Χελώνη, ἡ ὁποία ἀργὰ κινεῖται, παριστάνει τὴν ὀκνηρίαν καὶ ἀδιαφορίαν, αἱ ὁποῖαι ἀφαιροῦσιν ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους πᾶσαν κλίσιν καὶ προθυμίαν εἰς τὸ καλόν, καὶ κάμνουσιν αὐτοὺς νὰ ἀποστρέφωνται τὴν Προσοχήν, ἥτις εἶναι ἡ εἰς τοὺς οὐρανοὺς ἄγουσα ὁδός.
Τὸ Ἅγιον Πνεῦμα εἰς τοιαύτην ἀθλίαν κατάστασιν τοῦ ἁμαρτωλοῦ ἀπομακρύνεται ἀπὸ τὴν καρδίαν του πλὴν δὲν παύει ἀπὸ τοῦ νὰ προβάλλῃ εἰς αὐτὸν τὰ χαρίσματα καὶ τὰ ἐλέη του, τὰ ὁποῖα δηλοῖ ἡ τριγύρω τῆς καρδίας φλόξ. Τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον δὲν ἐμβαίνει εἰς τὴν καρδίαν του, καθότι αὐτὴ εἶναι πλήρης βδελυγμάτων τῆς ἁμαρτίας, καὶ εὑρίσκεται ὅλως διόλου εἰς τὴν ἐξουσίαν τοῦ Σατανᾶ· ἡ χάρις τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ ἡ σχηματιζομένη ἐνταῦθα (καθὼς καὶ εἰς τὰς ἄλλας Ἰχνογραφίας) εἰς εἶδος Ἀγγέλου, ἀγωνίζεται ὡσαύτως νὰ ἐγείρῃ τὸν ἁμαρτωλὸν μὲ τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ καὶ ἄλλους τρόπους. Αὐτὸς ὅμως δὲν ἔρχεται εἰς αἴσθησιν, καὶ τίποτε δὲν κεντᾷ τὴν καρδίαν του, ἐπειδὴ αὐτὸς παντελῶς ἐκωφώθη καὶ ἐπεδόθη εἰς ἡδονάς, τὰς ὁποίας μισεῖ ὁ Θεός. Τοιαύτη λοιπὸν εἶναι ἡ φοβερὰ καὶ ἐλεεινὴ κατάστασις τοῦ ἁμαρτωλοῦ, ὅστις διάγει κατὰ τὸν ἄρχοντα τῆς ἐξουσίας τοῦ κόσμου· ἄχ! πόσοι ἄνθρωποι ζῶσιν εἰς τοιαύτην ἀθλίαν κατάστασιν μὲ τόσην ἀφροντισίαν, ὡς νὰ μὴ εὑρίσκωνται οὐδὲ εἰς παραμικρὸν κίνδυνον! αὐτοὶ ὀνομάζονται μὲν χριστιανοί, εἶναι δὲ ὑπόδουλοι τῆς ἁμαρτίας καὶ τοῦ διαβόλου. Αὐτοὶ ἔχουσι τὸ ὄνομα ὅτι ζῶσιν, εἰσὶ δὲ νεκροὶ κατὰ τὸν Ἀπόστολον (Ἀποκ. γ´ 1), οἱ τοιοῦτοι δύνανται νὰ ἀναστηθῶσι ψυχικῶς, νὰ ἐλευθερωθῶσιν ἀπὸ τῶν ἁμαρτιῶν, νὰ ἀποτινάξωσι τὸν βαρὺν ζυγὸν τοῦ διαβόλου, καὶ νὰ ζῶσιν ἐλεύθεροι ἐν Χριστῷ διὰ τῆς εἰλικρινοῦς μετανοίας καὶ ἀληθοῦς ἐξομολογήσεως πρὸς τὸν Πνευματικὸν αὐτῶν ὡς πατέρα διάγοντες τὸ ὑπόλοιπον τῆς ζωῆς αὐτῶν ἐναρέτως, κατὰ τὰς ἐντολὰς τοῦ Κυρίου δεόμενοι διὰ παντὸς πρὸς τὸν Θεόν.
ΕΥΧΗ
Ἐλεημονητικώτατε Θεὲ καὶ Σῶτερ ἐπίβλεψον μὲ τὸ ὅμμα τῆς ἀνεικάστου Σου εὐσπλαγχνίας εἰς τὴν ἀθλίαν κατάστασιν τῆς ἁμαρτωλῆς καρδίας μου! φώτισον τοὺς τῆς διανοίας μου ὀφθαλμούς, μὲ τὰς ἀκτῖνας τοῦ ἐπουρανίου σου φωτός, ἐπίχεε φῶς εἰς τὸ σκότος μου διὰ νὰ γνωρίσω σαφῶς τὴν κατάστασιν τῆς καρδίας μου, καὶ δώρησαί μοι τὴν χάριν διὰ νὰ ἐλευθερωθῶ ὅλος ἀπὸ παντὸς πράγματος, το ὁποῖον μοὶ προσκολλᾶται εἰς ταύτην τὴν ἀθλίαν ζωήν· φύλαξον με, Παντοδύναμε Σῶτερ! διὰ νὰ μὴ παραδώσω ποτὲ θεληματικῶς εἰς διάβολον τὴν καρδίαν μου εἰς κατοίκησίν του, παραβαίνων τὰς θείας σου ἐντολάς· φόβησόν με καὶ ἔμβαλε εἰς τὸν νοῦν μου τὸ ὅτι ὁ ποιῶν τὴν ἁμαρτίαν δοῦλός ἐστι τῆς ἁμαρτίας, τέκνον τοῦ διαβόλου, ὅτι ἐκ τοῦ διαβόλου ἐστί. Ἐπειδὴ ὅσον περιπίπτω εἰς τὰς ἁμαρτίας, τόσον καὶ τὰ πονηρὰ καὶ ἀκάθαρτα Πνεύματα γεμίζουσι καὶ μολύνουσι τὴν καρδίαν μου. Σὺ Κύριε, καὶ ποιητὰ τοῦ κόσμου, ἔκτισας τὴν καρδίαν μου διὰ τὸν ἑαυτόν Σου, καὶ ἐδιώρισας αὐτὴν εἰς κατοικητήριόν Σου· πῶς λοιπὸν δύναμαι ἐγὼ νὰ τὴν παραδώσω εἰς τὸν Σατανᾶ, διὰ νὰ τὴν κάμῃ φάτνην του; λύτρωσόν με, Παντοδύναμε, ἀπὸ τὴν δυναστείαν τοῦ Σατανᾶ! καθάρισόν με ἀπὸ τὴν βδελυρίαν τῆς ἁμαρτίας! καθάρισον τὴν ἁμαρτωλὴν καὶ ἀκάθαρτον καρδίαν μου, καὶ κτίσον ἐν ἐμοὶ εὐάρεστόν Σου μονὴν πρὸς δοξολογίαν τοῦ ἁγιωτάτου Σου ὀνόματος Ἰησοῦ Χριστοῦ, πρεσβείαις τῆς παναχράντου Σου Μητρός, Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου καὶ Ἀειπαρθένου Μαρίας, καὶ πάντων τῶν Ἁγίων Σου. Ἀμήν.
ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΣ ΚΑΘΡΕΠΤΗΣ
ΙΧΝΟΓΡΑΦΙΑ Β´
Περὶ τῆς ἐσωτερικῆς καταστάσεως τοῦ ἁμαρτωλοῦ, ὅστις ἀρχίζει νὰ ἀποφεύγῃ τὴν ἁμαρτίαν διὰ τοῦ Μυστηρίου τῆς μετανοίας καὶ ἐξομολογήσεως.
Ὅταν ὁ ἁμαρτωλὸς ἐξομολογηθῇ μὲ κατάνυξιν πάσας τὰς ἁμαρτίας του, δεχθῇ δὲ εὐχαρίστως τὸν κανόνα τοῦ Πνευματικοῦ του, καὶ ἀκούσῃ παρ᾿ αὐτοῦ «ἡ χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος σὲ ἔχει συγκεχωρημένον» κτλ. Τότε αὕτη ἡ χάρις παριστάνει ἐνώπιον τῶν ὀφθαλμῶν αὐτοῦ τὰ ἀποτελέσματα τῶν ἁμαρτιῶν, τοὐτέστι τὴν μάχαιραν, τὴν κρίσιν καὶ τὸν θάνατον· αὕτη πιστοποιεῖ αὐτὸν διὰ τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ, ὅτι οὔτε πόρνοι οὔτε εἰδωλολάτραι οὔτε μοιχοί, οὔτε μαλακοί, οὔτε ἀρσενοκοῖται, οὔτε κλέπται, οὔτε πλεονέκται, οὔτε μέθυσοι, οὐ λοίδωροι, οὐχ ἅρπαγες, Βασιλείαν Θεοῦ οὐ κληρονομήσουσι (Α´ Κορ. στ´ 9), καὶ ὅτι θλῖψις καὶ στενοχωρία ἐπὶ πᾶσαν ψυχὴν ἀνθρώπου, τοῦ κατεργαζομένου τὸ κακὸν (Ῥωμ. β´ 9)· ὁ ἁμαρτωλὸς ἐλεγχόμενος ὑπὸ τῆς συνειδήσεώς του, ἔρχεται ἐντελέστερον εἰς τὸν ἑαυτόν του, καὶ μὲ τὴν βοήθειαν τοῦ θείου φωτός, τὸ ὁποῖον ἤδη ἀρχίζει νὰ δίδῃ νύξιν εἰς τὴν καρδίαν του, παρατηρεῖ καὶ εὑρίσκει εἰς αὐτὴν μόνον ἁμαρτίας καὶ βδελυρίας, καὶ ἀφ᾿ οὗ γνωρίσῃ καθαρῶς ὅλην τὴν ἀηδίαν καὶ βλάβην αὐτῶν τότε ἔτι μᾶλλον μετανοεῖ καὶ καταφρονεῖ αὐτάς. Θέλει νὰ ἐλευθερωθῇ ἀπὸ τὰς ἁμαρτίας, πλὴν αἰσθάνεται ἀκόμη τὴν ἐξουσίαν των, ἠξεύρει τὴν ἀδυναμίαν του καὶ τὴν εἰς τὰς ἁμαρτίας ροπήν, ἀναστενάζει ἀπὸ βάθος καρδίας λέγων: «ταλαίπωρος ἐγὼ ἄνθρωπος! τίς με ρύσεται ἐκ τοῦ σώματος τοῦ θανάτου τούτου;» (Ῥωμ. ζ´ 24). «Τὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ διὰ Ἰησοῦ Χριστοῦ», ἀποκρίνεται εἰς αὐτὸν τὸ Ἅγιον Πνεῦμα, τὸ ὁποῖον πλησιάζει πάλιν εἰς τὴν μετανοοῦσαν καὶ συντετριμμένην καρδίαν διὰ νὰ φωτίσῃ καὶ ἐνδυναμώσῃ αὐτὴν μὲ τὴν φλόγα τῆς θείας χάριτος καὶ ὅταν φωτισθῇ ἡ καρδία του ἀπὸ τὸ φῶς τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, καὶ διαχυθῶσιν αἱ ἀκτῖνες τῆς χάριτος εἰς αὐτήν, τότε εὐθὺς ὁ Σατανᾶς βιάζεται νὰ ἀπομακρυνθῇ μὲ ὅλον του τὸ τάγμα. Φεύγουσι τότε καὶ τὰ βδελυρὰ ζῷα, διὰ τῶν ὁποίων σχηματίζονται αἱ κακίαι· ὅπου διαπερᾷ τὸ φῶς, ἐκεῖ ἐκλείπει τὸ σκότος· ὅτε γίνεται ἡμέρα τότε παρέρχεται ἡ νύξ· ἡ χάρις εἶναι τὸ φῶς, τὸ δὲ σκότος καὶ ἡ νὺξ εἶναι ἡ ἁμαρτία.Ἐν τῷ ἅμα καθὼς ἀρχίζει ὁ ἄνθρωπος νὰ μισῇ τὴν ἁμαρτίαν, ἀμέσως καὶ ὁ Σατανᾶς πρέπει νὰ φύγῃ ἐπειδὴ αὐτὸς ἐξουσιάζει μόνον εἰς τὴν ἁμαρτίαν, δηλ. εἰς τὸ σκότος· αὐτὸς διὰ μέσου τῆς ἁμαρτίας μόνον, δύναται νὰ ἔμβῃ εἰς τὴν καρδίαν μας. Ἡ εἰς τὴν ἁμαρτίαν προσήλωσις δίδει αὐτῷ τὴν εἴσοδον εἰς τὴν καρδίαν μας. Ἡ κλίσις εἰς τὸ κακὸν ἀνοίγει εἰς αὐτὸν τὰς πύλας καὶ τὴν θύραν καὶ ἐμβαίνει εἰς αὐτήν. Ἡ πρὸς τὸν Θεὸν καὶ εἰς τὸ ἀγαθὸν ἀγάπη, ἡ ἀντίπαλος τῶν ἁμαρτιῶν, ἐμποδίζει εἰς αὐτὸν τὴν εἴσοδον καὶ παντελῶς διώκει αὐτόν. Ἀδελφοί μου Χριστινοί! ἀγαπήσατε τὸ φῶς καὶ μισήσατε τὸ σκότος· ἀντίστητε εἰς τὸ κακὸν καὶ τότε ὁ Σατανᾶς θέλῃ μακρυνθῇ ἀπὸ σᾶς· κλείσατε τὰ ὄμματά σας ἀπὸ τὸν κόσμον ἀπὸ την ἁμαρτίαν καὶ ἀπὸ ὅλας τὰς ἀπάτας τῶν δαιμόνων· ἀνοίξατε τὰς καρδίας σας διὰ νὰ ὑποδεχθῆτε τὸ φῶς τοῦ Ἁγίου Πνεύματος· δέχθητε μὲ εὐχαρίστησιν τὰς ἀκτῖνας αὐτοῦ τοῦ ὑπερτάτου φωτός. Ἐκείνη ἡ ἀκτὶς θέλει ἀποδιώξει τὴν ἁμαρτίαν καὶ τὸ σκότος, τὸν Σατανᾶν καὶ τὸν ἅδην, ἀπὸ τὴν καρδίαν σας. Ἐξετάσατε ἀκριβῶς τὰς καρδίας σας καὶ ἀνακαλύψατε τὰς πρὸς τὸν Πνευματικόν σας, ὥστε νὰ ἀπομακρυνθῇ πᾶν βδέλυγμα τῆς ἁμαρτίας, τὸ ὁποῖον καλύπτεται μέσα εἰς αὐτάς· γνωρίσατε διὰ μέσου τοῦ φωτὸς τοῦ Κυρίου, τὸ ὁποῖον περιμένει νὰ ἔμβῃ εἰς τὰς καρδίας σας, διὰ νὰ φωτίσῃ καὶ ζωοποιήσῃ πόσον εἶναι ἀποτρόπαια ὅλα τὰ ἁμαρτήματα, καὶ τότε ἡ ευσπλαγχνία τοῦ Θεοῦ, ἡ ὁποία εἶναι δυνατὴ εἰς τοὺς ἀσθενεῖς, θέλει σᾶς λυτρώσει ἀπὸ αὐτά.
