Γέροντας Ἐφραίμ Φιλοθεΐτης, τῆς Ἀριζόνας (8 Δεκεμβρίου †) - Ο ασκητικός του Βίος & το Ιεραποστολικό του έργο

Γέροντας Ἐφραὶμ Φιλοθεΐτης, τῆς Ἀριζόνας (8 Δεκεμβρίου †)

Ὁ Γέροντας Ἐφραὶμ, κατὰ κόσμον Ἰωάννης Μωραΐτης, γεννήθηκε στὸν Βόλο, ἀπὸ τὸν Δημήτριο καὶ Βικτωρία Μωραΐτη στὶς 24 Ἰουνίου 1928, τὴν ἡμέρα ποὺ ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία τιμᾶ τὸ Γενέθλιον τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Βαπτιστή. Ἡ μητέρα του εἶχε ἀσκητικὸ βίο μὲ ὀλονύχτιες ἀγρυπνίες γεμᾶτες δάκρυα καὶ μετάνοιες. 

Αὐτὴ ἦταν ἕνα μεγάλο παράδειγμα γιὰ τὸν Ἰωάννη. Μιὰ μέρα καθόταν δίπλα ἀπὸ τὸ παιδὶ της καὶ εἶχε ἕνα ὄραμα. Εἶδε ἕνα ἀστέρι νὰ φεύγει ἀπὸ τὸ σπίτι τους καὶ νὰ πηγαίνει πρὸς τὸ Ἅγιον Ὄρος.

 Ἄκουσε μιὰ φωνὴ νὰ λέει «Τὸ ἕνα ἀπὸ τὰ τρία σου παιδιὰ, μόνο αὐτὸ θά ζήσει.» Στὴν ἀρχὴ νόμιζε ὅτι αὐτὸ σήμαινε κυριολεκτικὰ ὅτι τὰ δὐο παιδιὰ της θὰ πέθαιναν καὶ θὰ ἔμενε μόνο ὁ Ἰωάννης. Μετὰ ὅμως κατάλαβε ὅτι ἦταν μιὰ προφητεία ὅτι ὁ Ἰωάννης θὰ γινόταν μοναχὸς στὸ Ἅγιον Ὄρος. Ἔδωσε, γιὰ αὐτὸν τὸν λόγο, μεγάλη σημασία στὴν ἀνατροφὴ του, κάνοντας ὅτι μπορεοῦσε γιὰ νὰ προσφέρει ὅτι τὸ πιὸ ἀγνό μποροῦσε στὸν Θεό.

Καθὼς ὁ Ἰωάννης μεγάλωνε, ἄρχισε νὰ ἐπιθυμῇ τὸν μοναχισμό. Ἄρχιζε νὰ ζητᾶ ἀπὸ τὸν πνευματικὸν του, τὸν πατὴρ Ἐφραὶμ Καραγιάννη, εὐλογία νὰ πηγαίνει στὸ ἍγιονὌρος, ἀλλὰ ὁ πνευματικὸς τοῦ ἔλεγε νὰ μείνῃ στὴν πεεριοχὴ τοῦ Βόλου, μὲ τὴν ἐλπίδα ὅτι θὰ τὸν βοηθοῦσε νὰ χτίσῃ μοναστήρι· χρεαιζόταν τὸν Ἰωάννη κοντά του. Ὅσο περνοῦσαν τὰ χρόνια ὁ Ἰωάννης κατάλαβε ὅτι ὁ πατὴρ Ἐφραὶμ δὲν θὰ ἔχτιζε μοναστήρι καὶ ἔτσι ἀποφάσισε νὰ πάει στὸν Ἅγιον Ὄρος. Ὀ πνευμαιτκὸς του καὶ ἡ μητέρα του, τὸν ετσειλαν στὸν Γέροντα, Ἰωσήφ, ὁ ὁποῖος ἦταν ὁ πνευματικὸς τοῦ πατὴρ Ἐφραὶμ.

