Παναγιώτης Κανελλόπουλος (1902-1986), κοινωνιολόγος, φιλόσοφος, ιστορικός, ακαδημαϊκός. Διετέλεσε δύο φορές πρωθυπουργός της χώρας (για σύντομο χρονικό διάστημα). Άφησε πίσω του ένα σημαντικό πνευματικό έργο αποτελούμενο από 200 βιβλία στους τομείς της κοινωνιολογίας, της φιλοσοφίας και της λογοτεχνίας. Ήταν ένας διανοούμενος, ο οποίος προσπάθησε να συνθέσει την πνευματική δημιουργία με την πολιτική δράση.
Το παρακάτω κείμενο είναι απόσπασμα από τον εξαιρετικό πρόλογο του αειμνήστου Παναγιώτη Κανελλόπουλου στο βιβλίο με τον τίτλο « Για μια Χριστιανική Δημοκρατία» ( τιτλ. πρωτ. «Towards Christian Democracy”) του Sir Stafford Cripps (μτφ. Λίνας Κάσδαγλη), εκδ. 1949 ( 3000 αντιτυπ.).
Θεωρίες και ιδεολογίες είναι είδωλα που παρασύρουν σε φανατισμούς, σε μονομέρειες, σε αρνητικά πάθη, σε μίσος. Η αλήθεια-κι αυτό ακριβώς είναι το απόλυτο κριτήριο της αλήθειας-κάνει τον άνθρωπο νάναι ο εαυτός του (νάχει ρίζαν εν εαυτώ), νάναι προσωπικά υπεύθυνος απέναντι του πλησίον του, νάναι ηθικά και πνευματικά συγκρατημένος, να κατανοεί, ν’ αγαπάει, να μην εκδικείται ποτέ όταν τιμωρεί, καθώς επίσης να συγχωρεί. Οι ιδεολογίες, ακόμα κα οι καλύτερες, παράγουν οπαδούς. Η αλήθεια παράγει προσωπικότητες. Οι οπαδοί, ανάλογα με τις περιστάσεις, γίνονται αγέλες ή στίφη. Οι προσωπικότητες-και προσωπικότητες είναι οι αγράμματοι ψαράδες της Γαλιλαίας και όχι οι μορφωμένοι Φαρισαίοι-προσφέρονται, χαρίζονται, δίνονται ακόμα και σ’ εκείνους που είναι ξένοι, διαφορετικοί, αντίθετοι. Ο Χριστιανισμός είναι αλήθεια, δεν είναι ιδεολογία.
Ο Χριστιανισμός δεν έχει ακόμα επικρατήσει. Είναι πολύ λίγοι ακόμα στον κόσμο οι χριστιανοί. Τα εκατομμύρια των ανθρώπων που ακολουθούν τυφλά τις διάφορες ιδεολογίες δεν είναι χριστιανοί. Αλλά και οι περισσότεροι από εκείνους που αντιμετωπίζουν και πολεμούν τις ιδεολογίες ως ασύδοτα άτομα, ως τυφλά όργανα ατομικών συμφερόντων, και αρκούνται σε στάση αρνητική, σε αντίδραση, δεν είναι χριστιανοί. Ο χριστιανός έχει χρέος ν’ αντιμετωπίζει τα στίφη των ιδεολογιών, αλλά και τα εγωιστικά συμφέροντα ή την ασυδοσία μέσα του° ιδού γαρ η βασιλεία του Θεού εντός υμών εστιν. Τα στίφη των βαρβάρων ή των ιδεολόγων μπορεί να γκρεμίζουν τα τείχη της Ιππώνος° νικητής μένει ωστόσο, πεθαίνοντας ο Αυγουστίνος° νικητής μένει, κι όταν ακόμα ηττάται εξωτερικά, εκείνος που ενίκησε τον εχθρό μέσα του. Κι όταν είναι πολλοί όσοι έχουν νικήσει μέσα τους τον εχθρό, τότε δεν πέφτουν ούτε τα εξωτερικά τείχη της Ιππώνος, όση κι αν είναι η πίεση των βαρβάρων. Η Κωνσταντινούπολις έπεσε, γιατί κ’ οι πολιορκημένοι είχαν δυστυχώς χάσει απέναντι του Θεού το δικαίωμα να είναι καλύτεροι από τους βαρβάρους που πολιορκούσαν την πόλη τους° είχαν νικηθεί από τον πειρασμό πριν νικηθούν από τους βαρβάρους° είχαν διαιρεθεί σε δυο ιδεολογικές παρατάξεις° και μάλιστα εν ονόματι του Χριστιανισμού, χρησιμοποιώντας τ’ όνομά του για να συγκαλύψουν τα είδωλα που είχαν ξαναγεννηθεί μέσα τους.
Στις ώρες που έρχονται πρέπει να προσέξουμε πολύ. Οι πρόσκαιρες εξωτερικές νίκες κατά βαρβάρων δεν πρέπει να μας παρασύρουν στον εγωισμό ή στη θριαμβολογία, στην αντίδραση ή στην αμεριμνησία. Καμιά νίκη δεν θάναι οριστική αν δεν νικήσουμε και τον εχθρό μέσα μας, αν δεν γίνουμε «θαρραλέοι χριστιανοί», αν δεν αλλάξουμε μέσα στο πλαίσιο μιας αληθινά «χριστιανικής δημοκρατίας» τον τρόπο της ζωής μας, αν δεν επιχειρήσουμε έστω να τον αλλάξουμε, αν δεν κάνουμε το πρώτο τουλάχιστον βήμα. Γιατί ούτε το πρώτο αυτό βήμα δεν έγινε ακόμα στον κόσμο.
Δεκέμβριος 1949
Παναγιώτης Κανελλόπουλος
« Να ‘’ μεταχειριστούμε’’ το Θεό σαν ένα συνεργάτη που βρίσκεται πάντοτε κοντά μας, για να μας βοηθήσει να κάνουμε το σωστό, και τότε θα γίνουμε ικανοί να μεταμορφώσουμε τον πολιτισμό μας ωφελώντας αφάνταστα τους συνανθρώπους μας. Σ’ αυτόν τον αγώνα μάς προσκαλεί ο Χριστιανισμός-κι αν σήμερα η πρόσκλησή του μας φαίνεται άτονη, το λάθος είναι σε μας που λεγόμαστε χριστιανοί. Εμείς αποτύχαμε και όχι ο Χριστός. Εκείνος μας δίνει τη δύναμη και την ελεύθερη βούληση να Τον ακολουθήσουμε ή να εγκαταλείψουμε την πίστη μας. Το κάλεσμά Του αντηχεί πάντοτε. Όσο πιο μεγάλες είναι οι δυσκολίες μας, όσο πιο πολλές οι περιπλοκές μας, τόσο βαθύτερη είναι η ανάγκη να αποκριθούμε σ’ αυτό το κάλεσμα. Κραταιούσθε και γίνεσθε είς άνδρας».
(« Για μια Χριστιανική Δημοκρατία», του Sir Stafford Cripps). ).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου