Τό φῶς τῶν ἁγίων

 Τοῦ Πρωτοπρεσβυτέρου π. Διονυσίου Τάτση

  Βλέποντας κάποιοι τὴν κοινωνία μας – ὅπου οἱ ἄνθρωποι ἔχουν ξεστρατίσει καὶ ἀνεβοκατεβαίνουν σὲ διάφορα μονοπάτια, ποὺ ἔχουν μόνο ἀφετηρία καὶ δὲν καταλήγουν πουθενὰ προβληματίζονται πῶς θὰ μπορέσουν νὰ τοὺς ἐπηρεάσουν, γιὰ νὰ ἐγκαταλείψουν τὴν καταστροφικὴ πορεία τους.

Ἰδιαίτερα ἀνησυχοῦν οἱ κληρικοί, γιατί οἱ χριστιανοὶ τους ἀπομακρύνθηκαν ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία καὶ δὲν ἐπιλέγουν τὸ δρόμο τῶν θείων ἐντολῶν. Δὲν γνωρίζουν ποιὸς εἶναι ὁ ἀποτελεσματικὸς τρόπος, γιὰ νὰ ἐπιστρέψουν τὰ ἀπολωλότα λογικά τους πρόβατα. Ἔχουν καὶ μία πρόσ­θετη ἔγνοια μήπως φταῖνε καὶ οἱ ἴδιοι γιὰ τὴν κατάσταση ποὺ ἐπικρατεῖ.

Μεγάλη εὐθύνη προφανῶς ἔχουν οἱ ἄνθρωποι, ποὺ ἀρνοῦνται τὴ χριστιανικὴ ζωή. Μόνοι τους ἀποφασίζουν. Κανένας δὲν τοὺς στερεῖ τὴν ἐλευθερία νὰ ἐπιλέξουν ὅ,τι θέλουν. Οἱ κληρικοί, ὡστόσο, ἀλλὰ καὶ οἱ συνειδητοὶ χριστιανοί, πρέπει νὰ διδάσκουν, νὰ ἐμπνέουν καὶ νὰ καθοδηγοῦν, χωρὶς νὰ ὑποκρίνονται καὶ χωρὶς νὰ ἐπιδιώκουν τὴν προβολή τους.

Ἡ διδασκαλία γίνεται μὲ τὸ λόγο καὶ τὶς πράξεις. Ἡ ἰδανικὴ περίπτωση εἶναι ὁ ἐργαζόμενος στὴν ἱεραποστολὴ τῆς Ἐκκλησίας νὰ εἶναι ἐνάρετος, γιὰ νὰ ἀποδίδει ἡ προσπάθειά του. Ἡ ποιμαντικὴ ἐμπειρία ἔχει ἀποδείξει ὅτι ἡ διδασκαλία μὲ ἔργα, δηλαδὴ τὸ φωτεινὸ παράδειγμα, εἶναι πιὸ ἀκριβὴς καὶ πιὸ ἀξιόπιστη ἀπὸ τὴ διδασκαλία μὲ τὰ λόγια.

Συνήθως αὐτοὶ ποὺ ἀσχολοῦνται μὲ τὸ κοινωνικὸ ἔργο τῆς Ἐκκλησίας, ἀδιαφοροῦν γιὰ τὴν πνευματική τους πρόοδο καὶ ἐργάζονται σὰν νὰ εἶναι ἐργάτες σὲ μία βιοτεχνία ἢ σὲ ἕνα ἐργοστάσιο. Ἂν τύχει δὲ νὰ διαχειρίζονται καὶ χρήματα, ἀντιμετωπίζουν καὶ τὸν πειρασμὸ τῆς οἰκειοποίησης διαφόρων ποσῶν! Οἱ ἄνθρωποι αὐτοὶ συχνὰ θεωροῦνται ἀπὸ τοὺς προϊσταμένους τους ἱκανοὶ καὶ ἀξιέπαινοι.