Τὸ 1947, ὁ Ἰωάννης ἐπιβιβάστηκε σὲ καΐκι μὲ προορισμὸ τὸ Ἅγιον Ὄρος. Ὅπως κοίταζε τὶς πλαγιὲς κὰι τὰ μοναστήρια τοῦ Ὄρους τοῦ φάνηκαν σὰν φυλακὲς καὶ ὁ πειρασμὸς δημιούργησε λογισμὸν μέσα του καὶ ἄρχισε νὰ στενοχωριέται. Ζήτησε ἀπὸ ἕναν μοναχὸ δίπλα του στὸ καΐκι νὰ τοῦ δείξει ποῦ ἦταν ἡ καλύβα τοῦ Γέροντα Ἰωσήφ τοῦ Ἡσυχαστοῦ. Ὁ μοναχὸς ἐκεῖνος βλέποντας ὅτι ο Γέροντας ἦταν ἀδύνατος, καὶ ἀσθενικός, τοῦ εἶπε ὅτι μᾶλλον θὰ ἦταν ἀνήμπορος νὰ ζήσει ἐκεῖ διότι εἶχαν αὐτηρό τυπικόν. Ὁ Ἰωάννης ἐπέμενε ὅμως καὶ τότε ὁ μοναχὸς τοῦ ἔδειξε τὸ ἄσπρο καλυβάκι του Γέροντος Ἰωσήφ, ἀπὸ τὸ καΐκι. Αὐτὸ ἦταν. Μολις τὸ εἶδε ὁ Γέροντας αἰσθάνθηκε ἐλευθερία καὶ ἡ καρδιὰ του ἀναπάυθηκε· ἔπαψε ὁ πειρασμός. Ὅλα τοῦ φαινόνταν σὰν Παράδεισος.

Ὅταν ἔφτασε στὸν ἀρσανὰ τῆς Σκήτης τῆς Ἁγίας Ἄννης, τὸν περίμενε ὁ πατέρας Ἀρσένιος ὀ συνασκητὴς τοῦ Γέροντα Ἰωσήφ. Ὁ πατέρας Ἀρσένιος ρώτησε τὸν Ἰωάννης «Ἐσὺ εἶσαι ὁ Γιαννάκης ἀπὸ τὸν Βόλο;» «Ναὶ, πάτερ,» ἀπάντησε ὁ Ἰωάννης. «Ἀλλὰ ἐσεῖς πῶς τὸ ξέρετε;» Καὶ ὁ πατέρας Ἀρσένιος εἶπε, «Ὁ Ἁγιος Ἰωάννης ὁ Πρόδρομος ἐμφανίστηκε στὸν Γέροντα ἐχτὲς τὸ βράδυ καὶ τοῦ εἶπε...Σοῦ φέρνω ἕνα ἀρνάκι. Βάλτο στὸν μανδρί σου.» Αὐτὴ ἦταν ἠ πρώτη γνωριμία τοῦ Ἰωάννου μὲ τὸν Γερο-Ἀρσένιο ὁ ὁποῖος τὸν ὁδήγησε στὰ ἀπόκρημνα μοναπάτια πρὸς τὴν καλύβα τοῦ Ἁγίου Ἰωσήφ, στὴν Μικρὴ Σκήτη τῆς Ἁγίας Ἄννης.