ΕΥΧΗ
Κύριε Ἰησοῦ Χριστὲ ὁ Θεός, ἡ πηγὴ ὅλου τοῦ φωτὸς καὶ τῆς ζωῆς! μόνον τὸ φῶς τοῦ Πνεύματος δύναται νὰ ἐξαλείψῃ ὅλον τὸ βδέλυγμα τῶν ἁμαρτιῶν μου, καὶ τὴν βλάβην αὐτῶν· φώτισον τὸ σκότος τῆς ψυχῆς μου διὰ τοῦ ἀληθινοῦ Φωτός σου, ἵνα ἀναβλέψω καὶ ἀναζήσω. Σὺ δὲν θέλεις τὸν θάνατον τοῦ ἁμαρτωλοῦ· διότι καθὼς εἶναι ἀληθινόν, ὅτι σὺ ὑπάρχεις ὁ Θεός, οὕτως εἶναι ἀληθινόν, καὶ ὅτι θέλεις τὴν διόρθωσιν τοῦ ἁμαρτωλοῦ καὶ τὴν ζωήν. Ἐλευθέρωσόν με ἀπὸ τὴν ἁμαρτίαν, ἡ ὁποία μὲ τυφλώνει, μὲ θανατώνει καὶ μὲ κατέχει ὑπὸ τὴν λατρείαν τοῦ Σατανᾶ, δώρησαί μοι τὸ ἔλεός σου, τὸ ὁποῖον ὑπεσχέθης ἀψευδῶς εἰς πάντας τοὺς ἁμαρτωλούς, ἵνα κεντήσῃ τὴν καρδίαν μου μὲ σωστικὴν μετάνοιαν, ὥστε νὰ μακρυνθῶσιν ἀπ᾿ ἐμοῦ ἡ ἁμαρτία, ὁ θάνατος καὶ ὁ διάβολος· ἡ δὲ καρδία μου νὰ παραδοθῇ εἰς Σέ. Κατάπεμψον εἰς ἐμὲ τὸ Ἅγιόν σου Πνεῦμα, ἵνα ἐγείρῃ εἰς τὴν καρδίαν μου τὸν πρὸς Σὲ ἔρωτα, καὶ μὲ χαροποιῇ εἰς τὴν ἐκπλήρωσιν τῶν ἁγίων Σου ἐντολῶν, καὶ μοὶ δίδῃ, προθυμίαν εἰς πᾶν ἀγαθόν. Μὴ ἀφήσῃς τὴν ἁμαρτίαν νὰ κυριεύῃ εἰς ἐμέ, ἵνα μὴ ἔχῃ πλέον ὁ Σατανᾶς δύναμιν εἰς τὸ νὰ μὲ ἐκτυφλοῖ, νὰ μὲ σκανδαλίζῃ καὶ νὰ μὲ νικᾶ· χάρισαί μοι ἀληθῇ καὶ βεβαίαν ἐπίγνωσιν, εἰς τὸ νὰ γνωρίζω, ὅτι ἐν ἁμαρτίαις οὐκ ἔστι σωτηρία, ό δὲ ποιῶν τὴν ἁμαρτίαν δοῦλός ἐστι τῆς ἁμαρτίας, υἱὸς τοῦ σκότους καὶ τοῦ ἅδου. Δυνάμωσόν με διὰ νὰ μὴ λησμονήσω ποτὲ τὸν λόγον Σου, ὁ ὁποῖος βοᾷ λέγων, ὅτι οὐδεὶς ἄθεος παρασταθήσεται ἐνώπιόν Σου, οὔτε ἄδικος θέλει ἐμβῇ εἰς τὴν βασιλείαν Σου. Τοὺς δὲ ἐργαζομένους τὸ κακὸν περιμένει φοβερὰ κρίσις, αἰώνιος κατάρα, καὶ ἀτελεύτητος θάνατος· δός μοι χάριν εἰς τὸ νὰ μετανοήσω καὶ νὰ ὁμολογήσω πρὸς τὸν πνευματικόν μου καθαρῶς τὰς ἁμαρτίας μου καὶ νὰ τὰς μισήσω ἐξ ὅλης καρδίας, ὥστε νὰ καθαρισθῶ ἀπὸ παντὸς κακοῦ, νὰ ἐλευθερωθῶ ἀπὸ τῆς ἐξουσίας τοῦ σκότους, καὶ νὰ γείνω εὐάρεστος ἐνώπιόν Σου, καὶ ἄξιος τοῦ ἐλέους Σου, τοῦ φωτός Σου, καὶ τῆς κοινωνίας τῶν Παναχράντων Μυστηρίων τοῦ ὑπερτίμου Σώματός σου καὶ Αἵματος· Πρεσβείαις τῆς Πανυμνήτου Μητρός Σου καὶ τῶν ἀΰλων Σου λειτουργῶν καὶ πάντων τῶν Ἁγίων. Ἀμήν.
ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΣ ΚΑΘΡΕΠΤΗΣ
ΙΧΝΟΓΡΑΦΙΑ Γ´
Περὶ τῆς ἐσωτερικῆς καταστάσεως τοῦ ἁμαρτωλοῦ, ὅστις ἐπέστρεψεν εἰς τὸν Χριστὸν καὶ ἐπλήσθη Πνεύματος Ἁγίου.
Ὁ ἁμαρτωλός, ἀφ᾿ οὗ γνωρίσῃ τὰς ἁμαρτίας του, καὶ ἔλθῃ εἰς μετάνοιαν, καὶ ἐξομολογηθῇ μὲ ταπείνωσιν, διὰ μέσου τῆς εὐσπλαγχνίας καὶ μακροθυμίας τοῦ Θεοῦ, ἡ ὁποία τόσον χρόνον τὸν ἐλυπεῖτο, τουτέστιν ἀφ᾿ οὗ νικηθῶσι τὰ σπλάγχνα του, καὶ ἡ καρδία του μαλακώσῃ καὶ συντριβῇ, τότε χύνει δάκρυα τῆς ἀληθινῆς μετανοίας· αὐτὸς εἰς ἄκρον λυπεῖται, ὅτι τόσον συχνὰ καὶ τόσον φρικτὰ ἐπίκρανε μὲ τὴν ἀγνωσίαν του τὸν ἐλεήμονα Θεὸν καὶ ἀντ᾽ αὐτοῦ τόσον καιρὸν ἐδούλευε τὸν διάβολον. Καὶ ἅμα ἔλθῃ ό ἁμαρτωλὸς εἰς τοιαύτην ἐπίγνωσιν ἑαυτοῦ διὰ τῆς εὐσπλαγχνίας τοῦ Θεοῦ, τότε εὐθὺς ἐκπληροῦται εἰς αὐτὸν ὁ ἀκόλουθος λόγος τῆς Ἱερᾶς Γραφῆς «Ἐγγὺς Κύριος τοῖς συντετριμμένοις τῇ καρδίᾳ καὶ τοὺς ταπεινοὺς τῷ πνεύματι σώσει» (Ψαλ. λβ´ 19)· «ὁ ἰώμενος τοὺς συντετριμμένους τὴν καρδίαν καὶ δεσμεύων τὰ συντρίμματα αὐτῶν» (Ψαλ. ρμστ´ 3). Ὁ Ἄγγελος ὅστις σχηματίζει τὴν θείαν χάριν, πλησιάζων εἰς τὴν καρδίαν του κρατεῖ ἔμπροσθέν του τὴν σταύρωσιν καὶ τὴν Ἱερὰν Γραφήν, τοὐτέστι εὐαγγελίζει εἰς αὐτὸν τὸ χαροποιὸν καὶ σωτηριῶδες μήνυμα, ὅτι ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς ἦλθεν εἰς τὸν κόσμον, ἵνα σώσῃ τοὺς ἁμαρτωλούς, ὅτι διὰ τὰς ἁμαρτίας ἡμῶν ἀπέθανε, καὶ ἔδωκεν ἡμῖν ἄφεσιν ἁμαρτιῶν καὶ ζωὴν αἰώνιον. Διὰ τοῦτο ὁ Θεὸς διὰ Ἰησοῦ Χριστοῦ χαρίζει εἰς τὴν πληγωμένην, ἀπορουμένην, συντετριμμένην καὶ ἐξομολογουμένην καρδίαν τοῦ ἁμαρτωλοῦ τὴν ἄφεσιν, τὴν σωτηρίαν, τὴν ζωὴν καὶ τὴν αἰώνιον μακαριότητα. Ἐὰν ὁ ἁμαρτωλὸς δεχθῇ αὐτὰς τὰς χάριτας μὲ πίστιν καὶ βεβαίαν ἐλπίδα, ἐὰν ύποδεχθῇ τὸν Ἰησοῦ Χριστόν, καὶ τὰ πάθη καὶ τὸν θάνατον καὶ τὰς εὐεργεσίας αὐτοῦ, ἐὰν πιστεύσῃ ἀδιστάκτως ὅτι ὅλα αὐτὰ ἔγιναν δι᾿ αὐτόν, καὶ ἀπὸ μόνον τὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ χαρίζονται εἰς αὐτόν, τότε αὐτὸς καθὼς καὶ ὅλοι οἱ εἰς Χριστὸν πιστεύοντες, λαμβάνει τὸ Ἅγιον Πνεῦμα, τὸ ὁποῖον καὶ δίδει μαρτυρίαν εἰς τὸ πνεῦμα τοῦ ἁμαρτωλοῦ, ὅτι ὅλα τὰ ἁμαρτήματά του ἐσυγχωρήθησαν καὶ ὅτι αὐτὸς ἔγεινε τέκνον Θεοῦ· ἐπειδή, ὅταν τὸ Ἅγιον Πνεῦμα γεμίσῃ τὴν καρδίαν τοῦ ἀνθρώπου εἰρήνην, χαρὰν καὶ δικαιοσύνην, τότε ἀληθῶς κατώκησεν εἰς αὐτὸν ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ, μολονότι αὐτὸς δὲν θέλει νὰ χύνῃ δάκρυα εὐγνωμοσύνης, χαρᾶς, καὶ ἀφοσιώσεως εἰς ἐκεῖνον, ὅστις ἠλευθέρωσεν αὐτὸν ἀπὸ τὰς ἁμαρτίας του καὶ τὸν ἠξίωσε τοῦ Πνεύματός του· τὸ σῶμα καὶ ἡ ψυχὴ χαίρουσιν ἐν τῷ Θεῷ τῷ ζῶντι· τὸ ἄστρον λάμπει εἰς τὴν καρδίαν του, διότι ἡ πίστης ἔγεινε στερεά, οἱ ἐχθροὶ τῆς σωτηρίας του, τὰ φοβερὰ ἐκεῖνα ζῶα καὶ ὁ Σατανᾶς μὲ τὴν συναγωγήν του, ὅλως διόλου ἔφυγον, καὶ τότε εἰμπορεῖ νὰ εἴπῃ τις τὰ ἑξῆς λόγια τοῦ Ἀποστόλου Παύλου· «Καὶ ταῦτά τινες ἦτε, ἀλλὰ ἀπελούσασθε, ἀλλὰ ἡγιάσθητε, ἀλλὰ ἐδικαιώθητε ἐν τῷ ὀνόματι τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ καὶ ἐν τῷ Πνεύματι τοῦ Θεοῦ ἡμῶν» (Κορ. Α´, στ´ 11)· ὤ, πόσον ἔνδοξος, πόσον χαροποιὰ καὶ μακαρία ἡ κατάστασις τῆς καρδίας τοῦ ἁμαρτωλοῦ, ὅστις ἠξιώθη τοῦ τοσούτου ἐλέους· αὐτὸς μόνος δύναται νὰ ψάλλῃ ᾠδὰς ὕμνων, αὐτὸς δὲ εἶναι ἱκανὸς νὰ χαρῇ ἀρκούντως διὰ τὸν Σωτῆρα καὶ τὴν μακαριότητά του· ἀμηχανεῖ εἰς τὸ νὰ θαυμάσῃ τὴν ἀγάπην καὶ τὴν εὐσπλαγχνίαν αὐτοῦ, καὶ νὰ προσφέρῃ δι᾿ αὐτὰ τὴν ἀνήκουσαν εὐγνωμοσύνην· αὐτὸς εὑρισκόμενος εἰς τοιαύτην εὐδαίμονα κατάστασιν, δὲν λείπει ἀπὸ τοῦ νὰ ἀγρυπνῇ καὶ νὰ προσέχῃ διὰ νὰ μὴ πέσῃ εἰς ἀφροντισίαν, διότι τὰ ζῷα, δηλ. αἱ ἁμαρτίαι, ἄν καὶ εὑρίσκονται ἔξω ἀπὸ τὴν καρδίαν, ἂν ὁ Σατανᾶς ἔχασεν ὅλην του τὴν δύναμιν, τὴν ὁποίαν εἶχεν εἰς αὐτήν, ὅμως δὲν ἀπεμακρύνθη ὅλως διόλου ἀπ᾿ αὐτήν, ἀλλὰ μὲ περισσοτέραν κακίαν, καιροφυλακτεῖ ἡμέραν καὶ νύκτα, διὰ νὰ ἐπιστρέψῃ πάλιν εἰς αὐτήν, ἀπὸ τῆς ὁποίας ἐδιώχθη μετὰ τῶν ἁμαρτιῶν του· ὅθεν, Ἀγρυπνεῖτε καὶ προσεύχεσθε, λέγει ὁ Ἀπόστολος.
ΕΥΧΗ
Φιλάνθρωπε Σῶτέρ μου, ἆρα δύναμαι νὰ θαυμάσω ἱκανῶς τὸ πρὸς ἐμὲ ἔλεος καὶ τὴν ἀγάπην Σου, ἆρα δύναμαι νὰ Σὲ εὐχαριστήσω ἀξίως διὰ τὴν σωτήριον διδασκαλίαν τοῦ Εὐαγγελίου σου; Σὺ μοὶ ἐχάρισας τὴν ἀπολύτρωσιν διὰ τοῦ αἵματός Σου, καὶ τὴν ἄφεσιν τῶν παραπτωμάτων μου κατὰ τὸν πλοῦτον τῆς χάριτός Σου (Ἐφ. α´ 7). Σὺ δέδωκάς μοι τὸν ἀρραβῶνα τοῦ ἁγίου Πνεύματος καὶ ἐσφράγισάς με (Β´ Κορ. α´ 7)· ζώωσον περιπλέον τὴν πίστιν μου, φώτισον περισσότερον τοὺς τῆς διανοίας μου ὀφθαλμούς, ἵνα γινώσκω τὴν αἰώνιον μακαριότητα καὶ ὅλα τὰ χαρίσματα, ὅσα μὲ ἠξίωσας ν᾿ ἀπολαύσω διὰ τῶν παθημάτων καὶ τοῦ θανάτου Σου, τὰ ὁποῖα ἀναφέρονται εἰς τὸ ἱερὸν Εὐαγγέλιόν Σου δι᾿ ἐμέ· ὢ πόσον μὲ ἠλέησας, ἐπλούτισας, καὶ εὐτύχησας ἐγὼ ὅστις πρότερον ἤμην καταγώγιον τοῦ Σατανᾶ, ἤδη γέγονα ναὸς τοῦ Ἁγίου Σου Πνεύματος· ἐγὼ ὅστις ἤμην πρότερον κατοικητήριον τῶν ἀκαθάρτων πνευμάτων, ἤδη γέγονα χαρὰ ἐν τοῖς Ἀγγέλοις, μέσα εἰς τὴν καρδίαν μου πρῶτον ἐκυμαίνοντο τὰ πάθη καὶ ἐτυράννει ὁ Σατανᾶς, ἤδη δὲ αἰσθάνομαι μίαν ἀληθινὴν χαράν, εἰρήνη καὶ δικαίωσιν, τὴν ὁποίαν μοὶ ἐχάρισεν ὁ Θεὸς διὰ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, καὶ ἤδη κατοικεῖ εἰς ἐμέ· οἱ ἐχθροὶ τῆς σωτηρίας μου ἐδιώχθησαν· τὰ δεσμὰ τὰ ὁποῖα μὲ ἐκράτουν εἰς τὴν δουλείαν τῆς ἁμαρτίας καὶ τοῦ διαβόλου, διελύθησαν καὶ ἐγὼ ἔγινα ἤδη ἐλεύθερος. Ὁ Θεὸς μὲ ἠλέησε, καὶ εὗρον χάριν· ἀράγε δύναμαι ἱκανῶς νὰ σὲ εὐχαριστήσω εὐεργέτα μου; ὁ ὕμνος σου εἴθε νὰ εἶναι πάντοτε εἰς τὰ χείλη μου, περὶ ἑνὸς μόνον Σὲ παρακαλῶ, Γλυκύτατέ μου Σῶτερ, μὴ ἀποῤῥίψῃς με καὶ μὴ ἐγκαταλείπῃς με ὁ Θεὸς ὁ Σωτήρ μου (Ψαλ. κς´ 9)· εὐφρανθήτω ἡ καρδία μου τοῦ φοβεῖσθαι τὸ ὄνομά Σου (Ψαλ. 85)· Δός μοι τὴν χάριν εἰς τὸ νὰ εἶμαι πάντοτε ἄγρυπνος διὰ νὰ μὴ ἀπατηθῶ ἀπὸ τὸν ἐχθρόν μου, στοχαζόμενος, ὅτι εὑρίσκομαι εἰς ἀσφάλειαν· στερέωσον τὴν καρδίαν μου διὰ τῆς χάριτός Σου, ὥστε νὰ φοβῶμαι τὴν ἁμαρτίαν ὡς τὸν ἅδην, καὶ ν᾽ ἀποφεύγω καὶ τὴν παραμικρὰν ἀφορμὴν εἰς αὐτήν. Σὺ μὲ ἠλευθέρωσας· μὴ μὲ ἀφήσῃς λοιπὸν νὰ γείνω πάλιν δοῦλος. Σὺ ἀφωσίωσας τὴν καρδίαν μου εἰς τὸν ἑαυτόν Σου· μὴ ἀφήσῃς αὐτὴν νὰ διαστραφῇ καὶ νὰ μολυνθῇ· ἀλλὰ ποίησον αὐτὴν ναὸν τοῦ Ἁγίου Σου Πνεύματος, κατοικητήριον καὶ θρόνον τῆς εἰρήνης, τῆς χαρᾶς καὶ τῆς δικαιοσύνης ἐν τῷ Ἁγίῳ Πνεύματι. Πρεσβείαις τῆς Πανυπερευλογημένης Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου, καὶ πάντων Σου τῶν Ἁγίων. Ἀμήν.
ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΣ ΚΑΘΡΕΠΤΗΣ
ΙΧΝΟΓΡΑΦΙΑ Δ´
Περὶ τῆς ἐσωτερικῆς καταστάσεως τοῦ ἀνθρώπου, ὅστις εἰρήνευσε μὲ τὸν Θεὸν διὰ τῆς χάριτος τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, καὶ δὲν διαλογίζεται ἄλλο τι εἰ μὴ τὸν ἐσταυρωμένον Ἰησοῦν Χριστόν.
1) Ἐμοὶ δὲ μὴ γένοιτο καυχᾶσθαι εἰ μὴ ἐν τῷ σταυρῷ τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, δι᾿ οὗ ἐμοὶ κόσμος ἐσταύρωται κἀγὼ τῷ κόσμῳ. (Γαλ. στ´ 14).
2) Ὁ νικῶν, ἔσται αὐτῷ ταῦτα, καὶ ἔσομαι αὐτῷ Θεὸς καὶ αὐτὸς ἔσται μοι υἱός. (Ἀποκ. κα´ 7).