Ὁ Ἱερὸς Χρυσόστομος τονίζει ὅτι ὁ ἐνάρετος ἀποκτᾶ τὴν εὔνοια τοῦ Θεοῦ γιὰ δύο λόγους· γιὰ τὴ δική του ἀρετὴ καὶ γιὰ τὸ ἀξιομίμητο παράδει­γμα πρὸς τοὺς ἄλλους. Ἀποκτᾶ ἐπίσης τὴν ἐκτίμηση τῶν γνωστῶν του καὶ τῶν φίλων του, ἀλλὰ καὶ οἱ ἐχθροί τῆς πίστεως τοῦ δείχνουν σεβασμό, γιατί ἡ δύναμη τῆς ἀρετῆς φιμώνει τοὺς ἀντιπάλους καὶ τοὺς νικᾶ. Ἡ παρουσία τοῦ ἐνάρετου πάντα προσελκύει τὸ ἐνδιαφέρον τῶν καλοπροαίρετων. Καὶ ὅταν ἀκόμα ἐκεῖνος εἶναι σιωπηλὸς καὶ δὲν διδάσκει μὲ λόγια. Οἱ ἄνθρωποι τὸν ἐμπιστεύονται μὲ ἀποτέλεσμα «νὰ μπαίνει μέσα τους ὁλόκληρη ἡ διδασκαλία τῆς ἀρετῆς», ὅπως λέει ὁ ἅγιος Ἰωάννης.

Στὴν ἐποχή μας οἱ ἐνάρετοι εἶναι σπάνιοι καὶ δυσεύρετοι, μποροῦμε ὅμως νὰ ὠφελούμαστε καὶ νὰ ὠφελοῦμε μὲ τοὺς βίους τῶν ἁγίων, ποὺ προέρχονται ἀπὸ σοβαροὺς καὶ ἱκανοὺς συγγραφεῖς καὶ δὲν πέφτουν στὴν παγίδα τῶν ὑπερβολικῶν διηγήσεων. Γιατί πολλὲς φορὲς στοὺς βίους τῶν ἁγίων, μεγενθύνονται γεγονότα ποὺ κλονίζουν τὴν πίστη τῶν ἀναγνωστῶν καὶ μειώνουν τὴν πνευματικὴ ἀξία τῶν διδαχῶν τῶν ἁγίων. Ὁ ἅγιος Γρηγόριος Νύσσης, ποὺ ἔγραψε βίους ἁγίων, ἔλεγε σχετικά: «Ἔχω τὴ γνώμη ὅτι χρειάζεται ἡ ἴδια δύναμη νὰ κατορθώσεις τὴν ἀρετὴ στὴν πράξη καὶ νὰ ἐκθέσεις τὰ καλὰ μὲ τὸ λόγο». Καὶ ἀναφερόμενος στὸ σκοπὸ ποὺ ὑπηρετεῖ ὁ βίος ἑνὸς ἁγίου συμπλήρωνε ὅτι «γίνεται ὁδηγὸς γιὰ τὸ ἀγαθὸ καὶ γι’ αὐτὸν τοῦ μιλάει καὶ γιὰ ἐκείνους ποὺ ἀκοῦνε. Γιατί ἀπὸ τὴ φύση μας οἱ ἄνθρωποι θέλουμε νὰ ἔχουμε σχέση μὲ καθετὶ ποὺ ἐπαινεῖ­ται καὶ τιμᾶται καὶ ἐπιθυμοῦμε νὰ τὸ ἀποκτήσουμε».

Ὅμως οἱ βίοι τῶν ἁγίων, ποὺ δὲν εἶναι πιὰ κοντά μας, ἀλλὰ ἔζησαν σὲ παλιότερες ἐποχές, ὑστεροῦν στὴν πνευματικὴ ὠφέλεια ποὺ προκαλοῦν στοὺς μελετητές τους, «ἐπειδὴ τὰ παραδείγματα ποὺ συναντοῦμε στὶς διηγήσεις δὲν ἔχουν τόση δύναμη γιὰ τὴν κατόρθωση τῆς ἀρετῆς, ὅσο ἡ ζωντανὴ φωνὴ καὶ τὰ τὰ παραδείγματα τῶν ἐνάρετων ποὺ εἶναι στὴ ζωή»,  τονίζει ὁ ἅγιος Γρηγόριος.

Δὲν πρέπει ὡστόσο νὰ ξεχνᾶμε ὅτι καὶ στὴν ἐποχὴ μας ἔζησαν καὶ ζοῦν ἐνάρετοι κληρικοὶ καὶ λαϊκοὶ. Ἐκεῖνοι ποὺ τὰ τελευταῖα χρόνια ἐκοιμήθησαν, ἄφησαν πνευματικὰ τέκνα ποὺ συνεχίζουν τὸ ἔργο τους καὶ καλλιεργοῦν τὴν εὐσέβεια στοὺς καλοπροαίρετους ἀνθρώπους. Δόξα τῷ Θεῷ!

orthodoxostypos.gr