Μετὰ ἀπὸ μόνο ἐννέα μῆνες, εἶδε ὅτι ὁ Ἰωάννης ἦταν τέλειος ὑποτακτικὸς, ταπεινὸς καὶ ὑπάκουος σὲ ὅλα, καὶ ἔτσι ἔρκινε ὅτι ἦταν ἔτοιμος γιὰ τὴν μοναχικὴ κουρά. Στὶς 13 Ἰουλίου 1948, στὴν μικρὴ ἐκκλησίτσα τους ὁ Ἰωάννης πῆρε τὸ μεγάλο σχῆμα μὲ τὸ ὄνομα Ἐφραίμ. Ὁ Ἅγιος Ἰωσήφ συνέχιζε νὰ ταπεινώνῃ τὸν πατέρα Ἐφραὶμ γιὰ νὰ ξεριζώσει κάθε ρίζα ὑπερηφανείας στὸν νεαρὸ ὑποτακτικόν του. Αὐτὸ τὸ ἔκανε καὶ σὲ ὅλους τοὺς ὑποτακτικοὺς του ποὺ θὰ βοηθοῦσαν στὸ μεγάλο ἔργο τοῦ Θεοῦ, πρὸς σωτηρίαν ψυχῶν καὶ πεὸρ ἀναβιώσεως τοῦ ἡσυχασμοῦ. Ὀ Ἅγιος Ἰωσήφ ἦταν μέν αὐστηρὸς, ἀπαιτητικὸς στὴν τἠρηση τοῦ ἀσκητικοῦ τυπικοῦ, ἀλλὰ ἐνῶ στὴν διάρκεια τῆς ἡμέρας ἔδειχνε μία σκληρή στάση στοὺς ὑποτακτικούς του, τὸ βράδυ στὴν ἐξομολόγηση τῶν λογισμῶν τους ἦταν πολὺ στοργικὸς καὶ ἔδειχνε πλουσίως τὴν ἀγάπη του, ἐξηγῶντας τὰ λάθη τους καὶ τοὺς λόγους γιὰ τοὺς ὁποίους ἔπεσαν. Ἔτσι τοὺς μάνθανε τὸν πνευματικόν ἀγῶνα.

Ἐκείνη τὴν ἐποχὴ ἡ ἀδεφότητα δὲν εἶχε ἱερέα καὶ ὁ Ἅγιος Ἐφραὶμ ὁ Κατουνακιώτης ἐρχόταν μερικὲς φορὲς τὴν ἐβδομάδα γιὰ νὰ κάνει λειτουργία. Ἀλλὰ ἐπιδὴ ὁ παπα-Ἐφραὶμ ἀνῆκε σὲ ἄλλον Γέροντα, δὲν μποροῦσε νὰ ἔρχεται συνεχῶς καὶ ἔτσι ὁ Ἅγιος Ἰωσήφ ἀποφάσισε νὰ κάνει τὸν πατέρα Ἐφραὶμ διάκο, καὶ τὸν πατέρα Χαράλαμπο ἱερέα, τὸ 1952. Ὁ Γέροντας Ἐφραὶμ ἦταν καὶ ὁ μάγειρας τῆς συνοδείας, ἕνα διακόνημα ποὺ διατήρησε ἔως τὸν θάνατο τοῦ Γέροντός του, ἀλλὰ καὶ μετέπειτα ὅταν μαγίρευε γιὰ ὑποτακτικοὺς του.

Ἐκεῖ στην Ἁγία Ἄννα δὲν εἶχαν κουζίνα, μαγίρευαν ἕξω στὰ ξύλα καὶ μάλιστα μέσα σὲ παγωμένες συνθῆκες. Ὀ ἄνεμος ἦταν τόσο δυνατὸς ποὺ τοὺς σκόρπιζε τὰ κουζινικά σκεύη.

Οἱ σκληρὲς καιρικὲς συνθῆκες ἐξασθένησαν τὴν ὑγεία τῆ ἀδελφότητας καὶ τὸ 1953 ἀποφάσισαν νὰ μετακομίσουν στὸ ἡσυχαστικὸ μέρος τῆς Μονῆς Ἁγίου Πάυλου, στὴν Νέα Σκήτη. Αὐτὸ τὸ μέρος ἦταν ἡσυχαστικὸ καὶ λίγο πιὸ εὔκολο σὲ θέμα σωματικοῦ κόπου καὶ διαίτας. Στὴν Νέα Σκήτη ὁ πατέρας Ἐφραὶμ χειροτονήθῃ ἱερέας. Εἶχαν δύο παρεκκλήσια, τὸν Ἅγιο Πρόδομο, ὅπου λειτουργοῦσε ὁ πατέρας Χαράλαμπος, καὶ τὸν Εὐαγγελισμὸ τῆς Θεοτόκου, ὅπου λειτουργοῦσε ὁ πατέρας Ἐφραίμ.