Εἰς τὴν καρδίαν τοῦ ἠλεημένου ἁμαρτωλοῦ δὲν φαίνεται ἄλλο εἰμὴ ἡ σταύρωσις τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ καὶ τὰ σημεῖα τῶν παθῶν του. Διότι τὸ Ἅγιον Πνεῦμα, εἰς τὸ ὁποῖον αὐτὸς ἀφωσιώθη διὰ νὰ τὸν κυβερνᾷ, ἄλλως πῶς δὲν δύναται νὰ ἀνάψῃ τόσον τὸν θεῖον τῆς καρδίας ἔρωτα, εἰμὴ ὅταν ὁ ἄνθρωπος φέρῃ εἰς τὸν ἑαυτόν του τὸν Ἰησοῦν Χριστὸν μὲ ὅλα του τὰ παθήματα, καὶ ἐνθυμεῖται τὸ πόσον πολύτιμος ἐστάθη εἰς τὸν Σωτῆρα ἡ ἀπολύτρωσίς του. «Ὅθεν τὸ κυριώτερόν του ἔργον εἶναι τὸ νὰ συλλογίζεται τὰ πάθη καὶ τὸν θάνατον τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ἐγὼ ἔκρινα (λέγει ὁ ἠλεημένος ἄνθρωπος μὲ τὸν Ἀποστ. Παῦλον), τοῦ μὴ εἰδέναι τι εἰ μὴ Ἰησοῦν Χριστὸν καὶ τοῦτον ἐσταυρωμένον» (Κορ. Α´, β´ 2). «Ἐμοὶ δὲ μὴ γένοιτο καυχᾶσθαι εἰμὴ ἐν τῷ Σταυρῷ τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ δι᾿ οὗ ἐμοὶ κόσμος ἐσταύρωται, κἀγὼ τῷ κόσμῳ» (Γαλ. στ´ 24). Αὐτὸς ἐνδυναμωθεὶς πρῶτον ὑπὸ τοῦ Παναγίου Πνεύματος, εὑρίσκει πλέον ἔπειτα εἰς τὸν θάνατον καὶ τὰ παθήματα τοῦ εἰρηνοποιήσαντος αὐτὸν μεγάλην παρηγορίαν καὶ ἰσχύν, ἀπὸ τὴν ὁποίαν ὅλη ἡ καρδία του εἶναι πεπληρωμένη· «εἰ ὁ Θεὸς ὑπὲρ ἐμοῦ, λέγει» τίς κατ᾿ ἐμοῦ; «ὅς γε τοῦ ἰδίου Υἱοῦ οὐκ ἐφείσατο, ἀλλ᾿ ὑπὲρ ἡμῶν πάντων παρέδωκεν αὐτόν, πῶς οὐχὶ καὶ σὺν αὐτῷ τὰ πάντα ἡμῖν χαρίσεται;» (Ῥωμ. η´ 31-32). Ὁ θάνατος καὶ τὰ πάθη τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ εἶναι εἰς αὐτὸν ἀρραβὼν τῆς αἰωνίου ζωῆς τοῦ Θεοῦ καὶ Πατρὸς τοῦ τὸν κόσμον καταλλάξαντος ἑαυτῷ ἐν Χριστῷ καὶ μὴ λογιζομένου τῷ ἁμαρτωλῷ τὰ παραπτώματα αὐτοῦ (Β´ Κορ. ε´ 19). Ὁ σταυρωθεὶς Χριστὸς εἶναι θεμέλιον τῆς ἐλπίδος του εἰς τὸν Θεόν, εἰς τὴν αἰώνιον ἀγάπην· ἐὰν ὁ Θεὸς καὶ Πατὴρ παρέδωκε δι᾿ ἡμᾶς τὸν Υἱόν του εἰς τόσα παθήματα, βεβαιότατα δὲν θέλει μᾶς ἀποβάλει ποτὲ καὶ εἰς κανὲν ὀρθὸν ζήτημά μας. Καὶ ἀφ᾿ οὗ ὁ σταυρωθεὶς Χριστὸς κατοικήσῃ εἰς τὴν καρδίαν αὐτοῦ, τότε γίνεται ὡς μία πηγὴ ἀφθονωτάτη, ἀπὸ τὴν ὁποίαν ἀπολαμβάνει οὐ μόνον παρηγορίαν εἰς πᾶσαν περίστασιν, ἀλλὰ καὶ ἐνίσχυσιν εἰς πᾶν ἔργον ἀγαθόν. Αὐτοὶ οἱ ἀγαθοὶ συλλογισμοί του, καὶ ἡ σταθερὰ πίστις εἰς τὸν ἐσταυρωμένον γλυκύτατον Ἰησοῦν Χριστὸν γίνονται εἰς αὐτὸν αἰτία τοῦ ν᾿ ἀποστραφῇ ὅλας τὰς ἡδονὰς τοῦ κόσμου καὶ νὰ μισήσῃ πᾶσαν σαρκικὴν ἐπιθυμίαν τε καὶ γήϊνον δόξαν, νὰ ἀκούῃ πάντοτε τὴν φωνὴν τοῦ ἐσταυρωμένου Ἰησοῦ Χριστοῦ, ἡ ὁποία τὸν κράζει οὕτως· «Ἐὰν θέλῃς νὰ γίνῃς μαθητής μου, ἀπαρνήσου σεαυτὸν καὶ ἆρον τὸν σταυρόν σου καὶ ἀκολούθει μοι» (Ματθ. ιστ´ 24). «Καὶ ὃς οὐ λαμβάνει τὸν Σταυρὸν αὐτοῦ καὶ ἀκολουθεῖ ὀπίσω μου, οὐκ ἔστι μου ἄξιος» (αὐτόθι ιστ´ 38)· ὅλη ἡ σπουδή του εἶναι τὸ νὰ δυνηθῇ νὰ γίνῃ ὅμοιος μὲ τὸν ἐσταυρωμένον Ἰησοῦν Χριστόν, ὅσον τὸ δυνατὸν καὶ διὰ τοῦτο ἡ μόνη του φροντὶς εἶναι διὰ τὴν μέλλουσαν μακαριότητα· καὶ ἀγωνίζεται νὰ ἀπολαύσῃ τὸν «ἁγιασμόν, οὗ χωρὶς αὐτοῦ οὐδεὶς ὄψεται τὸν Κύριον» (Ἑβρ. ιβ´ 24)· «αὐτὸς καθαρίζει ἑαυτὸν ἀπὸ παντὸς μολυσμοῦ σαρκὸς καὶ πνεύματος, ἐπιτελῶν ἁγιωσύνην ἐν φόβῳ Θεοῦ» (Β´ Κορ. ζ´ 1). Καὶ προσεύχεται ἐν παντὶ καιρῷ ἐν πνεύματι (Ἐφ. στ´ 18), ὡσαύτως «οὐκ ἐπιλανθάνεται τῆς εὐποιΐας καὶ κοινωνίας. Τοιαύταις γὰρ θυσίαις εὐαρεστεῖται ὁ Θεός» (Ἑβρ. γ´ 11)· αὐτὸς χαίρει ὅταν ἀξιοῦται νὰ ὑποφέρῃ διὰ τὸν Χριστὸν ἐμπαιγμούς, διωγμούς, κινδύνους καὶ ὀνειδισμούς, ἠξεύρων, ὅτι, ὅταν ἡμεῖς θέλωμεν κακοπαθήσει μὲ αὐτόν, νικᾷ τὰ πάντα δι᾿ ἐκεῖνον, ὅστις τὸν ἠγάπησε, καὶ δι᾿ αὐτὸν παρέδωκεν ἑαυτόν. Βλέπει τῆς χάριτος τὰ δῶρα ὅτι εἶναι μεγάλα, τῶν ὁποίων αὐτὸς δὲν ἦτο ἄξιος· καὶ τὰ ὁποῖα λαμβάνουσι μόνον ἐκεῖνοι ὅσοι ἀγωνίζονται εἰς τὸ στάδιον, «ὁ νικῶν οὐ μὴ ἀδικηθῇ ἐκ τοῦ θανάτου τοῦ δευτέρου» (Ἀποκάλ. β´ 11)· αὐτὰ τὰ λόγια ἀντηχοῦσιν εἰς τὰ ὦτά του καὶ διὰ τοῦτο αὐτός, τῶν μὲν ὀπίσω ἐπιλανθανόμενος, τῶν δι᾿ ἔμπροσθεν ἐπεκτεινόμενος, κατὰ σκοπὸν διώκει ἐπὶ τὸ βραβεῖον τῆς ἄνω κλήσεως τοῦ Θεοῦ, ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ» (Φιλ. γ´ 13-14).
ΕΥΧΗ
Ὦ γλυκεῖά μου ἀγάπη! ἐσταυρωμένε μου Ἰησοῦ Χριστέ! Σὺ μὲ εἰρήνευσας μὲ τὸν Θεὸν ἀπὸ σήμερον καὶ εἰς τὸ ἑξῆς. Σὺ μόνος πρέπει νὰ φαίνησαι εἰς τὴν καρδίαν μου· εἰς ἐσέ, καὶ εἰς τὴν ἀνάμνησιν τῶν παθῶν καὶ τοῦ θανάτου εἶναι πρέπον νὰ ἀφιερωθῇ ἡ καρδία μου καὶ ὅλη ἡ ζωή μου. Ἡ ἀγάπη, μὲ τὴν ὁποίαν Σὺ μὲ ἠγάπησας, εἴθε νὰ μένῃ εἰς ἐμέ, καὶ νὰ διαπερᾷ ὅλην μου τὴν ψυχήν. Σὺ κυρίευσον τὰς αἰσθήσεις μου καὶ κυβέρνησόν με κατὰ πάντα· ἂς μὲ ἀνακαινίσῃ ἡ Σὴ ἀγάπη πρὸς τὴν Σὴν ὁμοίωσιν, ὥστε νὰ μὴ ἐλλείπωσι πολλὰ καὶ οὕτως γίνω κατὰ Σὲ ὅμοιος, καὶ νὰ φανερωθῶσιν εἰς ἐμὲ οἱ καρποὶ τῶν παθημάτων Σου, καὶ τοῦ θανάτου ἔμπνευσόν με διὰ νὰ γνωρίζω ὅλα ἐκεῖνα, ὅσα πρότερον μ᾿ ἐφαίνοντο θησαυρός, καὶ εἰς τὰ ὁποῖα εἶχον τὰς ἐλπίδας μου· ταῦτα νὰ συλλογίζομαι τώρα ὡς σκύβαλα καὶ μηδέν, προσέτι δὲ καὶ βλάβης αἴτια συγκρίνων αὐτὰ μὲ τὴν οὐράνιόν σου διδασκαλίαν. Σὺ γενοῦ δι᾿ ἐμὲ τὸ πᾶν, τὰ δὲ λοιπὰ ἡγοῦμαι σκύβαλα εἶναι, ἵνα Σὲ μόνον κερδίσω, καὶ εὑρεθῶ ἐν σοί, μὴ ἔχων ἐμὴν δικαιοσύνην, τὴν ἐκ νόμου, ἀλλὰ τὴν διὰ πίστεως, Σοῦ τοῦ Χριστοῦ, τὴν ἐκ Θεοῦ δικαιοσύνην, ἐπὶ τῇ πίστει τοῦ γνῶναί Σε, καὶ τὴν δύναμιν τῆς Ἀναστάσεώς Σου καὶ τὴν κοινωνίαν τῶν παθημάτων Σου, συμμορφούμενος τῷ θανάτῳ Σου (Φιλ. γ´ 9), καὶ τέλος πάντων νὰ ἀξιωθῶ νὰ εἴπω ταῦτα· «Χριστῷ συνεσταύρωμαι· ζῶ δὲ οὐκέτι ἐγώ, ζῇ δὲ ἐν ἐμοὶ Χριστός» (Γαλ. β´ 20). Καὶ λοιπὸν εὐδόκησον, μόνε γλυκύτατε Σῶτέρ μου, ὥστε ἀδιαλείπτως νὰ ἀφορῶ εἰς ἐσὲ τὸν ἀρχηγὸν καὶ τελειωτὴν τῆς πίστεώς μου. Σὺ ἔχων εἰς τὴν ἐξουσίαν σου ὅλας τὰς ἀληθεῖς ἀγαλλιάσεις, ἐξέλεξας τὸν Σταυρόν, καὶ ὑπέφερες ἐμπαιγμούς· τὰ πάθη σου ἂς γείνουν ἰσχυρὸν ὅπλον κατὰ τῶν ἁμαρτιῶν, ὁ δὲ θάνατός Σου ἐλπίς μου εἰς καιρὸν ἀνάγκης καὶ τοῦ θανάτου· εἰς πάντα πειρασμὸν στρέφω τὰ ὄμματά μου εἰς ἐσέ. Εἰς καιρὸν ἀμηχανίας, θλίψεως καὶ ταραχῆς δώρησαί μοι τὴν ἀγάπην σου, ὥστε νὰ μὲ φωτίζῃ, νὰ μὲ ὁδηγῇ, νὰ μὲ ἐνισχύῃ καὶ νὰ μὲ παρακινῇ εἰς τὸ καλόν, διὰ νὰ μὴ κουρασθῶ καὶ ἀδυνατήσω, ἀλλὰ μὲ ὑπομονὴν νὰ ἐξακολουθῶ τὸ στάδιον τῶν ἀγώνων, εἰς τὸ ὁποῖον διωρίσθην διὰ πρεσβειῶν τῆς ὑπεράγνου σου Μητρὸς Δεσποίνης ἡμῶν καὶ πάντων σου τῶν ἁγίων τῶν ἀπ᾿ αἰῶνός σοι εὐαρεστησάντων. Ἀμήν.
ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΣ ΚΑΘΡΕΠΤΗΣ
ΙΧΝΟΓΡΑΦΙΑ Ε´
Περὶ τοῦ ἐσωτερικοῦ τοῦ εὐσεβοῦς, ὅπερ ἐστὶ Ναὸς Θεοῦ ζῶντος καὶ μονὴ τῆς Παναγίας Τριάδος.
