'' 17 Δεκεμβρίου είναι τ' Αγίου''

Κ.Σ.

Όταν  οι  ζακυνθινοί  μιλάνε μεταξύ τους και λένε '' θα πάω να προσκυνήσω τον Άγιο'', '' το δωμάτιο τ' Αγίου '', '' πέφτουνε σμπάρα για τα βγαρσίματα τ' Αγίου'', ''ο Άγιος είναι  στη θύρα'', ''ανήμερα τ' Αγίου'', ''τα μπασίματα τ' Αγίου'', δεν χρειάζεται να προσδιορίσουν σε ποιον Άγιο αναφέρονται. Για τους ζακυνθινούς ένας είναι ο Άγιος τους. Ο αγ. Διονύσιος ο Ζακυνθινός· και με τις παραπάνω φράσεις οι ζακυνθινοί εννοούν:

1.τον Ιερό Ναό  του αγ. Διονυσίου, που δεσπόζει στο λιμάνι της Ζακύνθου, με το βενετσιάνικο ''καμπαναρίο'' ( κωδωνοστάσιο), κατά το ζακυνθινό γλωσσικό  μουσικό ιδίωμα, αποτέλεσμα της μακραίωνης παρουσίας των Ενετών  στο νησί· 2. το δωμάτιο του Αγίου, που βρίσκεται η λάρνακα, με σχέδιο εξαιρετικής τέχνης του ζακυνθινού αγιογράφου Ν. Καντούνη, όπου και φυλάσσεται το άφθαρτο σκήνωμα του Αγίου·

3. τους πυροβολισμούς, όταν στη Χώρα ( στην πόλη της Ζακύνθου) ακούγονται οι μελωδικές βενετσιάνικες καμπάνες από τον Ναό και η λάρνακα με το σκήνωμα του Αγίου τοποθετείται όρθια στην είσοδο, στη '' θύρα'' του δωματίου του· 4. ότι είναι η ημέρα εορτασμού του Αγίου είτε της κοιμήσεως, στις 17 Δεκεμβρίου, είτε της ανακομιδής, στις 24 Αυγούστου,  του ιερού σκηνώματος από τα ''Στροφάδια''-κατά τους ζακυνθινούς- (Στροφάδες νήσους), όπου είχε ασκητέψει ο Άγιος στην Ιερά Μονή της Μεταμορφώσεως και εκεί είχε ζητήσει να ταφεί ·και 5. ότι μετά το πέρας των τριήμερων εορτασμών,  η λάρνακα με το άγιο λείψανο του Αγίου μεταφέρεται από τη ''θύρα'' (είσοδο) μέσα στο δωμάτιό του. Ο άγιος Διονύσιος για τους ζακυνθινούς είναι η καθημερινότητά τους, ακόμη και όταν θέλουν να επιβεβαιώσουν ότι αυτό που λένε είναι αλήθεια· ''Μα τον Άγιο'' θα τους ακούσετε να λένε. Είναι ο προστάτης του νησιού, που ο εγκέλαδος ζηλεύει την γλυκιά ήπια ομορφιά του και το επισκέπτεται συχνά- πυκνά με καταστρεπτικές συνέπειες, με τελευταίο τον ιδιαίτερα καταστρεπτικό σεισμό του 1953, που ισοπέδωσε την πόλη της Ζακύνθου, πλην ελαχίστων, μετρημένων στα δάχτυλα του ενός χεριού, κτιρίων. Ο αγ. Διονύσιος είναι στην καρδιά του κάθε ζακυνθινού, είναι ο πατέρας του, ο προστάτης του, μέλος της οικογένειάς του, ακόμη και αν δεν είναι ιδιαίτερα πιστός. 

''Η λιτανεία του Αγίου Διονυσίου επί Ενετοκρατίας'' (1766· τμήμα πίνακα ''μακράς συνθέσεως, της ενετικής σχολής''· έργο του Ν. Κουτούζη ( 1741-1813), ενός από τους κορυφαίους αγιογράφους της Ζακύνθου).

Ο άγιος Διονύσιος γεννήθηκε το 1547 στον Αιγιαλό της Ζακύνθου. Το κατά κόσμον όνομά του ήταν Δραγανίγος ή Γραδενίγος Σιγούρος (ή Σηκούρο). Η οικογένειά του ήταν εύπορη και με τίτλο ευγενείας. Εκάρη μοναχός στην Ιερά  Μονή της Μεταμορφώσεως των Στροφάδων νήσων- σύμπλεγμα νησιών νότια της Ζακύνθου- και έλαβε το όνομα Δανιήλ. Αργότερα, παρά τις επιφυλάξεις του ο ταπεινός Άγιος εχρίσθη ιερέας.  Το 1577 πήγε στην Αθήνα με σκοπό να επισκεφθεί τους Αγίους Τόπους. Όμως, ο  τότε αρχιερέας των Αθηνών Νικάνορας, διακρίνοντας τις αρετές του Αγίου, μετά από πιέσεις και παρακλήσεις του στον Άγιο, τον έπεισε να γίνει Επίσκοπος Αιγίνης με το όνομα Διονύσιος. Ο αγ. Διονύσιος αναδείχθηκε διδάσκαλος, πατέρας και παιδαγωγός του ποιμνίου του. Η φήμη του είχε διαδοθεί παντού, αλλά αυτός παρέμενε απλός και ταπεινός. Παραιτήθηκε από τον τίτλο του επισκόπου, επέστρεψε στην Ζάκυνθο και εγκαταβίωσε στην Ιερά Μονή της Θεοτόκου της Αναφωνητρίας. Η οικογένεια του αγ. Διονυσίου ( Σιγούροι) είχε συνεχείς διαμάχες με την οικογένεια Μονδίνου και, σε μία από αυτές, ο αδελφός του Αγίου, Κωνσταντίνος, δολοφονήθηκε. Όταν ο δολοφόνος, προσπαθώντας να διαφύγει την σύλληψη, κατέφυγε στην Μονή της Αναφωνητρίας, όπου ο Άγιος ήταν ηγούμενος, του ομολόγησε την δολοφονία του αδελφού του. Ο αγ. Διονύσιος, παρά την θλίψη του για τον χαμό του αδελφού του, συγχώρεσε τον δολοφόνο, τον  έκρυψε και τον φυγάδευσε, μιμούμενος το άγιο παράδειγμα του Κυρίου Ιησού Χριστού. 