Στὶς 15 Αὑγούστου 1958, τὴν ἡμέρα τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόου, ἐκοιμήθῃ ὁ Γέροντας Ἰωσήφ καὶ ἄφησε τὴν συνόδία του μὲ τις τελευταίες συμβουλὲς του καὶ ὅτι ἔπρεπε νὰ χωρίσουν καὶ νὰ κάνουν τὶς συνοδείες τους. Ὀ πατὴρ Ἐφραὶμ ἔγινε Γέροντας στην καλύβα τοῦ Εὑαγγελισμοῦ.

Ἡ φήμη τῶν ὑποτακτικῶν τοῦ Γέροντος Ἰωσήφ ἔγινε γνωστὴ σὲ ὅλο τὸ Ἅγιον Ὄρος καὶ γρηγορα προσῆλθαν μοναχοὶ . Τὸ 1968 ἐπειδὴ ἡ ἀδελφότητα τοῦ Γέροντα Ἐφραὶμ εἶχε αὐξηθεῖ μετακόμισαν στὴν Προβατα στὴν Σήτη τοῦ Ἁγίου Ἀρτεμίου. Ἀλλὰ κατόπιν παρόντρησης τῶν πατέρων τῆς Μονῆς Φιλοθέου, ὁ Γέροντας μετακόμισε τὴν συνοδεία του, τὸ 1973, στὸ μοναστήρι τοῦ Φιλοθέου, τὸ ὁποῖο ἦταν ιδιόρυθμο, μὲ λίγους ἡλικιωμένους μοναχοὺς. Ἐπάνδρωσε τὴν Μονὴ μετατρέποντάς την σὲ κοινόβιο μοναστήρι. 

Στὴν ἀρχὴ ὁ Γέροντας δὲν ἤθελε νὰ ἀφήσει τὴν ἡσυχαστικὴ του ζωὴ στὸν Ἅγιο Ἀρτέμιο καὶ νὰ ἀπασχοληθεῖ μὲ μέριμνες μεγάλων μοναστηριῶν, ἀλλὰ μετὰ ἀπὸ φώτιση Θεοῦ συμφώνησε ,καὶ στὶς 1 Ὀκτωβρίου 1973, ἔγινε ἡγούμενος τῆς Μονῆς Φιλοθέου μέχρι τὸ 1991 ὅταν παραιτήθη γιὰ νὰ ἐργαστεῖ τὸ ἔργο τοῦ Θεοῦ στὴν Βόρειο Ἀμερική. Ἠ Ἀδελφότητα αὐξήθηκε γρήγορα καὶ ἔφτασε στοὺς 80 μοναχοὺς τὸ 1981. 

Οἱ πατέρες τῆς Μονῆς Κωνσταμωνίτου παρακάλεσαν τὸν Γέροντα Ἐφραὶμ νὰ ἐπανδρώσει καὶ τὸ δικὸ τους μοναστήρι καὶ ἔτσι ἔστειλε ἕνα κομμάτι τῆς ἀδελφότητάς του, περίπου 20 μοναχοὺς γιὰ τὴν ἐπάνδρωση. Τὸ ἴδιο ἔγινε τὸ 1983 ὅταν ἀνέλαβε τὴν Μονὴ Ξηροποτάμου, καὶ τὸ 1986 ὅταν ἀνέλαβε τὴν Μονὴ Καρακάλλου. Ἀνανέωσε ὅλα αὐτὰ τὰ Ἀθωνίτικα Μοναστήρια.