Εἰς τὴν καρδίαν τοῦ ἐλεηθέντος διὰ τῆς ἐν μετανοίᾳ ἐξομολογήσεως καὶ τῆς μεταλήψεως τῶν παναχράντων μυστηρίων ἁγιασθέντος ἁμαρτωλοῦ κατοικεῖ ἡ Ἁγία Τριάς, ὁ Πατήρ, ὁ Υἱὸς καὶ τὸ Ἅγιον Πνεῦμα. Τοῦτ᾿ αὐτὸ ἐπιβεβαιῶν ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς λέγει· «Ἐάν τις ἀγαπᾷ με, τὸν λόγον μου τηρήσει, καὶ ὁ Πατήρ μου ἀγαπήσει αὐτόν, καὶ πρὸς αὐτὸν ἐλευσόμεθα, καὶ μονὴν παρ᾿ αὐτῷ ποιήσομεν»(Ἰω. ιδ´ 23). Τοσαύτης τιμῆς καὶ δόξης ἀξιοῦται ἐκεῖνος, ὅστις εἰρηνεύσας μὲ τὸν Θεόν, καὶ καθαρισθεὶς ἀπὸ τὰς ἁμαρτίας διὰ τοῦ αἵματος τοῦ Χριστοῦ, ἀπὸ εὐγνωμοσύνη του ἀγαπᾷ τὸν Ἰησοῦν Χριστόν, τὸν Σωτῆρά του περισσότερον ἀπὸ ὅλα καὶ ἀγαπῶν αὐτόν, φυλάττει τὰς ἐντολάς του· ὁ Θεὸς ὁ αἰώνιος ἐνοικεῖ εἰς αὐτόν, καὶ τὸν ἀγαπᾷ χάριν τοῦ Υἱοῦ του καὶ τὸν ἐπισκέπτεται. Ὁ Πατήρ, ὁ Υἱὸς καὶ τὸ Ἅγιον Πνεῦμα ἐνοικοῦσι καὶ μένουσιν εἰς αὐτόν. Διὰ τοῦτο καὶ ὁ Ἀπόστολος Παῦλος γράφει «οὐκ οἴδατε ὅτι ναὸς τοῦ Θεοῦ ἐστέ, καὶ τὸ Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ οἰκεῖ ἐν ὑμῖν;» (Α´ Κορ. γ´ 16-17). «Εἴ τις τὸν ναὸν τοῦ Θεοῦ φθείρει, φθείρει τοῦτον ὁ Θεός· ὁ γὰρ ναὸς τοῦ Θεοῦ ἅγιός ἐστιν, οἵτινές ἐστε ὑμεῖς» (αὐτόθι), εἰς δὲ τὴν ἑπομένην ἐπιστολήν (Β´ Κορ. στ´ 16) ἐπαναλαμβάνει λέγων· «ὑμεῖς ναὸς Θεοῦ ἐστε ζῶντος, καθὼς εἶπεν ὁ Θεὸς ὅτι, ἐνοικήσω ἐν αὐτοῖς καὶ ἐμπεριπατήσω, καὶ ἔσομαι αὐτῶν Θεός, καὶ αὐτοὶ ἔσονταί μοι λαός»· μέσα εἰς τὴν καρδίαν ὁμοῦ μὲ τὴν Ἁγίαν Τριάδα φαίνεται καὶ ὁ Σταυρὸς τοῦ Χριστοῦ. Διότι ὁ Χριστιανὸς ποτὲ δὲν ἡμπορεῖ νὰ λησμονήσῃ καὶ νὰ ἀπομακρύνῃ ἀπὸ τὴν καρδίαν του τὰ πάθη καὶ τὸν θάνατον τοῦ σταυρωθέντος Ἰησοῦ, καὶ τὰς εὐεργεσίας αὐτοῦ, τὰ ἔχει αὐτὸς ὡς θεμέλιον, εἰς τὸ ὁποῖον ἐπεστηρίζεται αὐτὸς διὰ τῆς πίστεως καὶ ἐλπίδος, καὶ γίνονται ὥσπερ πηγὴ τῆς ἀγάπης του· κἂν αὐτὸς βλέπῃ, ὅτι κατώκησεν εἰς τὴν καρδίαν του ἡ Ἁγία Τριάς, πρὸς τὴν ὁποίαν αὐτὸς εἶναι τόσον ἐγγύς, καὶ ἀπολαμβάνῃ τοσαύτην μακαριότητα, μόλα ταῦτα ὅμως αὐτὸς δὲν παύει ἀπὸ τοῦ νὰ συλλογίζηται τὰ περασμένα, καὶ νὰ ἐρωτᾷ τὸν ἑαυτόν του· Πῶς ἐγὼ ὁ ἁμαρτωλὸς ἠξιώθην νὰ λάβω αὐτὴν τὴν χάριν, τῆς ὁποίας εἶμαι παντελῶς ἀνάξιος; βεβαιότατα διὰ τοῦ σταυρωθέντος Ἰησοῦ Χριστοῦ, ὅστις διὰ μέσου τοῦ θανάτου του μὲ εἰρήνευσε μὲ τὸν Θεὸν καὶ ἀφ᾿ οὗ μὲ ἠλευθέρωσεν ἀπὸ τὴν ἁμαρτίαν διὰ τοῦ σταυροῦ του, καὶ ἀπὸ τὴν κατάραν καὶ ἀπὸ τὸν θάνατον, μὲ ἠξίωσε νὰ μοὶ χαρίσῃ τὸ ἔλεος, τὴν σωτηρίαν, καὶ τὴν ζωήν· μὲ τὸ ἔλεος καὶ τὴν χάριν του, ἔγινα καθὼς εἶμαι· ἀντὶ τῶν ἑπτὰ θανασίμων ἁμαρτιῶν, αἱ ὁποῖαι ἐξουσίαζον πάντοτε τὴν καρδίαν μου, ὅταν εὑρίσκετο χωρισμένη ἀπὸ τὸν Χριστὸν καὶ τὴν ἔκαμον καταγώγιον τοῦ διαβόλου. Τώρα βλέπω τριγύρω εἰς αὐτὴν μόνον τὰς ἑξῆς ἀρετάς, τὴν ταπείνωσιν, τὴν ἀγάπην, τὴν εὐσπλαγχνίαν, τὴν σωφροσύνην, ἐλεημοσύνην, ἐγκράτειαν καὶ ὑπομονήν. Ποῖος δὲν πρέπει νὰ ἀγωνίζεται μὲ ὅλας τὰς δυνάμεις, διὰ νὰ φυλάττῃ τὰ λόγια τοῦ Χριστοῦ καὶ τὰς ἐντολάς του; τουτέστι νὰ πιστεύῃ εἰς Αὐτόν, νὰ ἀγαπᾶ, νὰ τὸν μιμῆται καὶ νὰ γίνηται ὅμοιος μὲ Αὐτόν, ὅσον εἶναι δυνατόν; διότι εἰς τὸν πιστεύοντα καὶ ἀγαπῶντα, καὶ φυλάττοντα τὸν λόγον του μεγάλην τιμὴν ὑπεσχέθη ὁ Σωτήρ, δηλ. ὅτι ὁ ἴδιος ὁ Θεὸς θέλει ἔλθῃ νὰ κατοικήσῃ ἐν αὐτῷ. «Ἀγαπήσωμεν Αὐτὸν καὶ ἡμεῖς, κράζει ὁ ἐπιστήθιος αὐτοῦ, ὅτι αὐτὸς πρότερον ἠγάπησεν ἡμᾶς· ἡ ἀγάπη ἐκ τοῦ Θεοῦ ἐστιν, ὅτι ὁ Θεὸς ἀγάπη ἐστί, καὶ ὁ μένων ἐν τῇ ἀγάπῃ ἐν τῷ Θεῷ μένει, καὶ ὁ Θεὸς ἐν αὐτῷ» (Α´ Ἰω. δ´ 19). Ἡμεῖς ὅσον ἐδῶ ἀγωνιζόμεθα νὰ πλησιάσωμεν εἰς τὸν Θεόν, τόσον ὁ Θεὸς συγκαταβαίνων πρὸς ἡμᾶς συνενοῦται ἡμῖν· ἂς πασχίσωμεν παντοιοτρόπως διὰ νὰ μάθωμεν πῶς πρέπει νὰ συναναστραφῶμεν εἰλικρινῶς μὲ Αὐτόν, τὸν μέγαν καὶ ἐπίσημον φίλον· ἂς πασχίσωμεν νὰ παραδώσωμεν τὸν ἑαυτόν μας εἰς Αὐτὸν καὶ νὰ εὑρισκώμεθα πάντοτε πλησίον Του. Τὰ πάντα, ἐκτὸς τῆς ψυχῆς μας, παρέχονται καὶ εἶναι μηδέν. Ὅλος ὁ κόσμος μὲ ὅλην του τὴν δόξαν θέλει ἀφανισθῇ. Ὁ Θεὸς ὅμως θέλει μένῃ εἰς ἡμᾶς αἰωνίως, ὁ δὲ προσκολλώμενος τῷ Κυρίῳ ἓν πνεῦμά ἐστι (Α´ Κορ. στ´ 17). Αὐτὸς δεδώρηται ἡμῖν τὰ τίμια καὶ πανάχραντα μυστήρια, καὶ τὰ μέγιστα ἐπαγγέλματα, ἵνα διὰ τούτων γίνωμεν κοινωνοὶ θείας φύσεως ἀποφεύγοντες τῆς ἐν κόσμῳ ἐν ἐπιθυμίᾳ φθορᾶς (Β´ Πέτρ. α´ 4), πιστεύσωμεν ἀδιστάκτως εἰς Αὐτόν, καὶ ὥσπερ ἂν ἴδωμεν Αὐτόν. Ὁ πιστεύων εἰς τὸν οὐρανόν, ἤτοι τὴν οὐράνιον βασιλείαν· «Ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐντὸς ἡμῶν ἐστι».
ΕΥΧΗ
Ἅγιε, ἀνείκαστε, φιλάγαθε Θεέ! ὁ πατὴρ τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ καὶ Πατὴρ ἡμῶν, ὡς εἶναι ἄπειρος ἡ ἀγάπη Σου ἡ πρὸς πάντας τοὺς ἀνθρώπους, οὕτω καὶ πρὸς ἐμὲ τὸν δυστυχῆ καὶ ἄθλιον ἁμαρτωλόν, ὅτι μὲ ἠξίωσας νὰ χαίρω καὶ εὐδαιμονῶ ἐν τῷ μονογενεῖ σου Υἱῷ, Κυρίῳ μου Ἰησοῦ Χριστῷ. Σὺ εὐδοκεῖς νὰ οἰκῇς ἐν ἐμοί. Σὺ μένεις ἐν ἐμοί, κἀγὼ ἐν Σοί. Ὤ! μὲ ποῖον ἠξιώθην νὰ ἑνωθῶ ὁ τάλας καὶ πόσον πλησίον του εἶμαι ὥστε νὰ πληρωθῶ εἰς πᾶν πλήρωμα τοῦ Θεοῦ (Ἐφ. γ´ 19). Ἄρα πόσον πρέπει νὰ σὲ ἀγαπῶ, Θεέ μου, ἐξ ὅλης ψυχῆς καὶ καρδίας καὶ ἰσχύος μου χάρισαί μοι, δέομαί Σου ταύτην τὴν ἀγάπην, ὥστε νὰ γίνω κἀγὼ ὅλος ἀγάπη μιμούμενος Σὲ τὴν ὄντως αὐταγάπην· δός μοι τὴν χάριν νὰ αἰσθάνωμαι ζωηρότερα, ὅτι Σὺ εἶ πλησίον μου, καὶ νὰ ἀγωνίζωμαι ἀκαταπαύστως νὰ ἑνοῦμαι μᾶλλον μετὰ Σοῦ, διὰ τῆς συνεχοῦς μεταλήψεως τῶν Παναχράντων Σου μυστηρίων, μὴ μὲ ἀφήσῃς νὰ χωρισθῶ ἀπὸ τὴν ἀγάπην Σου διὰ κανὲν φθαρτὸν πρᾶγμα· φύλαξον τὴν καρδίαν μου διὰ παντοτεινὴν κατοικίαν Σου, ἕλκυσον τὸ πνεῦμά μου εἰς τὸν ἑαυτόν Σου, ὥστε νὰ ἀγαπῶ Σὲ μόνον καὶ εἰς ἐσὲ μόνον νὰ βλέπω, καὶ Σὲ νὰ εὑρίσκω ἐν πᾶσι Σὲ νὰ κάμω ὅτι ἤθελα ἐπιχειρισθῇ, καὶ διὰ Σὲ νὰ ὑποφέρω τὰ πάντα, καὶ Σὺ μόνος νὰ εἶσαι Κύριος τῆς καρδίας μου, καὶ ὅλου τοῦ ἑαυτοῦ μου καὶ ἡ μερίς μου εἰς τὸν αἰῶνα. Ἀμήν.
ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΣ ΚΑΘΡΕΠΤΗΣ
ΙΧΝΟΓΡΑΦΙΑ ΣΤ´
Περὶ τῆς καταστάσεως τοῦ ἀνθρώπου, ὅστις ἄφησε νὰ ψυχρανθῇ ὁ ζῆλός του, καὶ ἤρχισε πάλιν νὰ ἀγαπᾷ τὸν κόσμον.
Ἡ ἰχνογραφία αὕτη παριστάνει τὸ πρόσωπον τοῦ ἀνθρώπου ὅστις μὲ τὸν ἕνα ὀφθαλμὸν βλέπει σοβαρὰ τριγύρω του καὶ μὲ τὸν ἄλλον νυστάζει, καὶ διὰ τοῦτο οὔτε ἐξομολογεῖται πλέον μὲ κατάνυξιν καὶ εἰλικρινῆ μετάνοιαν οὔτε συχνάζει εἰς τὴν θείαν Μετάληψιν μὲ διακαῆ πόθον· διὸ εἰς τὴν καρδίαν του ἔμειναν ὀλίγα σημεῖα τῶν παθημάτων τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ· οἱ σπινθῆρες τῆς χάριτος σβύνουσι τὸ ἄστρον, ἤτοι ἡ πίστις ἀμαυρωθεῖσα ἔχασε τὸ φῶς καὶ τὴν λάμψιν της. Ἀφ᾿ οὗ ὁ ἄνθρωπος πέσῃ εἰς πολυϋπνίαν καὶ ἀρχίσῃ νὰ παύῃ ἡ ροπή του εἰς τὰ καλά, καὶ νὰ περιφρονῇ τὴν προσευχὴν καὶ ἀγρυπνίαν, καὶ βλέπων τοῦ κόσμου τὰς ματαιότητας, νὰ παραδίδεται εἰς τὰς τρυφὰς αὐτοῦ καὶ εἰς τὰς σαρκικὰς ἡδονάς. Ὅταν λέγω αὐτὸς ἡμέραν παρ᾿ ἡμέραν παύῃ ἀπὸ τοῦ νὰ συλλογίζηται τὰ πάθη τοῦ Σωτῆρος του, καὶ ἐκ τούτου προέρχεται τὸ νὰ προσηλώνῃ τοὺς νεκροὺς ὀφθαλμούς του σπανιώτερον εἰς τὸν Σταυρωθέντα Χριστὸν τὸν ἀρχηγὸν καὶ τελειωτὴν τῆς πίστεώς του, ὅστις ὀλίγον ὁ ζῆλος καὶ ἡ πρὸς τὸν Ἰησοῦν Χριστὸν ἀγάπη ψυχραίνεται, ἡ χάρις ἀπομακρύνεται, ἡ πίστις κλονεῖται καὶ ἀφανίζεται, ἡ ψυχὴ σκοτίζεται, ἀμαυρώνεται, ψυχραίνεται καὶ ξηραίνεται, αὐτὸς γίνεται ὀκνηρὸς καὶ δειλὸς καὶ καταντᾷ εἰς ἀθλιεστάτην κατάστασιν. Ὁ κόσμος παριστάνεται ἐδῶ ὡς εἶδος ἀνθρώπου, ὅστις βαστᾷ εἰς τὰς χεῖράς του τὴν λόγχην, καὶ ἄρχεται πάλιν νὰ καταπλήττῃ τὴν καρδίαν του· αὐτὸς ἐπειδὴ δὲν ἔχει πλέον στερεὰν πίστιν, εὑρίσκεται εἰς ἀμεριμνησίαν καὶ στερεῖται τοῦ θείου φωτὸς καὶ τῆς ἀγάπης· διὰ τοῦτο φοβεῖται τὰς ἀπειλὰς τοῦ κόσμου, μὲ τοῦ ὁποίου τὰς κολακείας ἀπατᾶται, καὶ πλανᾶται καὶ ἔρχεται πάλιν νὰ ἀγαπᾷ τὸν κόσμον.
Ἐνῷ λοιπὸν εὑρίσκεται αὐτὸς εἰς τοιαύτην κατάστασιν, ἔρχεται ὁ Σατανᾶς καὶ ἐμβάζει εἰς τὴν καρδίαν του τὰ πρότερα ζῷα, καὶ εἰς τοῦτο ἐπιτυγχάνει, διότι δὲν εὑρίσκει καμμίαν ἀντίστασιν, καθότι ἀφ᾿ οὗ ὁ ἄνθρωπος γίνῃ ἀδιάφορος καὶ ἀμελὴς εἰς τὴν προσευχήν, τότε δὲν δύναται πλέον νὰ ἀποφύγῃ τὰ περιστατικά, τὰ ὁποῖα ἠμποροῦν νὰ τὸν ρίψουν εἰς ἁμαρτίαν· ἐπειδὴ καταντᾷ νωθρὸς εἰς τὴν μετάνοιαν καὶ ἐξομολόγησιν, καὶ ψυχρὸς εἰς τὴν θείαν Μετάληψιν, ἥτις ζωογονεῖ τὴν ψυχήν αὐτοῦ· ὅθεν αὐτὸς ὁ ἴδιος κρημνίζει τὸν ἑαυτόν του εἰς κίνδυνον. Ὁ Ἄγγελος, ἤτοι ἡ χάρις τοῦ Χριστοῦ, μολονότι ἀγωνίζεται νὰ διώξῃ τὸν Σατανᾶν, ἐπειδὴ ὅμως ὁ ἄνθρωπος διὰ τῆς ἁμαρτίας πλέον ἀνοίγει τὰς πύλας καὶ τὴν θύραν τῆς καρδίας του, καὶ οὔτε ἀγρυπνεῖ, οὔτε προσεύχεται, καὶ δὲν πράττει σύμφωνα μὲ τὴν χάριν, διὰ τοῦτο ἡ ἁμαρτία καὶ διὰ τῆς ἁμαρτίας ὁ ἴδιος ὁ Σατανᾶς εἰσπηδῶσιν εἰς τὴν καρδίαν του. Ἐνταῦθα ἁρμόζει τὸ ρητὸν τοῦ Εὐαγγελίου ὅπερ εἶπεν ὁ Ἰησοῦς Χριστός· «ἀγρυπνεῖτε καὶ προσεύχεσθε, ἵνα μὴ εἰσέλθητε εἰς πειρασμόν» (Μάρκ. ιδ´ 38). Ἀδιαλείπτως προσεύχεσθε, ἡ προσευχὴ εἶναι ἡ ψυχὴ τῆς Χριστιανικῆς πολιτείας· ὅπου ἀσθενεῖ ἡ προσευχή, ἢ καθόλου παραμελεῖται, ἐκεῖ καὶ ὑστέρησις παντὸς ἀγαθοῦ, ἡ ἀμέριμνος καὶ ἀδιάφορος καρδία εἶναι ἀνοικτὴ εἰς ὅλους τοὺς ἐχθρούς, δηλ. εἰς τὰς ἁμαρτίας καὶ εἰς τὸν Σατανᾶν. Λοιπὸν μὴν ἀφήσῃς ποτέ, ὦ Χριστιανέ, τὴν πνευματικὴν ἐγρήγορσιν, οὔτε τὴν προσευχήν, οὔτε τὴν ἐσωτερικὴν εὐλάβειαν, καὶ μὴ παύῃς ἀπὸ τοῦ νὰ προσηλώνῃς τὴν ψυχήν σου εἰς τὸν σταυρωθέντα Ἰησοῦν Χριστόν, διὰ νὰ μὴ εἰσχωρήσῃ κανὲν ἀκάθαρτον πνεῦμα εἰς τὸν ναὸν τοῦ Θεοῦ, καὶ τὸν φθείρῃ «νήψατε, γρηγορήσατε, ὅτι ὁ ἀντίδικος ὑμῶν διάβολος, ὡς λέων ὠρυόμενος περιπατεῖ, ζητῶν τίνα καταπίῃ» (Α´ Πέτρ. ε´ 8) ὁ δοκῶν ἑστάναι βλεπέτω μὴ πέσῃ. Ἡμεῖς χρεωστοῦμεν πάντοτε νὰ εἴμεθα ἐνδεδυμένοι μὲ τὰ ὅπλα, τὰ ὁποῖα περιγράφει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος· διότι ἔχομεν νὰ πολεμήσωμεν ὄχι μὲ αἷμα καὶ σάρκα, ἀλλὰ μὲ τὰς ἀρχὰς καὶ ἐξουσίας, μὲ τοὺς κοσμοκράτορας τοῦ σκότους τοῦ αἰῶνος τούτου, καὶ μὲ τὰ πνεύματα τῆς πονηρίας ἐν τοῖς ἐπουρανίοις, τὰ ὁποῖα μᾶς καταδιώκουσι μὲ τὰ πεπυρωμένα βέλη καὶ αὐτὰ δυνάμεθα ἡμεῖς νὰ σβέσωμεν μόνον μὲ τὸ θυρεὸν τῆς πίστεως. Διὰ τοῦτο ἡ πίστις πρέπει νὰ μένῃ πάντοτε στερεὰ καὶ βεβαία, καὶ ἡ ἀγάπη νὰ εἶναι ἔνθερμος. Τοῦτο δὲ τότε μόνον γίνεται, ὅταν προσηλώνωμεν τὸν νοῦν μας καὶ τὴν καρδίαν μας εἰς τὸν Ἰησοῦν Χριστόν, καὶ εἰς τὰ πάθη του· ὅταν ἡμεῖς ἀποστρέφοντες τοὺς ὀφθαλμοὺς καὶ τὴν καρδίαν ἀπὸ τὸν κόσμον, καὶ ἀπὸ ὅλας τὰς ἀπάτας τῆς ἁμαρτίας, εὑρισκώμεθα πλησίον εἰς τὸν Θεόν, συναναστρεφώμεθα μὲ Αὐτὸν καὶ παραδιδόντες εἰς Αὐτὸν ὅλον τὸν ἑαυτόν μας, προσέχωμεν εἰς τὰς ὁδηγίας τῆς χάριτος καὶ τὰς ἐμπνεύσεις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος· ἡ πίστις δὲ τότε στερεῖται ὅλον τὸ φῶς της, ὅλην τὴν δύναμιν καὶ ζωήν της εἰς τὸ ὁποῖον αὐτὴ ἐπιστηρίζεται, ἤτοι ὁ ἐσταυρωμένος Ἰησοῦς Χριστός, μακρυνθῇ ἀπὸ τὴν καρδίαν ἐκείνου τοῦ ἀνθρώπου.