         

  Ο αγ. Διονύσιος κοιμήθηκε στις 17 Δεκεμβρίου 1622 και ετάφη στη Μονή Μεταμορφώσεως των Στροφάδων. Το 1703 το οικουμενικό Πατριαρχείο τον ανακήρυξε  Άγιο, αν και, πριν ακόμη την αγιοκατάταξή του, οι ζακυνθινοί τον τιμούσαν ως Άγιο. Τα θαύματα του αγ. Διονυσίου είναι πολλά. Αντί άλλων, θα καταθέσω την δική μου ομολογία θαύματος· το έτος 1994, ο αγ. Διονύσιος με διέσωσε από βέβαιο θάνατο σε σοβαρό τροχαίο ατύχημα, που επισυνέβη στην, γνωστή σε όλους, ιδιαίτερα επικίνδυνη και κατ' ευφημισμόν Εθνική Οδό Πατρών-Πύργου, όταν μετά από υδρολίσθηση του αυτοκινήτου που οδηγούσα βρέθηκα στο αντίθετο ρεύμα κυκλοφορίας και ο Άγιος εναπόθεσε το ακυβέρνητο όχημα, σαν σε βαμβακένιο στρώμα, σε κάθετη θέση μέσα στο αρδευτικό βαθύ κανάλι του αντίθετου ρεύματος κυκλοφορίας.  

Δεν θα μπορούσε  σε ένα νησί, την Ζάκυνθο, που γεννήθηκαν  ο Εθνικός μας ποιητής Διονύσιος Σολωμός, ο Ανδρέας Κάλβος, ο Ούγκο Φώσκολος, ο Ανδρέας Μαρτζώκης, ο Γρηγόριος Ξενόπουλος, και πολλοί άλλοι ποιητές, λογοτέχνες και μουσικοί να μην έχουν γραφεί ποιήματα για τον Άγιο, τον αγαπημένο όλων των ζακυνθινών, τον αγ. Διονύσιο.

    Διονυσίου Σολωμού: ''Εις τον Άγιον Διονύσιον.

Ω! Άγιε Διονύσιε, ψυχή αγνή και θεία

που Σε κρατεί περήφανα της ευσπλαχνίας ο θρόνος.

τούτο το δύστυχο νησί προστάτεψέ το Μόνος,

για να μην τύχει...πια σ' αυτό, παρόμοια δυστυχία!

Άκου, στα σπίτια! άκουσε, εδώ κ' εκεί στο δρόμο,

πώς κλαίει απαρηγόρητα η φοβισμένη πλάση!

Βάστα το νου μας μη χαθεί! μη τύχει κι' αφ΄ τον τρόμο

τα λογικά μας χάσουμε, μήπως η γη χαλάσει!

Ω! Σύ, στο θρόνο του Άπλαστου τρέξε σιμά κι' ειπέ Του

να μην αφήσει το νησί έρμο στη δυστυχιά του!...

Κι' αν ίσως κι' η παράκληση δεν φθάνει, θύμησέ Του...

πως είχες έναν αδελφό κι' έκρυψες το φονηά του!!!

Ανδρέα Μαρτζώκη ''Ο Γούμενος της Αναφωνήτρας'' (απόσπασμα)

''Η όψι του Καλόγερου σαν το λουλούδι αχνίζει,

το χείλι του νεκρώνει.

Ζαλίζεται το πνεύμα του, το μάτι του γυαλίζει,

το μέτωπό του ιδρώνει.

Κρυφά ένα δάκρυ εκύλισε από το βλέφαρό του

στ' αχνό το πρόσωπό του

κι αγάλι – αγάλι στου φονιά το χέρι το βαμμένο

σταλάζει φλογισμένο.

Αίμα και δάκρυ σμίγουνε ... τ' αδέλφια τα καϋμένα 

θερμαίνουν ενωμένα.

Το χέρι που τα χώρισε, για λίγο τα ταιριάζει,

το χέρι ανατριχιάζει ...

Εστέναξε· το βλέμμα του υψώνει δακρυσμένο

εις τον Εσταυρωμένο ...

Θάρρος, Χριστέ μου, δος του, 

το θύμα είναι τ' αδέλφι του και ο φονιάς εμπρός του.”

Τέτοια τους λέει στενάζοντας και το χρυσό του στόμα,

που αφότου επρωτολάλησε δεν είπε ψέμα ακόμα,

εψεύτηκε πρώτη φορά. Την παρθενιά του χάνει

κι αγιάζει ο αναμάρτητος την ώρα που αμαρτάνει''.

Ο αγ. Διονύσιος είναι ο Άγιος της ''Συγγνώμης'', γιατί συγχώρεσε τον δολοφόνο του αδελφού του, τον έκρυψε λέγοντας ψέματα στις αρχές που τον κατεδίωκαν για να τον συλλάβουν και τον φυγάδευσε. Στο μοναδικό αυτό ψέμα του μακρόθυμου μιμητή του Χριστού Αγίου αναφέρεται ο τελευταίος στίχος του παραπάνω ποιήματος.

                                                                                                               Κ.Σ.