Τὸ 1979 πῆγε στὸν Καναδᾶ γιὰ ἱατρικοὺς λόγους καὶ καθὼς ἔμενε στὰ σπίτια Ὀρθοδόξων καὶ ἐξομολογοῦσε στὶς ἐκκλησίες του καὶ στὰ σπίτια τους, ἔλαβε πληροφορία ὅτι πολλοὶ ἄνθρωποι στὸ ἑξωτερικὸ εἶχαν μεγάλη ἀνάγκη πνευματική. Τὸν παρακαλοῦσαν νὰ ἐπιστρέψει κάθε χρόνο γιὰ νὰ τοὺς ἐξομολογήσει καὶ νὰ τοὺς καθοδηγήσει. Καὶ μάλιστα κατάλαβε ἦταν θελημα Θεοῦ νὰ ἐξομολογεῖ τὸν κόσμο στὶς ΗΠΑ καὶ Καναδά. Μὲ τὴν παράκληση τῶν πιστῶν καὶ μὲ εὐλογία τῶν ἐπισκὀπων τῆς Ἑλληνο-Ὀρθόδοξης Ἀρχιεπισκοπῆς Ἀμερικῆς, ὁ Γέροντας ἄρχισε ἕνα πνευματικὸ ἔργο Θεοῦ πρὸς σωτηρίας ψυχῶν, καθὼς καὶ τὴν ἴδρυση μοναστηριῶν γιὰ νὰ διατηρήσει τὴν παράδοση. 

Τὸ 1995 μετακόμισε στὴν Ἀριζόνα γιὰ νὰ ζήση τὰ τελευταία χρόνια τῆς ζωῆς του. Χιλιάδες Ὀρθόδοξοι ἀπὸ ὅλα τὰ μέρη τῆς γῆς προσέρχονταν κοντά του, ὠφελήθηκαν καὶ στήριξαν τὸ ἔργο αὐτό στὸ ἑξωτερικό. Τὰ μοναστήρια ποὺ ἴδρυσε ὁ Γέροντας, χάριτι Θεοῦ, ἀποτελοῦν πυρῆνες πνευματικῆς ζωῆς καὶ διατηροῦν τὴν παράδοση τῆς Ἐκκλησίας μὲ τὸ παράδειγμα τοῦ βίου τους καὶ τὴν ἀγάπη τους ποὺ πλουσίως προσφέρουν στὸν Χριστὸ καὶ τὸν πλησίον.Κεντρικὴ θέση στὰ μοναστήρια ἔχει ἡ εὐχή, «Κύριε Ἰησοῦ Χριστὲ, ἐλέησόν με». ὉΓέροντας διαλεξε Γέροντες καῖ Γερόντισσες μὲ διάκριση καὶ προσευχὴ καὶ αὐτοὶ ἀποτελοῦν τοὺς διαδόχους του, τοὺς συνεχιστὲς τοῦ ἔργου του.

Μέχρι τὸ 1989, δὲν ὑπῆρχε παραδοσιακὸ μοναστήρι στὴν Βόρειο Αμερικὴ ὑπὸ τὴν Ἑλληνο- Ὀρθόδοξη Ἀρχιεπισκοπή. Ἠ χάρι του Θεοῦ ἐπέτρεψε στὸν Γέροντα νὰ ἰδρύσει 17 μοναστήρια στὴν Βόρειο Ἀμειρικὴ, ἑφτά ἀνδρικά, καὶ δέκα γυναικεία. Ὀ Οἰκουμενικὸς Πατριάρχης ἐπισκέφθηκε καὶ εὐλόγησε τέσσερα απὸ ἀυτὰ τὰ μοναστήρια. Ὄλοι ἡ Ὀρθοδοξία ἀνὰ τὴν Οἰκουμένη γνωρίζει γιὰ τὸ εργο τοῦ Γέροντα καὶ στηρίζει τὴν ἐξάπλωση τοῦ Ὀρθοδόξου μοναχισμοῦ στὴν Δύση.

Τὸ βράδυ τῆς 7 Δεκεμβρίου 2019, ὁ πολυαγαπημένος μας Γέροντας Ἐφραὶμ, ἐκοιμήθῃ. Ἁιωνία σου ἡ μνήμη Γέροντα! 

πηγη κειμένου: https://stanthonysmonastery.org