ΕΥΧΗ
Σὺ Κύριε, ὁ ἐρευνῶν τὰς καρδίας τῶν ἀνθρώπων, γινώσκεις ἐμὲ τὸν δουλόν σου. Σὺ οἶδας τὴν ἀσθένειαν καὶ τὴν ἀκαταστασίαν τῆς καρδίας μου, τῆς ὁποίας ἡ ἀγάπη εὐκόλως ψυχραίνεται καὶ ἡ πίστις ἀσθενεῖ, οἶδας πόσον ἐπιρρεπής εἰμι εἰς τὴν ἁμαρτίαν καὶ εἰς τὸν κόσμον καὶ πόσον δειλός εἰμι, ὥστε δὲν στέργω εἰς κανένα πόνον τῆς ψυχῆς μου καὶ κόπον, οὔτε θέλω νὰ ἀρνηθῶ τὸν παλαιὸν ἄνθρωπον, καὶ νὰ προσέχω εἰς τὴν ψυχήν μου δυνάμωσόν με, ζώωσόν με, καὶ φύλαξόν με, στερεὸν καὶ σταθερόν. Ἄνευ τῆς βοηθείας Σου δὲν δύναμαι νὰ πράξω τίποτε· μὴ μὲ ἀφήσῃς, καὶ μὴ σηκώσῃς ἀπὸ ἐμὲ τὴν ἰσχύν Σου ὁ Θεὸς τῆς σωτηρίας μου· ἐγὼ δὲν ἠμπορῶ νὰ μένω ἐν Σοί, ἐὰν Σὺ δὲν μὲ φυλάξης, καὶ δὲν μείνῃς ἐν ἐμοί· μὴ παραχωρήσῃς ὥστε νὰ σβύσῃ τὸ φῶς τῆς καρδίας μου, νὰ ψυχρανθῇ ἡ ἀγάπη, νὰ σαλευθῇ ἡ ἐλπίς, καὶ νὰ ἐκλείψῃ ἡ πίστις μου. Ἀνακαίνιζε πάντοτε τὴν δύναμιν καὶ τὸν ζῆλόν μου εἰς τὴν προσευχήν· ἀξίωσόν με νὰ ὑψώνω πάντοτε τὰ ὄμματά μου εἰς Ἐσὲ καὶ χάρισαι εἰς τοὺς ὀφθαλμούς μου ζωηρότητα εἰς τὸ νὰ θεωρῶσι μόνον Ἐσὲ καὶ τὰ πάθη Σου· ἀπόστρεψον τοὺς ὀφθαλμοὺς ἀπὸ τὴν ματαιότητα ἐν μετανοίᾳ ἀκραιφνεῖ· δός μοι προαίρεσιν ἀγαθήν, ἵνα ἐξομολογῶμαι πάντοτε μετὰ συντετριμμένης καρδίας, καὶ μεταλαμβάνω ἀξίως τῶν παναχράντων Σου μυστηρίων, πρεσβείαις τῆς παναμωμήτου Μητρός Σου καὶ πάντων τῶν Ἁγίων Σου. Ἀμήν.
ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΣ ΚΑΘΡΕΠΤΗΣ
ΙΧΝΟΓΡΑΦΙΑ Ζ´
Περὶ τῆς καταστάσεως τοῦ ἀνθρώπου, ὅστις ἤρχισε πάλιν μετὰ τὴν διόρθωσίν του θεληματικῶς νὰ ἁμαρτάνῃ, καὶ νὰ ἀφίνῃ εἰς τὴν καρδίαν νὰ βασιλεύῃ ὁ Σατανᾶς.
Ἡ Ἰχνογραφία αὕτη παριστάνει ἐσωτερικὴν κατάστασιν τοῦ ἁμαρτωλοῦ, τὸ ὁποῖον περιγράφει ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς εἰς τὸ Εὐαγγέλιον λέγων· «Ὅταν τὸ ἀκάθαρτον πνεῦμα ἐξέλθῃ ἀπὸ τοῦ ἀνθρώπου, διέρχεται δι᾿ ἀνύδρων τόπων ζητῶν ἀνάπαυσιν, καὶ μὴ εὑρίσκον λέγει, ὑποστρέψω εἰς τὸν οἶκόν μου, ὅθεν ἐξῆλθον· καὶ ἐλθὸν εὑρίσκει σεσαρωμένον καὶ κεκοσμημένον. Τότε πορεύεται καὶ παραλαμβάνει ἑπτὰ ἕτερα πνεύματα τὰ πονηρότερα ἑαυτοῦ καὶ εἰσελθόντα κατοικεῖ ἐκεῖ, καὶ γίνεται τὰ ἔσχατα τοῦ ἀνθρώπου ἐκείνου χείρονα τῶν πρώτων» (Λουκ. ια´ 24-26)· ὢ πόσον εἶναι φρικτὸν τὸ θέαμα τοῦτο! ὁ Σατανᾶς πλέον τώρα κατοικεῖ, τυραννεῖ καὶ προστάζει εἰς τοῦ ἁμαρτωλοῦ τὴν καρδίαν, ἡ ὁποία πρὸ ὀλίγου ἦτο κατοικητήριον τοῦ Ἁγίου Πνεύματος· τὰ βδελυρὰ ζῶα ἐκεῖνα, διὰ τῶν ὁποίων ἐξεικονίζονται τὰ ἁμαρτήματα, πάλιν εἰσέδυσαν εἰς τὴν καρδίαν καὶ κατοικοῦσιν εἰς αὐτήν, ὡς ἂν ἴδιον κτῆμα. Πόθεν δὲ τοῦτο προῆλθεν; ἐκ τούτου βέβαια, ὅτι αὐτὸς ὁ ἄνθρωπος περιεφρόνησε τὸ ἔλεος, τὸ ὁποῖον ἔλαβε ἀπὸ τὸν Θεόν, ἐλησμόνησε τὴν ἄφεσιν τῶν προτερινῶν ἁμαρτιῶν του, δὲν ἐπεμελήθη νὰ στερεωθῇ εἰς τὴν εὐσέβειαν καὶ εἰς τὸν ἁγιασμὸν διὰ τῆς καθαρᾶς ἐξομολογήσεως καὶ συνεχοῦς μεταλήψεως τῶν παναχράντων Μυστηρίων. Καθότι ὅποιος δὲν προβαίνει εἰς τὰ ἔμπροσθεν, ἐκεῖνος μένει χωρὶς καμμίαν πρόοδον· εἰς τοῦτον τὸν κόσμον δὲν εἶναι κανὲν πρᾶγμα στερεόν· ὅστις δὲν ἀγωνίζεται προθύμως νὰ ἔμβῃ εἰς τὴν στενὴν πύλην, οὗτος ἐξακολουθεῖ ἀκαταπαύστως καὶ ἀφόβως νὰ περιπατῇ τὴν τεθλιμμένην ὁδόν, οὔτε προσπαθεῖ νὰ μισήσῃ ὅλως διόλου τὴν ἁμαρτίαν καὶ νὰ καταφρονήσῃ τὸν κόσμον καὶ τὰς τρυφάς του, οὔτε ἀποφεύγει ὅλας ἐκείνας τὰς ἀφορμάς, αἱ ὁποῖαι σύρουν εἰς τὴν ἁμαρτίαν τὸν τοιοῦτον· ἡ κακία τοῦ διαβόλου, ἡ ἀπάτη τῆς ἁμαρτίας, καὶ αἱ τοῦ κόσμου ἐπιθυμίαι γρήγορα θέλουσι τὸν κρημνίσει πάλιν εἰς τὰς παγίδας των. Καὶ τότε πληρωθήσεται ὁ λόγος τοῦ Ἁγίου Ἀποστόλου Πέτρου· «κύων ἐπιστρέψας ἐπὶ τὸ ἴδιον ἐμετόν, καὶ ὗς λουσαμένη εἰς κύλισμα βορβόρου», τοὐτέστιν ὁ ἄνθρωπος κἂν ἐκαθαρίσθη ἀπὸ τὴν ἁμαρτίαν, ἐξ αἰτίας ὅμως τῆς ἀδιαφορίας του πάλιν πίπτει εἰς τὰς προτέρας του ἁμαρτίας καὶ ἐκδίδεται εἰς ὅλας τὰς κακάς του κλίσεις καὶ ἐπιθυμίας· τὸ Ἅγιον Πνεῦμα φεύγει ἀπ᾿ αὐτόν, διότι πῶς δύναταί ποτε τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον νὰ κατοικῇ ὁμοῦ μὲ τὸ ἀκάθαρτον πνεῦμα; πῶς δύναται μία καὶ ἡ αὐτὴ καρδία νὰ γίνῃ ναὸς Θεοῦ, καὶ κατοικητήριον τοῦ διαβόλου; ὁ Ἄγγελος, ἤτοι ἡ χάρις μὲ μεγάλην λύπην ἀπομακρύνεται χωρὶς νὰ θέλῃ, μὲ τὰς ὑψουμένας δὲ πρὸς τὸν οὐρανὸν χεῖρας φανερώνει, ὅτι ὁ Χριστὸς μ᾿ ὅλα ταῦτα πάλιν συμπαθεῖ τὸν ἁμαρτωλόν, τὸν ὁποῖον προσκαλεῖ λέγων ἔτι ἅπαξ, γνώρισον τὸ συμφέρον τῆς σωτηρίας σου· ἡ φιλεύσπλαγχνος τοῦ Θεοῦ ἀγκάλη καὶ ἡ εὐσυμπάθητος τοῦ λυτρωτοῦ σου καρδία, εἰσέτι εἶναι ἀνοικτὴ διὰ σέ». Ἐπίστρεψον, λέγει καὶ αὖθις πρὸς ἐμέ, ἀποστάτα, ἔτι ἅπαξ εὐσπλαγχνίζομαί σε! αὐτὸς ὅμως δὲν ἀκούει ταύτης τὴν θείαν φωνὴν διότι ὅλος εἶναι ἐκδεδομένος εἰς τὸν κόσμον· τίποτε πλέον δὲν φοβεῖται, τίποτε δὲν ἐντρέπεται, οὔτε τὰ κρυπτά, οὔτε τὰ φανερὰ ἁμαρτήματα, αὐτὸς τετυφλωμένος ὢν ὅλως διόλου ἀπὸ τὸν Σατανᾶν δὲν βλέπει τὸν κρημνὸν εἰς τὸν ὁποῖον πίπτει, οὔτε γνωρίζει τὴν βδελυρίαν, ἡ ὁποία ἐμφωλεύει εἰς τὴν καρδίαν του, διότι ἡ πίστις του ἐξέλιπε, τὸ δὲ ἄστρον ἔχασεν ὅλην τὴν λάμψιν.
Πρόσεχε, φιλαναγνῶστα, μὴ περιπέσῃς πάλιν εἰς τὰς προτέρας ἁμαρτίας καὶ κακὰς συνηθείας σου, ἐπειδὴ σύ, ἀφ᾿ οὗ ἔλαβες τὴν χάριν τῆς ἀφέσεως, ἔκτοτε πλέον ἠρνήθης τὸν διάβολον καὶ ἐμίσησας τὴν ὑπερηφάνειαν, τὴν φιλαργυρίαν, τὴν φιληδονίαν, τὸν φθόνον, τὴν ἀκρασίαν, τὸν θυμὸν καὶ τὴν ἀμέλειαν, καὶ ὑπεσχέθης εἰς ὅλην σου τὴν ζωήν, ν᾿ ἀντιπολεμῇς κατ᾿ αὐτῶν. Διὰ τοῦτο πάντοτε πρέπει νὰ εἶσαι ἐχθρὸς αὐτῶν ἄσπονδος, καὶ μὴ ἀφήσῃς ποτὲ νὰ γεννηθῶσιν εἰς τὴν καρδίαν σου οἱ ἁμαρτίαι· κατάτρεχε καὶ φεῦγε αὐτὰς ὅσον καὶ ὅπως δύνασαι, ἐπειδὴ αὐταὶ πάντοτε θέλουσι σὲ προσβάλλει διὰ νὰ ἔμβωσι πάλιν εἰς τὴν πρώτην κατοικίαν των καὶ νὰ λάβωσιν ἰσχὺν καθὼς καὶ πρότερον· ἐν τῷ ἅμα καθὼς θέλεις δώσει τόπον εἰς αὐτάς, εὐθὺς τότε ἡ ὑστερνή σου κατάστασις θέλει γίνει χειροτέρα τῆς πρώτης· ἔχε τὰς ἐλπίδας σου εἰς τὸν Θεόν. Αὐτὸς εἶναι παντοδύναμος. Αὐτὸς θέλει σὲ βοηθήσει καὶ θέλει σοὶ χαρίσει νίκην κατὰ τῶν ἐχθρῶν σου· ἐὰν τύχῃ καὶ πέσῃς εὐθὺς ἔγειραι καὶ ἐξακολούθει τὸν ἀγῶνά σου. Ἀντίσθητι πάντοτε εἰς τὰς προσβολὰς τῆς ἁμαρτίας· πρόστρεχε πάντοτε διὰ τῆς ἀδιαλείπτου προσευχῆς, τῆς καθαρᾶς ἐξομολογήσεως καὶ συνεχοῦς μεταλήψεως εἰς τὴν παντοδύναμον δεξιὰν τοῦ λυτρωτοῦ σου, ὅστις δύναται καὶ ἐπιθυμεῖ νὰ σὲ βοηθήσῃ, ἡ παναλκής του δεξιὰ εἶναι ἀπεριόριστος. Αὐτὸς εἶναι κραταιότατος. Αὐτὸς δύναται νὰ δέσῃ καὶ νὰ διώξῃ τὸν ἰσχυρῶς ἐνωπλισμένον Σατανᾶν, δύναται νὰ ἁρπάξῃ ἀπ᾿ αὐτοῦ σὲ τὸ θήρευμά του, νὰ σὲ ἐλευθερώσῃ. Πῶς λοιπὸν σὺ τολμᾷς νὰ παραδώσῃς τὴν καρδίαν σου εἰς κατοικίαν τοῦ διαβόλου, ὅταν αὐτὴ διωρίσθη νὰ γείνῃ ναὸς τοῦ Θεοῦ;
ΕΥΧΗ
Ὁ Θεὸς ὁ Θεός μου, ὁ Ποιητὴς καὶ Πατήρ μου! ποίημά Σου εἰμὶ ἐγώ, Σὺ ἐποίησάς με, Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ! ἐγὼ εἰμι ἐκεῖνος, τὸν ὁποῖον ἐξηγόρασας μὲ τὸ τίμιόν σου αἷμα· σὺ εἶ ὁ Σωτήρ μου! Σὺ κατὰ τὸ ἀνθρώπινον γενοῦ μεσίτης τοῦ νὰ μοὶ χαρίσῃ ὁ Θεὸς σοφίαν, δικαιοσύνην, λύτρωσιν, καὶ ἁγιασμόν, Σὺ κρατεῖς ὅλην τὴν δύναμιν καὶ ἐξουσίαν ἐν τῇ χειρί Σου, ἵνα μὲ ἐλευθερώνῃς, ἐκ τῆς ἁμαρτίας, ἐκ τοῦ θανάτου καὶ ἐκ τοῦ διαβόλου, ἂν καὶ εἶμαι ἐγὼ δοῦλος καὶ αἰχμάλωτος αὐτῶν. Σὺ ἔλαβες δόματα διὰ τοὺς ἀπειθοῦντας (Ψαλμ. ξζ´ 19), ὡσαύτως καὶ δι᾿ ἐμέ, κἂν ἀπομακρύνθην ἀπὸ Σοῦ. Σὺ δέχεσαι ὅλους τοὺς βεβαρυμένους ἀπὸ τῆς ἁμαρτίας. Σὺ δὲν ἀποβάλλεις κανένα ὅστις προσέρχεται πρὸς Σέ· ἰδοὺ ἐγὼ κράζω πρὸς Σέ, ζητῶν νὰ μὲ ἐλεήσῃς καὶ νὰ μὲ λυπηθῇς. Σὺ θέλεις καὶ δύνασαι ὅλους νὰ σώσῃς, διὰ Σὲ δὲν εἶναι βαθεῖα ἡ ἄβυσσος. Σὺ δύνασαι καὶ εὐδοκεῖς νὰ μὲ ἐξαγάγῃς ἀπ᾿ αὐτῆς, ἐλευθέρωσόν με, δέομαί Σου, ἀπὸ τὴν δουλείαν τῆς ἁμαρτίας καὶ τοῦ διαβόλου, ὥστε νὰ μὴ κατοικῶσι πλέον εἰς ἐμέ· εἰς Σὲ κρέμαται ἡ καρδία μου. Σὺ ἐξηγόρασας αὐτὴν μὲ τὸ τίμιόν Σου αἷμα Σοῦ ἐστιν· Σὺ δὲν θέλεις νὰ εἶναι αὐτὴ εἰς τὴν ἐξουσίαν τοῦ ἄλλου· ἐξαπόστειλον τὸ φῶς σου διὰ νὰ ἐκλείψῃ τὸ σκότος· κατάπεμψον τὸ ἅγιόν Σου Πνεῦμα, διὰ νὰ ἀπομακρυνθῇ ἀπ᾿ ἐμοῦ ὁ Σατανᾶς! Δός μοι τὴν χάριν Σου, ὥστε νὰ μὴ ἔχωσι χώραν εἰς ἐμέ! κατάβαλε τὸν Σατανᾶν ὑπὸ τοὺς πόδας μου! ἐξάλειψον τὴν ἐξουσίαν του! εὐδόκησον νὰ ἐλευθερωθῶ ἀπ᾿ αὐτόν! πρεσβείαις τῆς πανυμνήτου Μητρός Σου, καὶ πάντων τῶν ἁγίων Σου! Ἀμήν.
ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΣ ΚΑΘΡΕΠΤΗΣ
ΙΧΝΟΓΡΑΦΙΑ Η´
Περὶ τῆς ἐσωτερικῆς καταστάσεως τοῦ Χριστιανοῦ, ὅστις πολεμεῖ ἀκαταπαύστως τὴν ἁμαρτίαν ἕως τὸ τέλος τῆς ζωῆς του, καὶ ἀγωνίζεται νὰ στερεωθῇ ἐπιπλέον εἰς τὴν εὐσέβειαν.
1) Οὐδεὶς στεφανοῦται ἐὰν μὴ νομίμως ἀθλήσῃ.
2) Ὁ ὑπομείνας εἰς τέλος σωθήσεται.
Εἰς ταύτην τὴν Ἰχνογραφίαν βλέπεις, ὦ φιλαναγνῶστα τὴν καρδίαν τοῦ Χριστιανοῦ περικυκλωμένην ἀπὸ τοὺς ἐχθροὺς πανταχόθεν· ὁ Σατανᾶς μὲ τὰ θανάσιμα ἁμαρτήματα δὲν λείπει πάντοτε καιροφυλακτῶν καὶ ἀγωνιζόμενος διὰ νὰ ἔμβῃ πάλιν εἰς τὴν καρδίαν του ὡς καὶ πρότερον νὰ τὴν ἐξουσιάσῃ. Κάτω εἰς τὴν Ἰχνογραφίαν φαίνονται δύο ἄνθρωποι, οἱ ὁποῖοι δηλοῦσι τὸν κόσμον, ὁ μὲν πρῶτος, βαστάζων μίαν φιάλην εἰς τὰς χεῖρας προσκαλεῖ τοὺς ἀνθρώπους εἰς τὰς σωματικὰς ἡδονὰς καὶ τρυφὰς τοῦ κόσμου, ὁ δὲ ἄλλος βαστάζων τὴν λόγχην εἰς τὰς χεῖρας, προσπαθεῖ νὰ ἀποπλανήσῃ τοὺς ἀνθρώπους ἀπὸ τὴν ὁδὸν τῆς ἀληθείας μὲ τοὺς φοβερισμούς, διωγμούς, ὀνειδισμούς, καὶ μὲ ἄλλους δυναστικοὺς τρόπους. Μὲ αὐτοὺς τοὺς ἐχθροὺς τῆς σωτηρίας δηλ. μὲ τὴν σάρκα μὲ τὸν κόσμον, καὶ τὸν Σατανᾶν ἕκαστος χριστιανὸς ἔχει χρέος πάντοτε νὰ πολεμῇ εἰς τὴν παροῦσαν ζωήν, ὅταν δὲ ἡ καρδία του ἀνθίσταται εἰς αὐτούς, τότε αὐτοὶ δὲν δύνανται νὰ τὸν νικήσωσιν. Ἐπάνω εἰς τὴν Ἰχνογραφίαν πετᾷ ὁ Ἄγγελος (ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ, ὅστις παρακινεῖ τὸν χριστιανὸν εἰς τὸ νὰ ἀντιπαλαίῃ πάντοτε), καὶ κράζει πρὸς αὐτὸν λέγων· οὐδεὶς ἄλλος εἰμὴ ὁ νικῶν θέλει λάβει στέφανον, ὁ δὲ ὑπομείνας ἕως τέλος σωθήσεται. Μέσα εἰς τὴν καρδίαν του λάμπει τὸ ἄστρον ὁ Ἑωσφόρος, τοὐτέστιν ἡ στερεὰ πίστις αὐτοῦ· διότι «αὕτη ἐστὶν ἡ νικήσασα τὸν κόσμον, ἡ πίστις ἡμῶν» (Α´ Ἰω. ε´ 4). Ἐπειδὴ αὐτὸς εἶναι πλήρης ἐλπίδος εἰς τὸν Θεόν, διὰ τοῦτο εἰς μὲν τὸ δεξιὸν μέρος τῆς εἰκονιζομένης καρδίας εἶναι γεγραμμένον τὸ «τίς ὡς ὁ Θεὸς ἡμῶν» μετ᾿ ἐμοῦ ὁ Θεὸς καὶ μετ᾿ αὐτοῦ καὶ σὺν αὐτῷ ἐγὼ τὰ πάντα θέλω νικήσει· εἰς τὸ ἔλεός του ἐγὼ ἀρκοῦμαι. Εἰς τὸ ἀριστερὸν φαίνονται τὰ ἑξῆς· «τίς ἡμᾶς χωρίσει ἀπὸ τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ; θλῖψις ἢ στενοχωρία, ἢ διωγμός, ἢ λιμός, ἢ γυμνότης, ἢ κίνδυνος, ἢ μάχαιρα; ἀλλ᾿ ἐν τούτοις πᾶσιν ὑπερνικῶμεν διὰ τοῦ ἀγαπήσαντος ἡμᾶς» (Ῥωμ. η´ 35-37). Ὅθεν ἡ πίστις καὶ ἡ ἀγάπη ἔχουσι τὰ πρωτεῖα εἰς τὴν καρδίαν τοῦ χριστιανοῦ, καὶ αὗται στηρίζουσιν αὐτὸν εἰς τὴν ἀρετήν· ἐν τῷ μέσῳ τῆς καρδίας φαίνεται ἀπεικόνισμα ἔχον τριγύρω τοιαύτην ἐπιγραφήν· «Ἰησοῦς ἡ γλυκεῖά μου ἀγάπη». Τοῦτο σημαίνει ὅτι αὐτὸς ἀκορέστως ἐπιθυμεῖ τοῦ ἄρτου τῆς ζωῆς τοῦ καταβαίνοντος ἐκ τοῦ οὐρανοῦ καὶ ζωὴν δίδοντος τῷ κόσμῳ (Ἰω. στ´ 33)· μὲ αὐτὸν δὲ τὸν ζῶντα καὶ ζωοποιὸν ἄρτον τρεφόμενος αὐτὸς στηρίζεται εἰς τὴν πίστιν καὶ ἀγάπην διὰ μέσου τῆς συχνῆς μεταλήψεως τῶν ἁγίων μυστηρίων, διὰ τῶν ὁποίων ἐνδυναμοῦται, καὶ τῆς αἰωνίου ζωῆς ἀξιοῦται. Καθὼς ὑπόσχεται τοῦτο ὁ Ἰησοῦς Χριστός, λέγων· «ὁ τρώγων μου τὴν σάρκα, καὶ πίνων μου τὸ αἷμα ἐν ἐμοὶ μένει, κἀγὼ ἐν αὐτῷ, καὶ αὐτὸς ἔχει ζωὴν αἰώνιον» (Ἰω. στ´ 54-56). Κατωτέρω φαίνεται ἡ σταύρωσις τοῦ Ἰησοῦ καὶ τὸ Ἱερὸν Εὐαγγέλιον ἀνεῳγμένον· διότι ἡ ἀνάγνωσις τῶν θείων λόγων καὶ ἡ μελέτη τῶν παθῶν καὶ τοῦ θανάτου τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ εἶναι εἰς αὐτὸν πάντοτε τὸ πλέον ποθητὸν ἔργον, καὶ ἡ γλυκυτάτη τροφὴ τῆς ψυχῆς του καὶ μὲ τὴν δύναμιν τούτου ἀντιπολεμεῖ ὅλους τοὺς πειρασμοὺς τῆς ἁμαρτίας, οἱ ὁποῖοι προέρχονται ἀπὸ τὸν κόσμον, ἀπὸ τὴν σάρκα, καὶ ἀπὸ τὸν Σατανᾶν. Ὅποιος ἔχει καὶ δὲν φυλάττει εἰς τὴν καρδίαν του τὸν ἐσταυρωμένον Ἰησοῦν Χριστόν, ἐκεῖνος βέβαια ἔτι ζῶν, εἶναι νεκρός, καὶ ὅποιος δὲν προτιμᾷ ἀπὸ ὅλα τὰ ἄλλα βιβλία καὶ ἐπιστήμας τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ καὶ τὴν ἱερὰν Γραφήν, καὶ δὲν τὴν ἀναγινώσκει, οὕτε βάλλει αὐτὰ εἰς τὸν ἑαυτόν του ὡς κανόνα καὶ ὁδηγὸν τῆς ζωῆς του, ἐκεῖνος ψυχικῶς πάσχει, καὶ εἶναι εἰς κίνδυνον, κἂν παντελῶς δὲν εἶναι νεκρὸς καὶ ἀπερριμένος. Μετὰ δὲ ταῦτα φαίνεται μέσα εἰς τὴν καρδίαν ἡ Ἐκκλησία, τὸ λυτὸν πουγγεῖον μὲ τὰ χρήματα, καὶ ὁ ἄρτος καὶ τὸ ὀψάριον· ἡ Ἐκκλησία δηλοῖ, ὅτι αὐτὸς πάντοτε προθύμως σχολάζει εἰς τὴν προσευχὴν ὅσον εἰς τὰς κοινὰς ὁμηγύρεις τῶν εὐσεβῶν τόσον καὶ ὅταν εὑρίσκεται μόνος, ἐν ἑνὶ λόγῳ εἰς ὅποιον τόπον ἤθελεν εὑρεθῇ ἡ καρδία του πάντοτε συνομιλεῖ μὲ τὸν Θεόν, καὶ μὲ Αὐτὸν συνεργεῖ πανταχοῦ. Χαίρει ὅτι ἔχει Αὐτὸν πλησίον του καὶ εἰς Αὐτὸν παραδίδεται, καὶ μένει εἰς Αὐτόν· χωρὶς τὴν προσευχὴν κανεὶς δὲν δύναται νὰ φυλάξῃ τὴν εὐσέβειαν, τὴν πίστιν, καὶ τὴν ἀγάπην, καὶ τὰς λοιπὰς ἀρετάς. Τὸ λυμένον πουγγεῖον σημαίνει τὴν ἐλεημοσύνην του καὶ τὴν ἀγάπην πρὸς τὸν πλησίον. Αὐτός, ὡς ἀντίμαχος τῆς φιλαργυρίας μὲ εὐχαρίστησιν διαμοιράζει ἀπὸ τὰ πλούτη του τὸ κατὰ δύναμιν εἰς τοὺς χρείαν ἔχοντας ἀδελφούς. Ὥστε ἀγωνιζόμενος εἰς τὴν ἀρετὴν τῆς ἀγάπης νὰ ἀπέχῃ περισσότερον ἡ καρδία του ἀπὸ τὰ γήϊνα· καθότι αὐτὸς ἠξεύρει βεβαίως, ὅτι αἱ ψυχαὶ ὅσαι ἠλευθερώθησαν ἀπὸ τὴν ἐξουσίαν τοῦ Σατανᾶ, ἀνεπαισθήτως πάλιν πίπτουσιν εἰς τὰς παγίδας, ὄχι μόνον ὅταν ἐκπληρώνουσι τὰ αἰσχρὰ πάθη, καθὼς εἶναι ἡ φιληδονία καὶ ἀκρασία, ἀλλὰ καὶ ὅταν παραδίδεται κρυφίως εἰς τὴν φειδωλότητα καὶ φιλαργυρίαν καὶ ἐξ αἰτίας τούτου πολλοὶ πτωχοὶ μένουσιν ἀβοήθητοι. Ὁ ἄρτος καὶ τὸ ὀψάριον σημαίνουσι τὴν μετριότητα αὐτοῦ τοῦ Χριστιανοῦ, τὴν ἐγκράτειαν καὶ τὴν νηφαλιότητα· αὐτὸς φυλάττει εἰς ὅλα τὸ ἀνῆκον μέτρον ὥστε μὲ τὸ περιττὸν φαγητὸν καὶ ποτὸν νὰ μὴ γίνῃ αἴτιος τῆς ἐπαναστάσεως τῶν σαρκικῶν ἐπιθυμιῶν, μήτε νὰ λυπήσῃ τὸ πνεῦμα, μήτε νὰ προξενήσῃ κανὲν ἐμπόδιον εἰς τὸν δρόμον τοῦ Χριστιανικοῦ βίου. Διὰ μέσου αὐτῶν τῶν ὅπλων ἀγωνίζεται ὁ ἀληθινὸς Χριστιανός· καὶ ποτὲ δὲν ἀποβάλλει αὐτὰ ἀπὸ τὸν ἑαυτόν του. Καὶ τοιουτοτρόπως θριαμβεύει ἐναντίον ὅλων τῶν ἐχθρῶν του δηλ. τοῦ κόσμου, τῆς σαρκὸς καὶ τοῦ διαβόλου.
ΕΥΧΗ
Ἰησοῦ Χριστέ, ἡ γλυκεῖά μου ἀγάπη, ὅταν ἐγὼ ἔχω Σὲ εἰς τὴν καρδίαν μου τότε καμμίαν ἀνάγκην δὲν ἔχω· Σὲ παρακαλῶ θερμῶς εὐδόκησον νὰ μένῃς ἐν ἐμοί, κἀγὼ ἐν Σοί, καὶ τότε θέλω κάμει καρπὸν ὡς ἡ ἄμπελος ἡ καρποφόρος· χωρὶς Σοῦ τίποτε δὲν δύναμαι νὰ κατορθώσω, ζωοποίησον περιπλέον τὴν πίστιν μου διὰ νὰ σὲ ἐγκολπωθῶ Παντοδύναμε Σῶτερ, καὶ διὰ Σοῦ εἰς τὸν ὁποῖον δὲν εἶναι κἀνὲν ἀδύνατον, νὰ νικῶ τὰ πάντα· ὁ πρὸς σὲ ἔρως εἶθε νὰ πληθυνθῇ εἰς ἐμέ, καὶ νὰ φλογισθῇ ἡ καρδία μου, ὥστε νὰ ποθῶ σὲ μόνον, τὸ ὑπέρτατον κάλλος, τὴν αἰώνιον δόξαν, περισσότερον ἀπὸ ὅλα τὰ ἄλλα· ἐκτὸς δὲ σοῦ νὰ μὴ εὑρίσκω κανὲν πράγμα ἐφελκυστικὸν καὶ ἀντάξιον τῆς ἀγάπης μου· δώρησαί μοι τὴν χάριν τοῦ στηριγμοῦ, τὴν ὁποία ἀπὸ σοῦ μόνον καταπέμπεται· μὴ μὲ ἀφήσῃς διὰ κανὲν πρόσκαιρον νὰ χωρισθῶ ἀπὸ τῆς ἀγάπης σου· ὁ Σταυρὸς καὶ ὁ θάνατος, καὶ ἡ μετάληψις τοῦ μυστικοῦ δείπνου Σου ἂς γίνουν εἰς ἐμὲ πηγὴ τῆς πρὸς Σὲ ἀγάπης μου καὶ προσκολλήσεως, νὰ ἑνωθῶ μετὰ Σοῦ ἀχωρίστως· χάρισόν μοι διὰ τούτου, καθὼς ἐντείλω ἡμῖν τὴν αἰώνιον ζωὴν καὶ ἐνοίκησον εἰς τὴν καρδίαν μου διὰ τῆς πίστεως (Ἐφ. γ´ 17). Ὁ θεῖος λόγος σου, ὁ πεπληρωμένος Πνεύματος καὶ ζωῆς, εἴθε νὰ μὲ ἐγείρῃ, νὰ μὲ φωτίζῃ, νὰ μὲ ἀναζωποιῇ, καὶ νὰ μὲ ἐνισχύῃ καθ᾿ ἡμέραν εἰς τὴν πάλην, εἰς τὴν ὑπομονὴν καὶ εἰς τὴν πίστιν· εἴθε νὰ εἶναι ἀφιερωμένη εἰς ἐσὲ ὅλη ἡ καρδία μου, ὅλαι αἱ κλίσεις καὶ ἐπιθυμίαι, καὶ ὅλα τὰ διανοήματά μου· δός μοι τὴν χάριν, ὥστε νὰ δυνηθῶ νὰ νικήσω ὄχι μόνον μερικὰς αἰσχρὰς ἐπιθυμίας, ἀλλ᾿ ἐν γένει ὅλα τὰ πάθη, τὴν φιλαργυρίαν, τὴν φιληδονίαν, τὸν φθόνον, τὴν ἐθελοκακίαν, τὴν ὑπερηφάνειαν, τὴν ὁργήν, τὴν ἐκδίκησιν, τὴν ραθυμίαν. Κατάπεμψόν μοι τὸ Ἅγιόν σου Πνεῦμα διὰ νὰ προσεύχωμαι ἀδιαλείπτως, ὥστε νὰ ἀπολαμβάνω πάντοτε ἀπὸ σὲ νέας δυνάμεις διὰ τὴν νίκην, καὶ νὰ βαίνω εἰς Σὲ στερεὸς ἕως τὸ τέλος τῆς ζωῆς μου, πρεσβείαις τῆς Παναχράντου σου Μητρὸς τῶν ἀΰλων σου Λειτουργῶν, καὶ πάντων τῶν ἀπ᾿ αἰῶνός σοι εὐαρεστησάντων Ἁγίων. Ἀμήν.
ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΣ ΚΑΘΡΕΠΤΗΣ
ΙΧΝΟΓΡΑΦΙΑ Θ´
Περὶ τοῦ θανάτου τοῦ Ὀρθοδόξου δικαίου.
Ὁ ἄνθρωπος ὁ διαμείνας στερεὸς εἰς τὴν πίστιν καὶ χριστιανικὴν πολιτείαν ἕως τὸ τέλος τῆς ζωῆς του καὶ ἀξιωθεὶς μετανοίας καὶ ἐξομολογήσεως, ὅταν πλησιάζῃ ἡ ἐσχάτη στιγμή του, πλαγιάζει ἐπάνω εἰς τὸν κράββατον τοῦ θανάτου μὲ χάριν καὶ παρηγορίαν, αὐτὸς δὲν φοβεῖται οὔτε τὸν θάνατον, οὔτε τὴν μέλλουσαν κρίσιν, διότι αὐτὰ δὲν θέλουν ἐγγίσει εἰς αὐτόν, καθὼς τὸ βεβαιεῖ ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς λέγων· «Ἀμήν, ἀμήν, λέγω ὑμῖν, ὅτι ὁ τὸν λόγον μου ἀκούων καὶ πιστεύων τῷ πέμψαντί με, ἔχει ζωὴν αἰώνιον, καὶ εἰς κρίσιν οὐκ ἔρχεται, ἀλλὰ μεταβέβηκεν ἐκ τοῦ θανάτου εἰς τὴν ζωήν» (Ἰω. ε´ 24). Ὅθεν ὁ δίκαιος κεῖται ἥσυχος ἀπὸ τῆς συνειδήσεώς του, διότι τὰ ἁμαρτήματά του ἐσυγχωρήθησαν, καὶ ἐντρυφᾷ εἰς τὴν καρδίαν του τὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ. Αὐτός, ἔχων τὴν σταύρωσιν χαραγμένην εἰς τὴν καρδίαν του, φανερώνει μὲ τὴν ἀγάπην του καὶ εὐλάβειαν πρὸς τὸν Ἰησοῦν Χριστόν, εἰς τὸν θάνατόν του εἶναι ἡ μόνη προσδοκία καὶ ὅλη ἡ ἐλπίς του, διὰ τὸν ὁποῖον ἔζη, καὶ διὰ τὸν ὁποῖον ἀποθνήσκει· εἰς τὸ ἱλαρόν του πρόσωπον λάμπει ἡ ἐσωτερικὴ ἡσυχία, ἡ θεία παραμυθία καὶ ἡ ἐνίσχυσις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, τὸ ὁποῖον κατοικεῖ εἰς τὴν καρδίαν του· τὰ ὅμματά του καὶ ἡ καρδία εἶναι προσηλωμένα εἰς τὸν οὐρανόν· ὅλη ἡ ὄψις του δεικνύει τὸ τί φρονεῖ ἡ ψυχή του λέγουσα· ἐπιθυμῶ νὰ χωρισθῶ ἀπὸ τοῦ σώματος, καὶ μένω μὲ τὸν Χριστόν· ὁ Ἄγγελος τοῦ Θεοῦ περιμένει τὴν ψυχήν του, ἕως ὅτου νὰ ἔβγῃ ἀπὸ τὸ σῶμα, διὰ νὰ τὴν μεταφέρῃ εἰς τὸν κόλπον τοῦ Θεοῦ· τέλος ἀφ᾿ οὗ χωρισθῇ ἀπὸ τοῦ πηλίνου σώματος, εὐθὺς τρέχει εἰς ἐκεῖνον, τὸν ὁποῖον ἐπίστευσεν, ὅταν ἔζη εἰς τὸν κόσμον μὲ ἀκαταίσχυντον ἐλπίδα, τὸν ὁποῖον μὴ ἰδοῦσα ἠγάπα· μετὰ δὲ ταῦτα παρίσταται εἰς τὸ πρόσωπον αὐτοῦ ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς καὶ σπεύδει νὰ ὑπαντήσῃ αὐτὴν καὶ ἁπλώνει τὰς χεῖρας εἰς αὐτὴν λέγων «εἴσελθε εἰς τὴν χαρὰν τοῦ Κυρίου σου». Ὁ Σατανᾶς τότε βλέπων τὰ τοιαῦτα κατησχυμμένος φεύγει μακράν. Ὁποία χαρὰ καὶ εὐφροσύνη πνευματική, νὰ θεωρῇ τις τὴν μεγαλειότητα τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ καὶ νὰ γίνῃ κοινωνὸς τῆς δόξης του καὶ μακαριότητος, τὴν ὁποίαν οὐδεὶς δύναται νὰ περιγράψῃ! μὲ τοιοῦτον λοιπὸν τίμιον θάνατον τελευτᾷ ὁ δίκαιος ὁ πιστεύων εἰς τὸν Ἰησοῦν Χριστὸν καὶ ἀντιπολεμῶν πάντοτε τὴν ἁμαρτίαν, τὸν κόσμον καὶ τὸν διάβολον. Μετὰ δὲ ταῦτα παύει πλέον ἡ πάλη καὶ τὰ πάθη τοῦ εὐσεβοῦς. Ὤ! πόσον καλὸν ἦτον, ἐὰν αὐτὸ τὸ παράδειγμα τοῦ δικαίου ἠδύνατο νὰ διερεθίσῃ τὸν καθένα εἰς τὸ νὰ φυλάττῃ πάντοτε τὴν πίστιν του ἀμώμητον, νὰ ἀγωνίζεται γενναίως καὶ μὲ προθυμίαν νὰ σπουδάζῃ, διὰ νὰ εἰσέλθῃ διὰ τῆς στενῆς πύλης, καὶ νὰ τελειώσῃ εὐτυχῶς τὸ στάδιον τῆς ζωῆς του! ἐκεῖ αὐτὸν περιμένει ὁ ἔνδοξος καὶ ἀμάραντος στέφανος, καὶ ἡ ἀναφαίρετος καὶ μεγαλοπρεπὴς κληρονομία!
ΕΥΧΗ
Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ! πνευματικὴν χαρὰν θέλει λάβει ἡ ψυχή μου ἐν τῇ ὥρᾳ τοῦ θανάτου, ὅταν αἰσθανθῶ ὅτι Σὲ ἔχω εἰς τὴν καρδίαν μου, ὅτι Σὺ εἶσαι μετ᾿ ἐμοῦ καὶ μὲ παρηγορεῖς! Ποῖος δύναται τότε νὰ μὲ φοβίσῃ ἢ νὰ μὲ κατηγορήσῃ! μήπως αἱ ἁμαρτίαι μου; ἀλλὰ Σὺ μοὶ ἐσυγχώρησας αὐτάς· Σὺ μὲ ἐδικαίωσας, μὲ ἔπλυνας, μὲ ἐκαθάρισας καὶ μὲ ἡγίασας καὶ μὲ τὸ ὑπέρτιμον αἷμά Σου· μήπως τάχα ὁ Σατανᾶς δύναται νὰ μὲ πειράξῃ ἢ νὰ μὲ φοβίσῃ; ὄχι· διότι Σὺ τὸν ἐνίκησας· Σὺ ἐσήκωσας ἀπ᾿ αὐτοῦ τὴν ἐξουσίαν· αὐτὸς δὲν δύναται νὰ κάμῃ τι ἐναντίον μου· διότι Σὺ εἶσαι βοηθός μοι ἀληθῶς Σὺ ἀπέθανες δι᾿ ἐμὲ καὶ ἀνέστης καὶ κάθησαι ἤδη ἐν δεξιᾷ τοῦ Πατρὸς καὶ μεσιτεύεις δι᾿ ἐμέ (Ῥωμ. η´ 34)· τίποτε λοιπὸν δὲν θέλει μὲ χωρίσει ἀπὸ τὴν ἀγάπη Σου. Ἀξίωσόν με, γλυκύτατε Ἰησοῦ, νὰ ζῶ διὰ Σέ, καὶ νὰ ἀποθάνω διὰ Σέ. Δός μοι τὴν χάριν διὰ νὰ προσκοληθῶ εἰς Ἐσὲ ἀληθῶς καὶ πιστῶς καὶ ποτὲ νὰ μὴ μακρυνθῶ ἀπὸ Σοῦ. Δός μοι τὴν χάριν διὰ νὰ ἀποθνήσκω καθ᾿ ἡμέραν, τοὐτέστι νὰ νεκρώνω ὅλας τὰς κακάς μου ἐπιθυμίας, ὅσαι εἶναι ἐναντίαι πρὸς Σέ, ὥστε μὲ τοῦτο νὰ ἐλευθερωθῇ ἡ καρδία μου ἀφ᾿ ὅλων τῶν γηΐνων πραγμάτων, τὰ ὁποῖα δὲν θέλω λάβει μετ᾿ ἐμοῦ εἰς τὸν θάνατον· ἐμφύτευσον ἐν ἐμοὶ τὸν ἔνθερμον πόθον πρὸς ἀπόλαυσιν τῆς οὐρανίου Σου βασιλείας, ὥστε νὰ ζῷ ἐν τῷ κόσμῳ, ὡς ἐν τῷ οὐρανῷ, ὅπου ὀνομάζομαι πολίτης· αὕτη ἡ μακαρία ἐλπίς, ὅτι θέλω ἀξιωθῇ ποτε νὰ ζῶ αἰωνίως μετὰ Σοῦ, εἴθε νὰ αὐξήσῃ εἰς ἐμὲ τὸν ζῆλον εἰς τὸ νὰ κάμνω ἐδῶ τὸ ἀγαθὸν ἀκαμάτως, ὥστε νὰ συνάζω ἐκεῖ τοὺς καρποὺς αἰωνίως. Γλυκύτατε Σῶτερ! χάρισόν μοι διὰ νὰ μὴ παύσω ποτὲ ἀπὸ τοῦ νὰ ἐλπίζω εἰς Σὲ καὶ εἰς τὴν εὐσπλαγχνίαν καὶ ἀγάπην Σου. Πρὸς τούτοις νὰ ἐνθυμοῦμαι τὰ πάθη καὶ τὸν θάνατόν Σου καὶ τὰς ἀτιμήτους εὐεργεσίας Σου. Ὅπως δοξάζω Σε, σὺν τῷ ἀνάρχῳ σου Πατρὶ καὶ τῷ Παναγίῳ Πνεύματι, νῦν καὶ ἀεὶ καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.
ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΣ ΚΑΘΡΕΠΤΗΣ
ΙΧΝΟΓΡΑΦΙΑ Ι´
Περὶ τοῦ φρικτοῦ θανάτου τοῦ ἀσεβοῦς καὶ τῆς ἀνταποδόσεως αὐτοῦ.
Εἰς τὴν τοιαύτην παναθλίαν κατάστασιν εὑρίσκεται ὁ ἀμετανόητος ἁμαρτωλὸς κείμενος εἰς τὸν κράββατον τοῦ θανάτου· τὸ μὲν σῶμα του κακῶς πάσχει, τὸ δὲ πνεῦμά του εἶναι πλῆρες φόβου καὶ τρόμου, διότι ἔφθασεν ὁ καιρὸς τῆς κρίσεως τῶν ἔργων του. Αὐτὸς δὲν ἐλπίζει παντελῶς καμμίαν βοήθειαν καὶ οὔτε παραμικρὰν αἰσθάνεται, διότι δὲν ἐπίστευσεν εἰς τὸν Θεὸν καὶ Σωτῆρά του· ὁ θάνατος παρίσταται ἔμπροσθεν εἰς τὰ ὄμματά του καὶ φοβερίζει αὐτόν, ὅτι θέλει τῷ στερήσει τὰ πάντα, δηλ. ὅλας τὰς εὐφροσύνας, ὅλα τὰ κτήματα, ὅλας τὰς ἀξίας καὶ τὰς σωματικὰς τρυφάς, καὶ ἐν γένει εἰπεῖν ὅλα τὰ ἀγαθά του. Ὁ Σατανᾶς τοῦ δεικνύει τὸ κατάστιχον ὅπου εἶναι καταγεγραμμέναι αἱ ἁμαρτίαι του, εἰς τὰς ὁποίας πρότερον μὲν τὸν κατέσυρε παριστάνων αὐτὰς ἡδονικὰς καὶ γλυκείας· ἤδη δὲ τὸν φοβερίζει δι᾿ αὐτῶν κατατήκει τὴν συνείδησίν του, παριστάνων διὰ τῆς ἁμαρτίας ἀνταπόδοσιν ἥτις τὸν περιμένει· τοὐτέστιν ἡ αἰώνιος κόλασις, καὶ κατάρα, καὶ ἡ ἀτελεύτητος βάσανος εἰς τὸν Ἅδην. Αὐτὸς εὑρισκόμενος εἰς ἀπελπισίαν, βλέπει τριγύρω του, πλὴν δὲν θεωρεῖ ἄλλο εἰμὴ τρομερὰ πνεύματα· ἡ συνείδησίς του ἕως τώρα ἐκοιμᾶτο, ἤδη, δέ, ἀφ᾿ οὗ ἐξύπνησε βασανίζει αὐτὸν καὶ ἐπιπλήττει πολλαχῶς, καὶ μὲ τοῦτο τὸν φέρει εἰς μεγάλην φρίκην· αὐτὸς βλέπει τὸν Ἅδην καὶ τὴν ἄβυσσον, ἡ ὁποία εἶναι ἀνοικτὴ καὶ ἑτοίμη νὰ τὸν καταπίῃ διὰ παντός, ἐπειδὴ αἱ ἁμαρτίαι ἐσκλήρυναν πλέον τὴν καρδίαν του καὶ ἔγεινεν ἀνενέργητος εἰς πᾶσαν ἀρετήν· διὰ τοῦτο αὐτὸς δὲν δύναται νὰ ἀκούσῃ πλέον καμμίαν παρηγορίαν, διότι ἐκωφώθη, καὶ δὲν ἀκούει πλέον τὴν φωνὴν τοῦ Θεοῦ· αὐτὸς ἀποστρέφεται τὸν ἀγαθὸν Ἄγγελον (ἤτοι τὴν χάριν), ὅθεν καὶ αὐτὸς ἀπομακρύνεται καὶ ἀφίνει τὸν ἁμαρτωλὸν εἰς ἀπελπισίαν, εἰς τὴν ὁποίαν αὐτὸς μόνος θεληματικῶς ἔπεσε· καὶ λοιπὸν ἀφ᾿ οὗ ἀφήσῃ ὁ ἁμαρτωλὸς τὸ πνεῦμα, παριστάνεται ἔμπροσθεν εἰς τὸ κριτήριον τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ καὶ ἀκούει ἀπὸ τὸ στόμα τοῦ Κριτοῦ αὐτοῦ, τὸν ὁποῖον εἰς τὸν καιρὸν τῆς ζωῆς του δὲν ἠγάπα, εἰς τὰ λόγιά του δὲν προσεῖχε, τὰς ἐντολάς του παρέβαινε, τὸ ἔλεός του κατεφρόνει, τὸ αἷμα του κατεπάτει· ἀκούει, λέγω, τώρα τὴν ἀνίλεων ἀπόφασιν· «ὕπαγε κατηραμένε ὡς τὸ πῦρ τὸ αἰώνιον!».
Τοιαύτας ἀμοιβάς, ἀδελφοί μου Χριστιανοί, κάμνουσιν εἰς ἡμᾶς αἱ ἁμαρτίαι καὶ ἡ πρόκλησις τοῦ κόσμου! ὁ ἁμαρτωλὸς κατακριμένος ὢν ὑπὸ τοῦ Θεοῦ καὶ ἀπεριμμένος, ἐξωρισμένος τοῦ οὐρανοῦ, αἰωνίως ἀπομεμακρυσμένος, ἀπὸ προσώπου τοῦ Θεοῦ, κρημνίζεται εἰς τὴν ἄβυσσον εἰς παντοτεινὴν ἀθλίαν κατάστασιν, εἰς τὸ πῦρ τὸ οὐδέποτε σβύνον, καὶ γίνεται κατάβρωμα τοῦ σκώληκος οὐδέποτε τελευτῶντος.
Ἄχ! πόσοι ἄνθρωποι τρέχουσιν εἰς αὐτὴν τὴν αἰώνιον ἀπώλειαν! ὦ πόσοι ὀνομάζονται Χριστιανοί, δὲν θέλουσιν ὅμως νὰ γίνωσι τοιοῦτοι καὶ κατὰ τὰ ἔργα! αὐτοὶ ἁμαρτάνουσιν, ἐκπληροῦσι τὰς αἰσχρὰς ἐπιθυμίας των καὶ τὰ πάθη, ἐκδίδονται εἰς τὴν φιλαργυρίαν, εἰς τὸν φθόνον, χαίρουσιν ὅταν βλέπωσι τὴν δυστυχίαν τοῦ πλησίον, παραδίδονται εἰς τὴν ἀσωτίαν, ὀκνηρίαν, ὀργήν, ἀκροσίαν καὶ μέθην, καὶ ἐν γένει εἰς πᾶσαν ρυπαρὰν ἐπιθυμίαν σαρκικήν· αὐτοὶ μολονότι ἐξομολογοῦνται τὰς ἁμαρτίας των, πλὴν ὄχι μὲ ἀπόφασιν ὅτι θέλουσι διορθωθῇ, ἀλλὰ μόνον διὰ τὴν συνήθειαν κάμνουσι τοῦτο· ἔπειτα δὲ πάλιν ἁμαρτάνουσι, δηλ. μένουσιν εἰς τὰς κακάς των ἕξεις· πάλιν ἐξομολογοῦνται καὶ πάλιν ἁμαρτάνουσι, καὶ τοῦτο κάμνουσι μέχρι τέλους ζωῆς μὴ φροντίζοντες καθόλου περὶ τῆς ἀληθινῆς μετανοίας τῶν ἁμαρτιῶν αὐτῶν, μήτε ἐπιστρέφουσιν ἐνθέρμως καὶ ὁλοψύχως πρὸς τὸν Ἰησοῦν Χριστὸν τὸν Σωτῆρά των καὶ μήτε ζητοῦσι τὴν θείαν του χάριν· διὰ τοῦτο αὐτοὶ μένουσιν εἰς τὴν προτέραν των ἀθλίαν κατάστασιν ὑποκείμενοι εἰς τὴν ἁμαρτίαν, τέκνα τοῦ κόσμου, δοῦλοι διαβόλου, καὶ κάμνοντες μερικὰς ἀγαθοεργίας κατ᾿ ἐπιφάνειαν μόνον καὶ ἀναγκαστικῶς πείθουσι τὸν ἑαυτόν των, ὅτι αὐτοὶ δὲν ἔχουσι καμμίαν ἰδιαιτέραν ἀνάγκην εἰς τὸ νὰ μεταβάλωσι τὴν καρδίαν των καὶ νὰ ἐπιστεύσωσιν εἰς τὴν ἀλήθειαν· ἔπειτα δὲ ἔρχεται ὁ αἰφνίδιος θάνατος καὶ τοὺς ἁρπάζει καὶ καθὼς αὐτοὶ ἔσπειραν εἰς τὴν σάρκα, τοιουτοτρόπως ἀπ᾿ αὐτὴν θερίζουσι τὴν ἀπώλειαν, ἐπειδὴ ὅ,τι σπείρει ὁ ἄνθρωπος ἐκεῖνο καὶ θερίζει· ἔτι μᾶλλον φοβερὸς εἶναι ὁ θάνατος ἐκείνων, οἱ ὁποῖοι ἔλαβον μὲν τὴν χάριν ἀπὸ τὸν Θεόν, δὲν ἐφύλαξαν δὲ αὐτὴν καὶ ἐγνώρισαν μὲν τὸν Χριστὸν πλὴν δὲν ἔμειναν εἰς αὐτόν, ἀλλὰ πάλιν ἐξέπεσαν καὶ ἐξεδόθησαν εἰς τὸν κόσμον καὶ εἰς τὰς ἁμαρτίας, καθὼς γράφει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος ἐν τῇ πρὸς Ἑβραίους ἐπιστολῇ (Ἑβρ. ι´ 26· στ´ 4, 7) λέγων· «ἑκουσίως γὰρ ἁμαρτανόντων ἡμῶν μετὰ τὸ λαβεῖν τὴν ἐπίγνωσιν τῆς ἀληθείας, οὐκ ἔτι περὶ ἁμαρτιῶν ὑπολείπεται θυσία, φοβερὰ δέ τις ἐκδοχὴ κρίσεως, καὶ πυρὸς ζῆλος ἐσθίειν μέλλοντος τοὺς ὑπεναντίους καὶ ἀδύνατον γὰρ τοὺς ἅπαξ φωτισθέντας, γευσαμένους τε τῆς δωρεᾶς τῆς ἐπουρανίου καὶ μετόχους γεννηθέντας Πνεύματος Ἁγίου, καὶ καλὸν γευσαμένους Θεοῦ ρῆμα δυνάμεις τε μέλλοντος αἰῶνος, καὶ παραπεσόντας πάλιν ἀνακαινίζειν εἰς μετάνοιαν, ἀνασταυροῦντες ἑαυτοῖς τὸν Υἱὸν τοῦ Θεοῦ καὶ παραδειγματίζοντας».
Ὦ ταλαίπωροι καὶ ἁμαρτωλοί! ὅσοι παρεδίδεσθε εἰς τὰ αἰσχρὰ πάθη σας! ἠξεύρετε ἄρα γε τὸ τί ἀγαπᾶτε; ἐσεῖς ἀγαπᾶτε τὸν θάνατον καὶ τὸν ὄλεθρον· ἐκεῖνο τὸ ὁποῖον τώρα σᾶς ἀπατᾷ θέλει ἔλθει καιρὸς νὰ βασανίσῃ· συλλογισθῆτε τὴν διεστραμμένην ὁδόν σας καὶ μισήσατε τὸ κακόν! ἀποστραφῆτε τὰς ἡδονὰς τῆς ἁμαρτίας, αἱ ὁποῖαι σᾶς φέρνουν εἰς ἀπώλειαν! ἀκούσατε τὴν γλυκεῖαν φωνὴν τοῦ ἀγαθοῦ σας ποιμένος Ἰησοῦ Χριστοῦ, τὴν καλοῦσαν ὑμᾶς ἔλθετε πρός με λέγουσαν, τὸ αἷμα μου σᾶς ἐκαθάρισεν ἀπὸ τὰς ἁμαρτίας σας, τὰς ὁποίας ἐγὼ ἐσυγχώρησα, καὶ θέλω σᾶς καταστήσει εὐδαίμονας εἰς ἐσᾶς τὰ πρόβατά μου. Ἐγὼ ἐχάρισα ζωὴν αἰώνιον. «Μὴ σκληρύνητε τὰς καρδίας σας ἀδελφοί, ἐναντίον τῆς γλυκείας φωνῆς τοῦ ἀγαθοῦ τούτου Ποιμένος, ἵνα μὴ ἀκούσητέ ποτε τὴν φοβερὰν ἐκείνην φωνήν του ὡς κριτοῦ λέγοντος· Ἀπέλθετε ἀπ᾿ ἐμοῦ οἱ κατηραμένοι εἰς τὸ πῦρ τὸ αἰώνιον! φοβερὸν τὸ ἐμπεσεῖν εἰς χεῖρας Θεοῦ ζῶντος» (Ἑβρ. ι´ 31).
ΕΥΧΗ
Δίκαιος εἶ Κύριε, καὶ εὐθεῖς αἱ κρίσεις Σου, παρὰ Σοὶ οὐκ ἔστι προσωποληψία· Σὺ ἀποδώσεις ἑκάστῳ κατὰ τὰ ἔργα αὐτοῦ· ὅστις δὲν μεταννοεῖ, καὶ δὲν πιστεύει εἰς τὸν θεῖον λόγον Σου, οὔτε φυλάττει αὐτόν· ἐκεῖνος ἤδη κατακεκριμένος εἶναι, καὶ δὲν θέλει ἴδει ζωήν, αἰωνίως θέλει μένει εἰς τὸν θάνατον. Ὅσον εἶσαι φιλεύσπλαγχνος εἰς τοὺς εὐσεβεῖς καὶ ὀρθοδόξους, τόσον εἶσαι φοβερὸς εἰς τὸν ἀμετανόητον ἁμαρτωλόν, καὶ μὴ ἐπιστρέφοντα πρὸς Σέ! ὦ Κύριε καὶ Σωτήρ μου, Σὺ μὲ ἠλευθέρωσας ἀπὸ τὴν ἁμαρτίαν, ἀπὸ τὸν θάνατον καὶ ἀπὸ τὸν ἅδην, δυνάμωσόν με ὥστε εὐκαίρως ν᾿ ἀποστρέψω πρὸς Σέ, ἐξέγειρόν με, διὰ νὰ μὴ μὲ ἁρπάσῃ ὁ θάνατος, ἀλλὰ νὰ ἀπολαύσω κἀγὼ τῆς αἰωνίου ζωῆς. Σύντριψον τὴν καρδίαν μου διὰ νὰ σοὶ προσφέρω ἀληθινὴν μετάνοιαν, καὶ ν᾿ ἀκολουθῶ τὰς ἐμπνεύσεις τοῦ Ἁγίου σου Πνεύματος, διὰ τοῦ ὁποίου καὶ νὰ ἀποκατασταθῶ νέος ἄνθρωπος, καὶ ἔπειτα πλέον νὰ ζῶ καὶ ἀποθάνω διὰ Σέ. Πρεσβείαις τῆς Παναχράντου Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου καὶ ἀειπαρθένου Μαρίας τῆς Παναμώμου Μητρός Σου καὶ πάντων τῶν ἁγίων σου. Ἀμήν.
ΠΕΡΙ ΧΩΡΙΣΜΟΥ ΨΥΧΗΣ
Τοῦ Ἁγίου Μακαρίου
.
Λέγει πάλιν ὁ ἀδελφός· παρακαλῶ νὰ μοῦ εἰπῇς ἔχει πόνον καὶ βίαν ἡ ψυχή, χωριζομένη ἐκ τοῦ σώματος, ἢ μετὰ ἀνέσεως καὶ γαλήνης ἐξέρχεται; ὁ δὲ Ὅσιος εἶπε· τέκνον, ἐπειδὴ ἀκόμη δὲν ἀπέθανον, τί γνωρίζω; κατὰ δὲ θεωρίαν σου λέγω, καὶ πρόσεχε· εἶναι δίκαιοι, καὶ δίδουσι πικρὸν θάνατον, καὶ εἶναι ἁμαρτωλοὶ καὶ δίδωσι γλυκὺ θάνατον. Ἀλλ᾿ οὖν ὁ πικρὸς θάνατος τοῦ δικαίου, ἐπέρνει αὐτοῦ τὰς πικρὰς ἁμαρτίας, εἴτι ὡς ἄνθρωπος ἐν τῷ βίῳ ἥμαρτεν. Οὐδεὶς γὰρ ἀναμάρτητος, εἰ μὴ μόνος ὁ Θεός. Ὁ δὲ γλυκὺς θάνατος τοῦ ἁμαρτωλοῦ, ἐπέρνει αὐτοῦ τὸ μικρὸν δικαίωμα, ὅπερ πολλάκις μετὰ βίας ἐποίησε, καὶ ἀπέρχεται ὁ μὲν δίκαιος, πάνυ καθαρός, ὁ δὲ ἁμαρτωλὸς πάνυ ἀκάθαρτος.
Καὶ λέγω σοι τέκνον, ὅτι ἐὰν καὶ πικρὸς φαίνεται τοῦ δικαίου ὁ θάνατος, ἀλλὰ πρὸς ὥραν· ἀλλὰ ἀπὸ τότε πάντοτε χαίρεται καὶ ἀγάλλεται εὐφροσύνως. Τῷ δὲ ἁμαρτωλῷ, ἐὰν καὶ πρὸς ὥραν φαίνεται γλυκὺς ὁ θάνατος, ἀλλὰ πάντοτε φλέγεται, καὶ παιδεύεται ἐν τῷ ἀσβέστῳ πυρί. Εἶναι δὲ καὶ ἄνομοι ἄλλοι καὶ δίδωσι πικρὸν θάνατον, καὶ παρευθὺς τῇ κολάσει παραπέμπονται. Εἶναι δὲ καὶ ἄλλοι δίκαιοι, καὶ δίδωσι γλυκὺ θάνατον, καὶ παρευθὺς φέρονται εἰς τὴν αἰώνιον Ζωήν. Πολλαὶ γάρ εἰσιν αἱ κρίσεις τοῦ Θεοῦ, καὶ διακρίνει τοῦ καθ᾿ ἑνὸς τὸν βίον πρέποντι θανάτῳ. Καὶ λοιπὸν κατὰ τὴν πολιτείαν τοῦ καθ᾿ ἑνὸς ἀνθρώπου, καὶ τέλος αὐτῷ ἀποδείχνει ὁ δίκαιος κριτής· οὐκ ἔστιν οὖν τέκνον τὸ ἀποθανεῖν φόβος, ἀλλὰ τῇ ὥρᾳ ἐκείνῃ κριθῆναι.
Ὅταν λοιπὸν ἐξέλθη ἡ ψυχὴ ἐκ τοῦ σώματος αὐτῆς, παραλαμβάνουσιν αὐτὴν Ἄγγελοι πολλοί, συντρέχουσι δὲ καὶ ἐκεῖνοι οἱ Ἄγγελοι ὁποῦ φυλάσσουν τὸ γένος τῶν Χριστιανῶν, καὶ περιμένουν νὰ ἰδοῦσι τί μέλλει γενέσθαι εἰς τὴν ψυχὴν ἐκείνην. Συνάγονται δὲ καὶ πλήθη δαιμόνων, καὶ στέκονται τότε ἐκεῖ· καὶ οἱ μὲν Ἄγγελοι διαλαλοῦσι τὰ ἀγαθὰ αὐτῆς ἔργα, οἱ δὲ δαίμονες τὰ πονηρά· οὕτως οὖν ἵστανται τὰ δύο μέρη, καὶ περιμένουν νὰ ἔλθῃ ἄνωθεν ἡ ἀπόφασις, ἢ τῆς σωτηρίας, ἢ τῆς κατακρίσεως. Ποῖον λοιπὸν κόπον καὶ πόνον καὶ θλίψιν νομίζεις νὰ ἔχῃ ἡ ψυχὴ ἐν τῇ ὥρᾳ ἐκείνῃ; ἄλλοτε μὲν ἐννοοῦσα ἐὰν ἀπωλείας ἀπόφασις θὰ ἔλθῃ, τρομάζει ἐκ τοῦ φόβου· ἄλλοτε δὲ σωτηρίας ἀπόφασις νὰ ἔλθῃ, πυκνῶς τὰς χεῖρας εἰς ὕψος σηκώνουσα, καὶ παρακαλῇ νὰ μὴν δοθῇ εἰς τὰς χεῖρας τῶν σκοτεινῶν δυνάμεων. Ἔχουσι καὶ οἱ Ἄγγελοι τότε πολὺν κόπον, ἐλπίζοντες νὰ δεχθοῦν σωτηρίας ἀπόφασιν. Ὁμοίως καὶ τὰ πονηρὰ πνεύματα περιμένουν νὰ ἀπολαύσουν ἀπωλείας ἀπόφασιν, καὶ ὅπου λοιπὸν νεύσει ὁ δίκαιος κριτής, ἐκεῖ καὶ ἀπολύεται ἡ ψυχή· ἢ τοῖς Ἀγγέλοις τοῦ Θεοῦ εἰς σωτηρίαν, ἢ τοῖς πονηροῖς δαίμοσιν εἰς ἀπώλειαν. Τοῦτο ἐστι τέκνον ὁ φόβος καὶ ὁ τρόμος καὶ ἡ δειλία, τὸ μὴ κατακριθῆναι εἰς ἀπώλειαν, καὶ τὸ μὴ ἐμπεσεῖν εἰς χεῖρας τῶν πονηρῶν δαιμόνων, ἐπειδὴ τὸ ἀποθανεῖν, φυσικὸν πρᾶγμα ἐστὶ τοῖς πᾶσι προκείμενον· τότε λοιπόν, τότε ὀδυνᾶται ἡ ψυχὴ βιαίως, ὅτε μέλλει νὰ ἀκούσῃ τὸ πρόσταγμα τοῦ Θεοῦ, καὶ τρέμει, μήποτε καταλάβῃ αὐτὴν πρόσταξις εἰς ἀπώλειαν φέρουσα.
ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΣ ΚΑΘΡΕΦΤΗΣ
ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΣ ΚΑΘΡΕΦΤΗΣ by on Scribd
πηγη: http://tokandylaki.blogspot.com , https://orthognosia.blogspot.com/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου